Toprak damlı evlerin 'loğ' mesaisi

Diyarbakır'ın Hazro ilçesine hâkim tepede bulunan ve yöresel mimariyle inşa edilen evlerde yaşayan aileler, 'loğ' adı verilen taş silindirlerle toprak damların gevşeyen toprağını bastırmak için damları sıkılaştırıyor.

İlçe merkezine hâkim bir tepede, 13. Yüzyılda Eyyubiler zamanında inşa edilen Hazro Ulu Cami yanında bulunan yöresel mimariyle yapılan evlerin damında hummalı bir çalışma başladı. Evlerin damlarının sağlamlaşması ve toprak damda ot yetişmemesi için önce tuz dökülüyor ardından loğ taşıyla defalarca damın üzerinden geçilerek dam sağlamlaştırılıyor.

"Bu yöntemle inşa ettiğimiz evlerimizin ısıtması da soğutulması da kolay oluyor."

Silindirle torak damını sıkılaştıran ilçe sakinlerinden Muhammed Kırıcı, "Evimizin damını; don vurmaması, ot yetişmemesi ve su sızmaması için önce tuzluyoruz sonra loğ işlemini yapıyoruz. Böylelikle toprak sıkılaşarak don vurması ve içeriye su sızması önlenmiş oluyor. Evin içinde Hazro'ya has sütunlar var. Bölgede sütunlarımızın namı var. Sütunlar ıslanmazsa 100 yıl geçse bile yeniymiş gibi görünür. Çok mükemmeldirler. Bu yöntemle inşa ettiğimiz evlerimizin ısıtması da soğutulması da kolay oluyor." dedi.

Kırıcı, bu tür işlerde komşular olarak birbirlerine yardım ettiklerini ve böylelikle yorulmadan işleri erken bitirdiklerini belirtti.

"Yaptığımız bu iş geçmiş tarihlerden geliyor"

Komşusunun, damını silindirle loğladığını görünce yardımına geldiğini anlatan ilçe sakinlerinden Yunus Gümüştekin, "Baktım ki komşum evinin damını silindirle loğluyor, biraz yardım etmek istedim. Yaptığımız bu iş geçmiş tarihlerden geliyor. Babalarımız ve dedelerimizin hep yaptığı işlerdi. Şimdi biraz azalmış ancak biz devam ediyoruz. Bu evlerin kışın ısıtması kolay olduğu gibi yazın da serin oluyor. Ev çamurla yapılmış fakat sağlıklıdır." şeklinde konuştu. (Mehmet Sait Çelik-İLKHA)