Yörüngede 4.000 uydu! Starlink projesi nedir?

Sosyal medyada gündem olan ‘gökyüzünde görülen ışıklar' konusunun aslı belli oldu. İlk başta ufo zannedilen ışıkların, ünlü milyarder Elon Musk'un sahibi olduğu SpaceX şirketi tarafından uzaya gönderilen Starlink uyduları olduğu ortaya çıktı. Starlink uyduları hakkındaki her şey haberimizde…

Starlink uyduları ne demektir?
Starlink Amerikan uydu şirketi SpaceX tarafından uydu interneti erişimi sağlamak üzere inşa edilmiş bir uydu takımyıldızıdır. Takımyıldızı, yer istasyonları ile birlikte çalışacak ve seri olarak üretilen binlerce küçük uydudan oluşacak. SpaceX firması ayrıca bazı uydularını keşifler ve bilim amaçlı kullanmakla birlikte bazı uydularını ise ordulara satmayı da planlamaktadır.

2019 yılı Kasım ayı itibarıyla SpaceX 122 uyduyu konuşlandırdı. Ayrıca yine bu aydan itibaren her iki haftada bir gerçekleştirilecek fırlatmalarda, fırlatma başına 60’dan fazla uydunun yerleştirilmesi planlanmaktadır. Toplamda ise 2020’lerin ortalarında 12.000 uydu konuşlandırılarak, ardından toplam uydu sayısının 42.000’e çıkarılması planlanmaktadır. İlk 12.000 uydunun üç yörünge üzerinde bulunması planmaktadır: üç yörüngenin ilki yerden 550 km. yükseklikte ve toplam 1.600 uydunun bulunduğu bir yörünge, ardından 1.550 km. irtifada yaklaşık 2.800 Ku- ve Ka-band spektrum uydularının bulunduğu başka ikinci bir yörünge ile 340 km. yükseklikte yaklaşık 7.500 V-band uydularının yerleştirilmesi şeklindedir.

Gerçekleştirilecek bu girişimle beraber olarak, binlerce uydunun 340 ila 1.550 km. arasındaki yörüngeye yerleştirilecek olmasının gökbilim üzerinde olası etkilerinin olabileceği ve uzun vadede uzay çöplüğü oluşacağı endişelerine yol açmıştır.

Uydu takımyıldızın tasarlanması, inşa edilmesi ve konuşlandırılması için on yıllık sürenin gerektiği, projenin toplam maliyetinin ise Mayıs 2018'de SpaceX'e 10 milyar ABD dolarına mâl olacağı tahmin ediliyordu. Ürünün geliştirilmesine 2015 yılında başlandı ve 2018 yılı Şubat ayında ilk iki prototip uydu test uçuşu ile denendi. İkinci test uyduları seti ve ilk büyük çaplı konuşlandırma ise 60 adet küçük uydu barındırıyordu ve bu uçuş 24 Mayıs 2019 (UTC) tarihinde gerçekleştirildi. Starlink araştırma, geliştirme, üretim ve yörünge kontrol operasyonlarının tamamı Redmond, Washington’da bulunan SpaceX uydu geliştirme tesislerinde yapılmaktadır.

Starlink uyduları ne amaçlıyor?
Dev şirket iddia ettiği şekliyle, Starlink projesiyle dünyanın en ücra köşelerine fiber-optik kablo bağlantısı olmaksızın uydular üzerinden ucuz ve hızlı internet erişimini sağlamayı amaçlıyor. SpaceX’in tepe yöneticisi (CEO) Elon Musk, söz konusu yeni sistemde ilk kez denenen birçok farklı teknoloji olduğunu ve Dünya yörüngesindeki bazı uyduların çalışmayabileceğini açıkladı. SpaceX toplamda 10 milyar dolara mal olacak projeyle Dünya’nın alçak yörüngesine toplamda 4000’i aşkın uydu yerleştirecek. İddiaya göre bu sayede gezegenin en ücra köşelerinde, özellikle Afrika’da internet erişimi olmayan milyonlarca insana düşük maliyetli ve yüksek hızda internet erişimi sağlanacak. İlk etapta ise 60 uydu yerleştirilmesi planlanıyor.

Gerçekte ise bu uyduların ticari amaçlarının yanı sıra asli olarak askeri görevlerde kullanılacağı, görüşü teorisyenler, ve askeri uzmanlar arasında ağırlık kazanmaktadır...