Çin-Filipinler gerilimi sürüyor

CAFER SELÇUK

Çin ve Filipinler sahil güvenlik gemileri Sabina Sığı açığında çarpışırken, taraflar olayla ilgili birbirini suçladı.

Çin Sahil Güvenliği Sözcüsü Liu Dıcün, yaptığı açıklamada, Filipin gemisinin, "profesyonellik dışı ve tehlikeli bir manevrayla Çin gemisine bilerek çarptığını" savundu.

Filipinler Sahil Güvenlik Sözcüsü Jay Tarriela ise Çin gemisinin Sabina Sığı'nda demirli bulunan BRP Teresa Magbanua gemisine, hiçbir tahrik olmadığı halde 3 kere çaptığını ve gemide hasara yol açtığını ileri sürmüştü.

Çin'in ihtilaflı resifi doldurarak yapılar inşa edeceği şüphesiyle BRP Teresa Magbanua'yı nisan ortasında bölgeye yönlendirdiği ve demir attırdığını belirten Tarriela, "Çin Sahil Güvenliğinin artan tacizleri, zorbalığı ve gerilimi yükselten eylemlerine rağmen gemimiz Sabina Sığı'ndan çekilmeyecektir." ifadesini kullanmıştı.

SABİNA SIĞI'NDAKİ GERİLİM

Spratly Adaları'nın güneyindeki Sabina Sığı çevresinde Çin ve Filipinler sahil güvenlik gemileri arasında çarpışmalara varan sürtüşmeler yaşanıyor.

Filipinler'in "Buhanginan", Çinlilerin "Şienbin" adını verdiği Sabina Sığı'nda, Filipinler Sahil Güvenliğine ait BRP Teresa Magbanua gemisi demirli halde bulunuyor.

Filipin gemilerinin söz konusu gemiye ikmal sağlamak üzere aralıklarla bölgeyi ziyaret etmesi, bölgede hak iddia eden Çin ile gerilime yol açıyor.

Filipinler, 19 Ağustos'ta Çin Sahil Güvenliğine ait gemilerin çarpması sonucu Güney Çin Denizi'ndeki ihtilaflı sularda Filipinler'e ait 2 geminin hasar gördüğünü bildirmişti.

25 Ağustos'ta yaşanan başka bir çarpışma nedeniyle taraflar yine birbirini suçlamıştı.

Çin, 30 Ağustos’ta da Filipinler'e, Güney Çin Denizi'ndeki Sabina Sığı'nda bulunan sahil güvenlik gemisini çekmesi uyarısında bulunmuştu.

GÜNEY ÇİN DENİZİ ANLAŞMAZLIĞI

Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı 2. Dünya Savaşı'ndan bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.

Çin, ilk kez 1947'de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler'in yanı sıra Vietnam, Brunei ve Malezya da hak iddia ediyor.

Çin'in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri unsurların yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine bölge ülkelerinin yanı sıra ABD de karşı çıkıyor.

Hollanda'nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla verdiği kararda Çin'in, Güney Çin Denizi'nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.