EKONOMİ SERVİSİ
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Temmuz ayına ilişkin fiyat gelişmeleri raporunu yayınladı. Bankanın yayımladığı rapordan bazı değerlendirmeler şöyle oldu:
Çekirdek Göstergelerin Yıllık Enflasyonu Arttı
“Temmuz ayında tüketici fiyatları yüzde 0,15 oranında artmış ve yıllık enflasyon 1,11 puan azalarak yüzde 9,79 olmuştur. Bu dönemde, gıda enflasyonu taze meyve-sebze ürünlerine bağlı olarak gerilemiş, enerji fiyatları son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından sınırlı bir artış göstermiştir. Türk lirasının yakın dönemdeki değer kaybının yansımaları temel mal enflasyonu üzerinde hissedilirken, hizmet enflasyonundaki yukarı yönlü seyir alt gruplar geneline yayılarak sürmüştür. Bu çerçevede, çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonu artmış, ana eğiliminde sınırlı bir yükseliş kaydedilmiştir. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda ve alkol tütün gruplarının katkısının sırasıyla 0,93 ve 0,36 puan azaldığı; hizmet, temel mal ve enerji gruplarından gelen katkının ise yaklaşık 0,1`er puan arttığı görülmüştür.”
İşlenmemiş Gıda Dışında Enflasyon Yüksek Seviyesini Korudu
“Bu dönemde tüm alt gruplarda yıllık enflasyon yükselmiş, fiyatlar üzerinde gerek yakın dönem gerekse geçmiş döviz kuru gelişmelerinin etkisi hissedilmiştir. Dayanıklı mal grubu fiyatları otomobil ve ev aletleri öncülüğünde yükselirken, giyim grubunda mevsim ortalamalarından daha düşük bir indirim gözlenmiştir. Giyim ve dayanıklı dışında kalan temel mallarda aylık fiyat artışları yavaşlamış, ancak kişisel bakımda kullanılan aletler, otomobil yedek parça-aksesuarları ve ev ile ilgili alet ve gereçler gibi ithal bileşeni yüksek ürünlerde güçlü fiyat artışları dikkat çekmiştir. Enerji fiyatları son dört aydaki düşüş eğiliminin ardından Temmuz ayında yüzde 0,11 oranında artmıştır Uluslararası petrol fiyatlarının ve Türk lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak bu dönemde akaryakıt fiyatları sınırlı bir oranda yükselmiştir. Özetle, Temmuz ayında gıda enflasyonundaki yavaşlama büyük ölçüde işlenmemiş gıda fiyatlarından kaynaklanırken, taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon yüksek seviyesini korumuştur. “
Tüketici Fiyatları Üzerindeki Üretici Fiyatları Kaynaklı Baskılar Arttı
Yurt içi üretici fiyatları Temmuz ayında yüzde 0,72 oranında artmış, yıllık enflasyon 0,58 puan yükselerek yüzde 15,45 olarak gerçekleşmiştir. Bu artışta, yakın dönem döviz kuru ve uluslararası emtia fiyatlarındaki gelişmeler belirleyici olmuştur. Yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 17,37`ye, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde yüzde 14,34`e ulaşmıştır. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi sınırlı bir oranda yükselmiştir. Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Temmuz ayında fiyatlar dayanıklı tüketim malları ve enerji gruplarında gerilerken diğer alt gruplarda yükselmiştir. Bu dönemde, dayanıksız tüketim malı fiyatlarındaki artışta et ve tekstil ürünleri belirleyici olurken, dayanıklı tüketim malı fiyatları mobilya kaynaklı olarak gerilemiştir. Sonuç olarak, tüketici fiyatları üzerindeki üretici fiyatları kaynaklı baskılar bir önceki aya kıyasla artmış ve güçlü seyrini korumuştur.