Tarihte bugün (30 Ekim)

Tarih Dosyası 

GÜNÜN OLAYI

Osmanlı Devleti Teslim Oldu ‘’ Mondros Ateşkes Antlaşması’’(1918)

Osmanlı Devleti I.Dünya savaşından çekilme kararı aldı. Bu karara uygun olarak Limni adasının Mondros Limanına giden Bahriye Nazırı Rauf Bey (Orbay) Amiral Carltrop ile görüşerek 30 Ekim 1918 tarihinde Mondros Ateşkes Antlaşmasını imzaladı. Bu antlaşma ile savaştan çekilen Osmanlı Devleti Wilson ilkelerine güvenerek İtilaf Devletlerinin tüm şartlarını kabul etmişti. Fakat antlaşmanın uygulama safhasında İtilaf Devletlerinin gerçek niyetleri ortaya çıktı. Mondros Ateşkes Antlaşmasının maddeleri Osmanlı Devletini rahatça paylaşabilmek için tamamen savunmasız hale getirmek için hazırlanmıştı. İşgaller için gereken bahanelerde unutulmamıştı.

GÜNÜN KİŞİSİ

Köprülü Mehmet Paşa Vefat Etti (1578-1661)

Köprülü Mehmet Paşa devletin içte ve dışta büyük sıkıntılar yaşadığı bir dönemde sadrazamlığa getirilmişti. Yetmiş sekiz yaşında sadrazam olan Köprülü Mehmet Paşa bazı özel şartlarla sadrazamlığı kabul etmişti. Kendisine IV.Murat’ı örnek alan Köprülü Mehmet Paşa beş yıl sadrazamlık görevinde bulunmuş ve devleti tekrar düzene sokmuştu. 30 Ekim 1661’de Edirne’de vefat etti.

GÜNÜN ÖNEMLİ OLAYLARI

Safevi Ordusu Bataklıkta Boğuldu (1585)

Şehzade Hamza Mirza Tebriz yakınlarında Acısu bölgesindeki Osmanlı ordusuna 30 Ekim 1585 günü saldırdı. Fakat bu saldırıda bataklık araziye doğru itilen Safevi ordusunun büyük bölümü yok oldu.

Çelebi İbrahim Paşa Ağrıboz’u Düşmana Teslim Etmedi (1688)

Müttefik Avrupa donanması tarafından kuşatılan Ağrıboz adası Çelebi İbrahim paşa tarafından çok üstün düşman kuvvetlerine karşı aylarca müdafa edildi. Müttefiklerin başkumandanı Mareşal Kont Königsmark vurulup öldü. Müttefikler ada merkezi olan kaleyi alabilmek için her yolu denediler. En sonunda pes eden müttefikler 30 Ekim 1688’de kuşatmayı kaldırdılar.

Urfa Fransızlar Tarafından İşgal Edildi (1919)

Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra ilk olarak İngilizler tarafından işgal olunan Urfa daha sonra İngiltere ile Fransa arasındaki antlaşma gereğince 30 Ekim 1919 tarihinde Fransızlar tarafından işgal edildi. Fransızların yanlarında Ermenileri getirmesi halkı iyice tedirgin ediyordu.

Türkiye-Yunan İlişkileri Samimileşti (1930)

Türkiye ile Yunanistan arasındaki nüfus mübadelesi sorunu antlaşma ile sonuçlanınca iki ülke arasında dostluk rüzgarları esmeye başladı. 1930 Yılında davet üzerine Yunan Başbakanı Venizelos Türkiye’ye geldi. Bu ziyaret sırasında iki ülke arasında 30 Ekim 1930 tarihinde üç adet antlaşma;dostluk, Tarafsızlık ve Uzlaşma antlaşmaları imzalandı.

Mısır Ve Siyonist İsrail’e Ültimatom Verildi (1956)

Süveyş Kanalına yerleşmek için uygulamaya geçirilen komplo planının ikinci adımı olan işgalci İsrail ve Mısır’a ültimatom verilmesi adımı atıldı. İngilter ve Fransa bu ültimatomla işgalci İsrail ve Mısır’dan 12 saat içinde Süveyş kanalının 16 kilometre gerisine çekilmeleri isteniyordu. Planın birinci aşamasında işgalci İsrail nedensiz yere Mısır’a saldırmıştı.

Boğaziçi Köprüsü Hizmete Açıldı (1973)

İlk kez başbakan Adnan Menderes köprü konusunda somut bir adım atmıştı. Fakat 27 Mayıs darbesi ile bu gerçekleşmemişti.20 Şubat 1970 tarihinde yapımına başlanan Boğaziçi köprüsü, 30 Ekim 1973 günü Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 50. yıldönümünde devlet töreniyle cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından hizmete açıldı.

GÜNÜN DİĞER ÖNEMLİ OLAYLARI

1730    Debdebeli Lale Devri'nin divan şairi Nedim, öldü.

1757- Sultan III. Mustafa tahta çıktı.

1873- Teodor Kasap tarafından çıkarılan mizah gazetesi ‘’Hayal’’ yayınlanmaya başlandı.

1905- Aspirin ilk kez satışa sunuldu.

1918- Çekoslovakya’da cumhuriyet ilan edildi.

1923- Mustafa Kemal Paşa, Başbakanlığa İsmet Paşayı (İnönü) atadı.

1937- Ankara Gar binası törenle açıldı.

1974- Boksör Muhammed Ali yeniden ağır sıklet şampiyonu oldu.

1980- Bülent Ecevit, CHP Genel Başkanlığı’ndan istifa etti.

1983- Erzurum ve Kars’ta meydana gelen depremde, 1.330 kişi öldü, 534 kişi yaralandı.

1984- Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Mürted’de uçak fabrikasının (TAI) temelini attı.

1993- Eski Türk Dil Kurumu Genel Yazmanı, Dilbilimci Ömer Asım Aksoy 95 yaşında öldü.

1995 - Kanada'nın Quebec Eyaletinde özerklik isteyenler, bu konuda yapılan halk oylamasını kıl payıyla kaybettiler (Oy oranı yüzde 49.4'e yüzde 50.6 idi). Kazansalardı Quebec'in Kanada'dan bağımsızlığı için görüşmelere başlayacaklardı.

2011 - Kırgızistan'da Almazbek Atambayev Cumhurbaşkanı seçildi.