Yeni Kaledonya'da seçim erteleme tasarısı Senatodan geçti

CAFER SELÇUK

Fransız Parlamentosunun üst kanadı Senatoda sosyalistlerin sunduğu Yeni Kaledonya'daki seçimlerin ertelenmesini talep eden yasa tasarısı görüşüldü. Senatoda yapılan oylamada tasarı 324 "Evet" oyuyla kabul edilirken 19 senatör ise çekimser oy kullandı.

Tasarı, Yeni Kaledonya'da 15 Aralık'ta yapılması planlanan Kongre ve bölgesel meclis üyelerinin belirlendiği seçimlerin ertelenmesini kapsıyor.

Tasarı kapsamında adadaki seçimlerin 30 Kasım 2025'e kadar düzenlenmesi amaçlanıyor.

Yeni Kaledonya'da seçimlerin ertelenebilmesi için tasarının Parlamentonun alt kanadı Ulusal Meclisten de onay alması gerekiyor.

Tartışmalı anayasal reform

Adanın yerli halkı Kanaklar, Fransız hükümetinin anayasal reform girişimini 1998'de imzalanan Noumea Anlaşması'na aykırı buluyor. Bu anayasal reform girişimiyle hükümet, en az 10 yıldır adada yaşayan Fransızların yerel seçimlerde oy kullanmasının yolunu açmayı hedefliyor.

Reforma karşı çıkan ada halkı, Paris hükümetinin Noumea Anlaşması'na sadık kalması talebiyle mayıstan bu yana gösteriler düzenliyor. Paris hükümeti, aylar boyunca ada halkına yönelik kısıtlayıcı önlemler aldı ve yaklaşık 4 aydır Yeni Kaledonya'da gece sokağa çıkma yasağı uyguluyor.

Binlerce ilave Fransız güvenlik gücünün sevk edildiği adada 13 Mayıs'tan bu yana çıkan olaylarda 13 kişi hayatını kaybetti. Merkez sağcı Fransa Başbakanı Michel Barnier, 1 Ekim'de Ulusal Meclis Genel Kurulunda yaptığı konuşmada Yeni Kaledonya'daki bölgesel seçimlerin ertelendiğini açıklamıştı.

Barnier, adada seçmen sayısını artırmaya yönelik tartışmalı anayasal reformun nihai onay için parlamentonun iki kanadının bir araya toplandığı Kongreye sunulmayacağını duyurmuştu.

Yeni Kaledonya, 1998'de Noumea Anlaşması ile özerklik statüsü kazanmış ve anlaşmada yerli halkın kendi topraklarında azınlık statüsüne düşmesini önlemek için oy kullanma hakkı, 1998'den önce adada ikamet eden kişiler ve onların çocuklarıyla sınırlandırılmıştı.