TBMM raporuna Ege’den tepki var: ‘Güreş olmazsa sucuk olurlar’

Türkiye’de deve güreşleri Çanakkale’den Antalya’ya kadar geniş bir bölgede her yıl kış aylarında başlıyor. Sezonun ilk deve güreşleri bu hafta Aydın’ın Germencik’te başladı. TBMM Hayvan Hakları Araştırma Komisyonu’nun raporu doğrultusunda yeni bir yasal düzenleme yapılırsa, bu güreşler yapılan son deve güreşleri olabilir. Yöredeki deve güreşçilerine komisyonun bu raporunu sorduk.  

Deve Güreşçileri Federasyon Başkanı (İncirliova Belediye Başkanı) Aytekin Kaya: ‘Bu çok köklü bir kültürel etkinlik. Hayvanlara karşı herhangi bir eziyet kesinlikle söz konusu değil.  Kanunla yasaklanması büyük tepki görecektir. Bugüne kadar bu güreşlerle ilgili hazırlanmış olumsuz tek bir rapor bile yok. Federasyonu var, herşey profesyonelce yapıyor. Balıkesir’den Antalya’ya kadar 8 vilayette ve ilçelerde bu etkinlikler yapılır. . Dışarıdan bakan bunu anlamaz. Gelip görmeleri gerekir. Ege’de develere eziyet edildiğine kimse inanmaz çünkü bu mümkün değil. Deve besleyenler ona evladı gibi bakıyor. Güreşler Kasım’da başlar Mart ayına kadar devam eder. Binlerce insan bu güreşleri seyretmek için bir araya gelir. ‘ 

Mevlüt Toker (Deve Güreşleri Federasyonu Genel Sekreteri): ‘Deve görmemiş, deve bilmeyen insanlara bunu anlatmak zor. Dövüşmüyorlar, güreşiyorlar. Ağızları da bağlı. Birbirlerine zararı yok. Bir bahis yok.  Bir deve sahibi kadar hayvanına özen gösteren yoktur diyebilirim. Hepsi de yörüktür. Binlerce yıllık bir köklü geçmişin ürünüdür. Böyle eski bir kültürü kanunla nasıl engeleyeceksiniz? Deve aileden birisi gibi ihtimam görür. Ev halkından ayırt edilmez. Altına halı sererler, üstüne battaniye atarlar. Evlat gibi görülür. Yasaklanırsa Türkiye’de deve diye birşey kalmaz. Hepsi sucuk olur.  Türkiye’deki deve popülasyonunun tamamı deve güreşi için. Bunun dışında kimse deve beslemez.  Bu diğer büyükbaş hayvanlar gibi değil. Antalya’da develeri kervan için kullanan sadece iki aile kaldı. Develer artık sadece güreş için var. Her güreşte federasyon tarafından belirlenen 18 hakem vardır. Bunların 12’si develeri ayırmak için var. Güreşmek istemeyen hayvan hemen güreşten çekilir. Bir devenin yıllık bakım masrafı 15-20 bin liradır. ’

Fuat Öndeş (Germencik Belediye Başkanı): ‘Biz belediye olarak bu güreşlerin sağlıklı ve güvenli bir ortamda yapılmasıyla mükellefiz.  Valilik üzerinden belirlenen bir komite düzenliyor bu güreşleri. Bu komisyondakiler zaten hayvan haklarına dair hassasiyetleri olan insanlar.  Zaten devletin izniyle bu güreşler yapılıyor. Kendi çocuğu gibi devesine bakan insanlar var. Bu güreşlere katılanlar bu tür insanlar zaten. Ama kanun çıkarsa biz de o kanuna tabi oluruz.’