Libya Müdafaası -2

Riyad Makaev – Doğruhaber/Analiz

Libya Türkiye için stratejik olarak çok önemli bir ülke. Türkiye’nin Akdeniz kıyısından Libya kıyısı gözükmektedir. Bu iki ilke arasındaki ilişkiler ve bağlantılar çok derin köklere dayanmaktadır. Dolayısıyla, Türkiye ilk fırsatta bu ilişkilerini tazeleyerek yeni anlaşmalara imza attı. Türkiye için önemli olduğu kadar diğer Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler için de Libya çok önemlidir. Libya ayrıca petrole ve doğalgaza sahip bir ülke. Ayrıca, Akdeniz sularında yapılan sondaj çalışmalarında petrol ve doğalgaz çıkma ihtimali çok yüksek. Bunu bilen Akdeniz’e kıyısı olan tüm devletler ve ayrıca bölgeyi kontrol altında tutarak enerjiyi ve yeraltı zenginliklerini kontrol etmek isteyen, ayrıca enerji yollarını elinde bulundurmak isteyen ABD ve Rusya da Libya için kollarını sıvamış durumda. Türkiye Akdeniz’de işbirliği yapacağı tekliflerinde bulunsa da diğer devletler şimdilik buna yanaşmazlar. Çünkü, Akdeniz savaşı daha olmamış ve kimin galip geleceği henüz bilinmemektedir.

İstanbul’dan Putin ve Erdoğan’ın yaptığı Libya ateşkes çağrısı önceki yazımda belirttiğim gibi iki liderin çağrısını yanıtsız bırakmamak için bir süreliğine uygulanacak. Büyük ihtimal ile ateşkese uymuyacağını açıklayan General Hafter’i Putin yola getirmiştir. Rusya Devlet Başkanı Hafteri kontrol edebildiğini böylece göstermiş oldu. Fakat, Hafter sadece Rusya kontrolünde değildir. ABD ile birlikte Arabistan, BAE ve Mısır ayrıca İtalya ve Fransa, General Hafter’e yoğun bir destek sağlamaktadır. Dolayısıyla, Türkiye Libya’da çok zorlanacaktır. Türkiye uluslararası hukuka ve deniz hukukuna göre hareket ediyor olabilir fakat, ABD ve Rusya menfaat söz konusu olunca bu hukuka riayet edecek ülkeler değildir.

Büyük bir ihtimal ile Libya’da geçici bir ateşkes olabilir. Türkiye diğer ülkelerle ve özellikle Rusya ile Libya müdafaası için yoğun bir diplomasi yürütecektir. Fakat, ateşkesin fazla süreceğini tahmin etmek çok güçtür. Çünkü, ateşkes anlaşması Libya için kollarını sıvamış olan ülkeler arasında sadece Türkiye’ye yaramaktadır. Ateşkes ne kadar uzarsa Türkiye o kadar Libya’da kök salabilir. Buna gözlerini yumarak bekleyecek hiç bir oyuncu yoktur. General Hafter’in çok sahibi olduğu için onun da taşlarını tam yerine koymak için az bir zamana ihtiyaç vardır. ABD-İran gerginliği de Libya konusunda rol oynayacaktır. ABD’nin bölgeye yeni güçleri sevk etmesi de, Irak’ta gerginlik artması da Libya müdafası için bir etki yapacaktır. İdlip konusu hâlâ bir çözüm bulmuş değil. Türkiye’nin Libya’ya girmesi bölgedeki tüm maskeleri düşürecektir. Kıbrıs meselesi gündeme gelecek, Mısır-Türkiye ilişkileri yeniden görüşülecek. Yunanistan-Türkiye ilişkileri gündeme gelecek. Adalar meselesi yeniden tartışılacak. En önemlisi Filistin ve Kudüs meselesi çok yoğun olarak tartışılacaktır. Libya meselesi Akdeniz’deki petrol ve doğalgaz meselesinden çıkıp jeopolitik bir meseleye dönme ihtimali büyüktür. Söz konusu petrol ve doğalgaz kontrolü değil, Türkiye’nin petrolllere ulaşması ve güçlenmesidir. Dolayısıyla, Akdeniz ülkeleri ve bölgedeki ABD ve Rusya bunun olmaması için tüm yeteneklerini sergileyecektir. En iyi bilen Allah’tır. Allah yar ve yardımcımız olsun. Gayret bizden, zafer Allah’tan.