Uz. Dr. Erhan Aydın, düzenli yapılan tetkikler sayesinde önlenebilir hastalıklar tespit edilebildiğini ve böylelikle bireyin daha sağlıklı bir yaşam sürmesi sağlanabildiğini ifade etti.
Günümüzde bu amaca uygun çeşitli tarama ve tanı tetkikleri bulunduğunu dile getiren Dr. Aydın, Özellikle biyokimyasal tetkikler vücuttaki biyolojik değişiklikleri gösterebildiğini ve en önemli testler arasında sayıldığını belirtti.
Kan, idrar ve çeşitli vücut sıvılarının biyokimyasal olarak analiz edilmesini sağlayan bu testlerin önemine dikkat çeken Aydın, bireyler tarafından yaşamlarının belli dönemlerinde düzenli olarak yaptırılmasının önerildiğini söyledi.
Dr. Aydın, sağlıklı bir yaşam için hayat boyu yapılması gereken testler hakkında bilgi verdi.
"Yenidoğan döneminde yapılan testleri ihmal etmeyin"
Yenidoğan döneminde yapılması gereken ilk testler kan grubu tayini, yaşamın ilk 48-72 saatini takiben de doğumsal metabolik hastalıklar testleri olduğunu belirten Aydın, "Bu testlerin yapılması için çocuğun beslenmeye başlamış olması önemlidir. Çünkü bu hastalıklar beslenme ile ortaya çıkar. Metabolik hastalık taraması için topuktan kan alma işlemi, ilk 3-7 gün içinde yapılmalıdır. Topuktan alınan kan ile fenilketonüri ve kongenital hipotiroidi gibi büyüme-gelişme ve zekâ geriliği yapabilecek hastalıkların tanısı konulabilir. Buna uygun tedavi ve diyet uygulaması ile hastalık kontrol altına alınabilir. Yine yenidoğan döneminde sıkça görülen sarılıklar nedeniyle bilirubin testlerini yapılması öncelikli tetkikler arasındadır." ifadelerini kullandı.
"Çocuklarda 2 yaşına kadar tam kan sayımı yapılmalı"
Ailelerin, bebeklerinin sağlıklı olduğunu düşünerek düzenli doktor kontrollerini aksattığına dikkat çeken Dr. Aydın, "Ailelerin bazı tetkikleri yaptırmaması önemli hastalıkların atlanmasına neden olabilir. Sağlıklı çocuklarda 9-12 aylar arasında tam kan sayımı, serum demir düzeyi, tam idrar tetkiki yapılmalıdır. 2 yaş civarında, okul öncesi dönemde tam kan sayımı (hemogram), tam idrar tetkiki ve rutin biyokimyasal testler (serum lipid düzeyleri dahil) yapılmış olmalıdır. Ayrıca riskli sanayi bölgelerinde yaşayan kişilerin çocuklarının kan kurşun düzeyine de bakılmalıdır." şeklinde konuştu.
"Okul öncesinde hepatit kontrolü ihmal edilmemeli"
Dr. Aydın, sözlerine şöyle devam etti:
Çocukların okul öncesinde, yenidoğan döneminde hepatit aşısı yapılmış olsa da HBsAg ve AntiHBs tahlilleri yapılmalı, bağışıklık ve aşılama durumları kontrol edilmelidir. Uygun görüldüğünde çocukların hepatit aşıları da yapılmalıdır. Bu dönemde dışkıda parazit araması da yapılması gereken testler arasındadır. Bunun yanında aşırı kilolu çocuklarda şeker hastalığı açısından kan şeker düzeyleri ve büyüme geriliği olan çocuklarda ise çeşitli hormon düzeyleri kontrol edilmelidir.
"Yetişkinlerde kanser ve kalp taramaları önemsenmeli"
30-40 yaşlarında kadın ve erkek bireylerde 3 yılda bir tam kan sayımına, kan şekerine ve serum lipid düzeylerine mutlaka bakılması gerektiğine vurgu yapan Aydın, "30 yaşından sonra kadınlarda rahim ağzı kanseri erken teşhisi için yılda bir kez PAP smear testi yapılarak, sonucu bir kadın-doğum uzmanı tarafından değerlendirilmelidir. 40 yaşından sonra hem kadınlarda hem erkeklerde mide-bağırsak hastalıkları erken teşhisi için gaitada gizli kan tetkikinin, 40 yaş üzeri erkeklerde ise prostat kanseri erken tanısı için kanda total ve serbest PSA ölçümünün yapılması gereklidir. 50 yaşından sonra kalp sağlığı için hastanın kilosu, kan yağı düzeyleri, diyabet ve hipertansiyon gibi hastalıkları dikkate alınarak gerekli testler yapılmalı, bunlara eklenecek ileri tetkikler de bu sayede belirlenmelidir." diye konuştu.
"Hangi testin yaptırılacağı uzmana danışarak belirlenmeli"
Dr. Aydın, son olarak şu önemli tespitlere yer verdi:
"Kişiye ait risk faktörleri, daha önceden geçirilmiş hastalıklar, operasyonlar, aile öyküsü veya genetik özellikleri yapılacak tahlillerin içeriğini ve sıklığını belirleyecektir. Yapılacak tahlillerin öncesinde ve sonrasında doktora danışarak ayrıntılı bilgi edinilmesi gereklidir. Doktor tahlil öncesi ve sonrasında yapılması gerekenler hakkında bilgilendirme yapacak, gerektiğinde ilave tetkik ve tanı yöntemlerini önerecektir." (İLKHA)