Örnek ilçe: Çelikhan

8 bin 600 nüfusu ile Adıyaman'ın en küçük ilçeleri arasında yer alan Çelikhan'da kahveler, kumar oynatılan değil, halkın birbirlerinin derdini dinleyip sevinçlerini paylaştığı bir mekân halini alıyor. İnanç ve geleneklerine bağlılıklarından taviz vermeyen ilçe sakinleri, kin ve düşmanlığın olmadığı bir aile gibi yaşadıklarını dile getiriyorlar. Ayrıca ilçede hiçbir esnaf alkol satışı yapmıyor.

Adıyaman – Malatya arasında uzanan Güneydoğu Toroslarının dağlık kesiminde kurulan ilçenin temel geçim kaynağı tütün. Dağlık bir alanda kurulmuş olmasından dolayı ekim alanları çok fazla olmadığı görülen ilçede kısmen de olsa sebze ve meyve üretimi yapılıyor.

İnanç, gelenek ve göreneklerine bağlılıklarıyla bilinen Çelikhan yöresindeki halk, kahvehanelerini kumar oynama değil, sohbet ve bir araya gelerek dertleşme mekânı olarak kullanıyor.

"Huzur için hayatımızı Hazreti Peygamberin hayatına uyarlamak lazım"

"Hayatın anlam kazanması için kişinin kendini Peygamber Efendimizin hayatına uyarlaması gerekir." diyen Mahmut Elmas, "Dünyada huzur bulmak isteyen insanın kendini Peygamber Efendimizin sünnetine göre ayarlaması lazımdır. Peygamber Efendimizin sünnetinde kin ve kıskançlık yoktur. Sünnete göre hareket etmeyen Müslüman ülkeler, şahsi menfaatleri için çalışıyorlar. Biri dünya biri ahiret olmak üzere iki cennet vardır. Dünyada evini cennete çevirmek isteyenler, Peygamber Efendimizin sünnetine göre hareket etmesi gerekir. O dünyada da huri vardır bu dünyada da vardır. Fakat iki dünya arasındaki dengeyi koruyabilmek için dünya menfaatini tamamen terk etmek ve kâmil insan sıfatına sahip olmak gerekiyor. Bunun tek çaresi de Peygamber Efendimizin sünnetlerine göre kendini ayarlamaktır." dedi.

Kumarın günah olmasından dolayı terk edildiğini dile getiren Elmas, "Tüm Çelikhan bir mahalle gibidir. Hepimiz birbirimizden haberdar oluruz. Nerede bir hasta olsa bir sıkıntı olsa birbirimizden haberdar oluruz. Hiçbir kahvehanemizde oyun oynanmaz! Bunun sebebi de oyunun günah olmasıdır." ifadelerini kullandı.

"Düğünlerimizi İslam inancına ve geleneklerimize göre yaparız"

Yöre insanı olarak birbirlerinin sevinçli ve hüzünlü günlerinde bir araya geldiklerini ve birlikte hareket etmeye gayret ettiklerini dile getiren Yusuf Koç, "Çelikhan küçük bir yerdir. İnsanların hepsi birbirini tanır. Güzel geleneklere sahiptir. Bir taziye olsa hep birlikte gidilir. Gece dahi bir cenaze olsa onu o gece hep birlikte kaldırırlar. Birinin sıkıntısı var ise o sıkıntıyı hep birlikte halletmeye çalışırlar. Dışarının kültüründen çok etkilenmemiştir. Düğünlerimizi genelde evde yapar ve tüm ilçe halkını davet etmeye çalışırız. Düğünlerimizi İslam inancına ve geleneklerimize göre yaparız. Çok fazla çalgılı bir şekilde komşularımızı rahatsız etmemeye çalışırız. İlçemiz güzel bir yerdir ve dedi kodu olmaz." şeklinde konuştu.

"Kahvehanelerimizde oyun oynanmaz"

Kahvehanelerinde oyun oynanmadığını belirten Koç, "Birbirimizi sorar dertleşiriz. Yabancı bir yere gittiğimiz zaman bu şekilde bir insanlık ile karşılaşamıyoruz. Kimse kimseyi tanımaz. Bir apartmanda oturan alt veya üst kat komşusunu tanımaz. Bizde böyle değildir. Birbirimizden haberdar oluruz. Çocuklarımız dahi genelde hep yan yanadırlar. Dışarıdan gelen bir misafir olursa ona bir çay parası dahi ödetmez, evimize misafir ederiz. Böyle güzel geleneklerimiz var." dedi.

"Kumar, haram olduğu için terk edildi"

Kumar oynamanın haram olduğundan dolayı terk edildiğini dile getiren Abuzer Atalay, bu şekilde bir karar almalarında ilçede dönemin ilçe vaizinin etkisinin olduğunu söylediler.

Başkaları hakkında konuşmamaya dikkat ettiklerini dile getiren Atalay, şöyle konuştu: "Biz, buraya gelip sohbet ederiz. Kimsenin gıybetini yapmaz, namaz vakti geldiğinde camiye gider namazımızı kılarız. Biz, kendimizi kurtarmak peşindeyiz. Onun dışında burada bir araya geliriz. Kahvehanelerimizde oyun oynanmaz."

"Bir aile gibi hepimiz birbirimizle samimiyiz"

Abdurrahman Önen, "Bizler ilçe olarak bir aile gibiyiz hepimiz birbirimizle samimiyiz. Kendi geleneklerimizi devam ettiriyoruz. Buraya gelip sohbet ediyoruz. Kimse hakkında bir şey konuşmuyoruz. Şimdiki kimi gençler televizyonlardan etkileniyor. Kimileriyse İslami ahlak ile ahlaklanmış. İslam ahlakı ile hareket eden gençler anne ve babalarına hürmet ediyor. Diğer gençler ise kendi hallerindedirler. İlçemize gelen vaiz Ahmet Doğan ismindeki hocamız bize 'İlçeniz Müslüman yerdir. Burada böyle kâğıt oynamanız doğru değildir, gelin bu oyunu kaldıralım.' dedi. Allah ondan razı olsun bu şekilde kâğıt ilçemizde kalkmış oldu. Oyun günah olduğu için terk edildi. Buraya gelip sohbet ediyor ve namaz vakti geldiğinde camiye gidiyoruz." şeklinde konuştu.

"İlçemizde içki satılmaz"

İlçede içki satılan yerlerin olmadığını ve bunun sevindirici bir durum olduğunu dile getiren yöre halkından Mustafa Keskiner, "Birbirimizi tanıyoruz. Gelip burada sohbet ederiz. Birimizin hastası olduğu zaman, taziyesi olduğu zaman hepimizin haberi olur ve birlikte hareket ederiz. İlçemizde içki satılmaz. Kahvehanelerimizde kâğıt oyunları oynanmaz." dedi.

"Türkiye'nin hiçbir yerinde bizim kültür yoktur"

İbrahim atmaca da şunları kaydetti: "İlçemizde içki satan dükkânımız yoktur. İçki içen varsa da gizliden içer. Eskiden şimdiki gibi bolluk yoktu. Bizler nohut ekmeği yerdik. Şimdiyse sofralarımızda 4- 5 çeşit yemek bulunuyor. Buna da kanaat etmiyoruz. Bu durum Müslümanlar için iyi şey değildir. Burada 15 tane kahvehanemiz var, oralarda kumar oynanmaz. Oraya gelenler oturup sohbet ederler. Bizim burada ne kadar parti varsa da particilik yoktur. İnsanımız hangi partiden olursa olsun herkes birbirinin yanında oturur muhabbet eder. Bizim kültür Türkiye'nin hiçbir yerinde yoktur. İnsanları misafirperverdirler. Hastanede çay almaya giderken masadaki diğer vatandaşında çayını verince bana, 'Sen Çelikhanlı mısın?' dedi."

"Taziye masraflarını halk üstleniyor"

Yusuf Sonkaya ise taziyelerde masrafları halkın üstlendiğini dile getirerek, şunları kaydetti:

"İlçemizde kâğıt oynanmaz. İçki yoktur. Böyle bir ilçe Türkiye'de yoktur. Yaz- kış sebzelerimiz hep dışarıdadır ve kimse karışmaz. Birbirimizi rahatsız etmeyiz. Bir taziye olduğu zaman taziye sahibine iş yaptırmaz, yemek ve diğer masraflarını yöre halkı olarak karşılarız." (Cemil Özdaş – İLKHA)