Ankara (AA) - Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, çocukların teknolojiyle uygun şekilde tanışmasının sağlanması ve internet ortamındaki olası risklere karşı ailelerin dikkat etmesi gereken konular hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Bilişim teknolojilerinin içinde doğan ve büyüyen çocukların, önceki nesillerde olmayan dijital bilgi ve becerilere sahip olduğunu ifade eden Bakan Koca, bu teknolojilerin bilinçli, güvenli, etkin kullanıldığında çocuk ve gençlerin eğlence ve eğitimlerini destekleme yönünde imkanlar sağlayabildiğini vurguladı.
Koca, sanal ortamın getirdiği sınırsızlık ve bilinmezliklerin başta çocuklar ve gençler olmak üzere herkes için risk ve tehditler barındırdığına işaret ederek, "Günümüzde çocuklar, yaşamlarının erken döneminde teknolojiyle gelişigüzel tanışıyor, biyolojik, psikolojik ve sosyal yönlerden etkileniyor." dedi.
Bebeklik ve erken çocukluk dönemi olan 0-6 yaşın, beyin, dil ve konuşma, sosyal beceri gelişimi, güvenli bağlanma ilişkisi, sağlıklı iletişimsel ve sosyal davranışların gelişimi açısından önemli olduğuna işaret eden Fahrettin Koca, ailelere şu önerilerde bulundu:
"İlk 3 yılında çocuğun dikkat becerileri, sembolik ve bellek gelişimi tam anlamıyla tamamlanmadığından, çocuk ekran aracılığıyla gelen bilgiyi 3 boyutlu olarak algılayamaz. Dolayısıyla bilimsel olarak 3 yaşın altındaki çocukların, ebeveynlerinin açıklamaları olmadan dijital ortamda verilen bilgiyi öğrenmesi mümkün değil. Bu dönemde anne babaların çocuklarıyla oyunlar oynaması, kitap okuması, iletişim kurması gerekiyor. Çocuğun zekası, hayal gücü, iletişimi ve yaratıcılığı ancak bu sayede gelişir, internet aracılığıyla değil."
"Günde en fazla 20-30 dakika ile sınırlandırın"
Koca, 3 yaşından itibaren çocuğun oyun çağında olması ve dolayısıyla akranlarıyla etkileşiminin sosyal ve duygusal zekasını geliştirdiği gibi ileriki dönemde de çocuğu hayata hazırladığını vurguladı.
Bakan Koca, uzun süre televizyondan, tabletten ve telefondan içerik seyretmenin çocuğun gelişim alanlarında gecikmelere yol açtığını belirterek, şunları kaydetti:
"Çocuğun teknolojiyle erken yaşta tanışması ve yalnız başına bırakılmasının gelişim geriliklerine sebep olduğu bilimsel olarak da ispatlanmıştır. Çocuk ileride gündelik hayata uyumda, empati kurmakta, dürtü kontrolü gibi konularda sorun yaşayabilir. 3-6 yaş arası dönemde teknoloji kullanımı mutlaka ebeveyn eşliğinde ve günde en fazla 20-30 dakika ile sınırlı olmalı."
"İnternet oyunlarında edindiği arkadaşlıklar kontrol edilmeli"
Koca, teknolojik materyallerde kullanılan şiddet içeriklerinin de çocuklar ve gençler üzerinde risk faktörü oluşturduğuna dikkati çekerek, şiddet içerikli oyunların çocuklarda saldırgan davranışları artırdığı, iletişimsel ve sosyal problemlere yol açtığının görüldüğünü söyledi.
Son dönemde tüm dünyada ''oyun'' adı altında çocukların ruh sağlığını bozan birtakım yazılımların geliştirildiğini ifade eden Fahrettin Koca, şu bilgileri verdi:
"Korku, endişe, değersizlik duyguları aşılayan ve çocukları farklı davranışlara iten bu tip oyunlara karşı ebeveynler, çocuklarındaki davranış değişimlerini çok iyi gözlemlemeli. Linkten gelen davetlerin yasaklanması mümkün olmadığı için bu tip tehlikelere karşı diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de ailelere ve çocuklara yönelik farkındalık çalışmaları yürütüyoruz. İl Sağlık müdürlüklerimiz ilgili kurumlarla iş birliği içinde, teknolojinin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımının sağlanması ve zararlı kullanımının önlenmesi amacıyla çalışmalar yapıyor."
Sağlık Bakanı Koca, anne babaların çocuklarını bu tip risklerden korumak için lisanslı güvenilir internet bağlantıları kullanmaları gerektiğini ve ebeveyn filtrelerinden faydalanılabileceğine işaret ederek, "Anne babalar çocukların internet oyunlarında edindiği arkadaşlıkları kontrol etmeli, çocuklarını tanımadıkları kişilerden ve belirsiz hesaplardan gelen arkadaşlık tekliflerini reddetmeleri konusunda uyarmalı. Aileler, sosyal medya kullanıcısı olarak özel hayatın gizliliği ve bilgi paylaşımında çocuklarına rol model olmalı. Kişisel bilgilerin verilmemesi gerektiği konusunda çocuklarını uyarmalı." şeklinde konuştu.