TARİHTE BUGÜN 4 Temmuz 2019

1054: SN 1054 adlı süpernova, Çinli, Japon, İranlı, Arap ve Amerikan yerlileri tarafından gözlemlendi. Boğa takımyıldızı yakınında bulunan ve Yengeç Bulutsusu'nun kalıntılarından oluşan bu gök olayı aylarca gün ışığında bile görülebilmiştir. Süpernova, enerjisi biten Büyük Yıldızların şiddetle patlaması durumuna verilen addır. Bir süpernovanın parlaklığı Güneş'in parlaklığının yüz milyon katına varabilir. Başlangıçta yapısı, iyonize madde olan plazma şeklindeki bir süpernovanın parlaklığını yitirmesi haftalar ya da aylar sürebilir. Bu süre zarfında yaydığı enerji, güneşin 10 milyar yılda yayacağı enerjiden daha fazladır. Bu patlamalar, maddenin evrende bir noktadan başka noktalara taşınması işine yarar. Patlama sonucunda dağılan yıldız artıklarının, evrenin başka köşelerinde birikerek yeniden yıldızlar ya da yıldız sistemleri oluşturduğu varsayılmaktadır. Bu varsayıma göre, Güneş, Güneş Sistemi içindeki gezegenler ve bu arada elbette bizim Dünyamız da, çok eski zamanlarda gerçekleşmiş bir süpernova patlamasının sonucunda ortaya çıkmıştır.

1187: Hittin Muharebesi. Selahaddin Eyyubi Haçlıları Hittin'de tam bir bozguna uğrattı.

Hittin Muharebesi, Birinci Haçlı Seferi'nde Kudüs'de kurulmuş olan Haçlı devleti olan Kudüs Krallığı'nın Kralı Lüzinyanlı Guy ile Selahaddin Eyyubi komutasındaki Eyyubiler ordusunun Taberiye Gölünün batı yakasında Taberiye kalesi yakınında bulunan Hittin köyü ve volkanık "boynuz" şekilli Hittin Tepesi civarında yapılan bir muharebedir. Selahaddin Eyyubi komutasındaki Eyyubi ordusu Kudüs Krallığı ordusunun etrafını sararak imha etmiş; 17.000 Haçlı asker öldürülmüş ve Kudüs Kralı Lüzinyanlı Guy bu muharebe sonunda esir düşmüştür.

1546: Osmanlı ordusu kaptan-ı deryası Barbaros Hayrettin Paşa vefat etti. Barbaros Hayreddin Paşa, Osmanlı Devleti tarihinin ünlü denizcilerinden, kaptan-ı derya olarak Osmanlı Devleti'nin ilk kaptan paşasıdır. Akdeniz’de Osmanlı egemenliğini pekiştirdi, öyle ki bu deniz bazı tarihçilerce bir "Osmanlı Gölü" olarak anıldı. Osmanlı'nın Deniz politikasına ve Tersane-i Amire´ye nizam verdi. Hayreddin Paşa'nın asıl adı Hızır'dı. Ona "dinin hayırlısı" anlamına gelen Hayreddin adını, Osmanlı Devletine yaptığı hizmetinden dolayı Padişah Kanuni Sultan Süleyman verdi. Avrupalılar ağabeyi Oruç Reis'e kızıla çalan sakalı yüzünden Barbarossa adını vermişlerdi, Oruç Reis'in şehit olmasının ardından küçük kardeşi Hızır için kullanılan bu isim, Türkçeye Barbaros olarak geçti.

1776: Amerikan Bağımsızlık günü; Amerikan Kongresi Britanya'dan bağımsızlığını ilan etti. Amerika Birleşik Devletleri’nin temelleri 13 koloni devletinin birleşmesi ve bağımsızlıklarını ilan etmesi sonucu atılmış oldu. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi On üç Koloni'nin Büyük Britanya Krallığı'ndan ayrı olarak bağımsızlıklarını ilan ettikleri belgedir. Kongre tarafından 2 Temmuz 1776 tarihinde onaylanmış 4 Temmuz'da ilan edilmiştir; bu tarihten sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde her sene Bağımsızlık Günü olarak kutlanmaktadır. Bu belge Washington'daki devlet arşivlerinde gösterimde bulunmaktadır. Amerikan kolonilerinin bağımsızlıkları Büyük Britanya Krallığı tarafından 3 Eylül 1783 tarihindeki Paris Antlaşması'yla tanınmıştır. Başta İngilizler olmak üzere çeşitli sömürgeci devletler Amerika kıtasının keşfinden sonra burada pay elde etme yarışına girmiş ve kıtanın asıl sahipleri olan yerlileri büyük bir kıyımdan geçirerek toprakların tamamında hâkimiyet kurmuşlar. Özellikle ABD, yerlilerin tamamen devre dışı bırakıldığı ve istilacıların çoğalarak meydana getirdiği topluluklardan oluşan bir devlettir.

1932: İçişleri Bakanı Şükrü Kaya otomobiliyle Ankara'dan İstanbul'a giden ilk kişi oldu. Bu sırada batı dünyasında diplomatlar, uçak kullanmaya başlamış; otomobil ise özellikle varlıklı ailelerde gündelik hayatın bir parçası haline gelmişti bile.

1934: Macar fizikçi Leo Szilard, ilerde atom bombasının yapımında kullanılacak olan 'zincirleme reaksiyon' modelinin patentini aldı ve insanlık için büyük yıkım anlamına gelecek olan atom bombası için ilk adım atılmış oldu.

1976: Filistin Gerillaları, kaçırdıkları İsrail uçağını 100 kadar siyonist rehineyle beraber Uganda'nın Entebbe Havaalanı'na indirdi. Günler süren pazarlıktan sonra rehineler çeşitli şartlarla serbest bırakıldı.

1996: Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi, Halkın Demokrasi Partisi, (HADEP) Genel Başkanı Murat Bozlak ve 39 parti yöneticisini tutukladı.

1997: Ankara 1 Numaralı DGM'de görülen Sivas davasında savcı,38 sanık için idam istedi. Tutuklu sanıklar bir protesto gösterisinin bedelini dünyada eşine rastlanmamış bir şekilde idam cezasıyla ödüyorlardı. Nitekim uzun yıllar süren yargılama sonucunda önceden baskıyla verdirilen kararlar değişmedi ve Sivas Halkı’nın, İslam’ın kutsallarına hakarete karşı dik duruşu en ağır bir biçimde cezalandırıldı. Medya ve hukukçu kesim bu hukuk kıyımına karşı ölüm sessizliğine bürünürken kimi kesimler de eline kına yakıyorlar ve “Madımak Oteli’nde ölenlerin intikamı alındı” diyorlardı. Oysa zanlıların bu yangını çıkardıklarına dair hiç bir somut delil bulunmamaktaydı. Olayla ilgili ileri sürülen tek delil, günlerce süren işkence altında zorla imzalatılan ifadelerdi.

2002: Yunanistan polisi, 27 yıldır faaliyette bulunan ''17 Kasım Örgüt''ünün ilk kez bir üyesinin tutuklandığını açıkladı.

2003: Süleymaniye’deki Türk Özel Timi Bürosu'nu basan 100 kadar ABD askeri, 3'ü subay, 8 astsubay olmak üzere 11 Türk askerini gözaltına alarak Kerkük'e götürdü. Olayın ardından Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell'i arayarak olayı protesto etti ve Türk askerlerinin serbest bırakılmasını istedi. Olay, Türkiye'de uzun süre tartışıldı. Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök, olayın Türk ve ABD Silahlı Kuvvetleri arasında ''en büyük güven bunalımını'' oluşturduğunu söyledi. Kuzey Irak'ta meydana gelen bu olayda Amerikan askerleri Türk askerlerinin başına çuval geçirmiş ve bu olay kamuoyunda Çuval olayı olarak anılmaya başlanmıştı. Bu olay Türkiye kamuoyunda uzun süre konuşulup tartışılmış, Amerika ve hükümet karşıtı gösteriler yapılmış, hatta kimi siyasi içerikli dizilere konu olmuş ve özel olarak bu olay için film bile yapılmıştı.

2012: Pakistan yedi aydır kapalı olan NATO tedarik yollarını yeniden açma kararı aldı. Pakistan'ın bu kararı Amerika’nın, geçtiğimiz yıl kasım ayında, insansız hava aracı saldırısında 24 Pakistanlı askerin ölümünden dolayı özür dilemesinin ardından geldi. Taliban, karara sert tepki gösterdi ve NATO araçlarının geçişini engellemek için saldırılarına yeniden başlayacağını açıkladı.