Ülke, hızla artan mahkûm nüfusunu barındırabilmek için Estonya’daki hapishanelerde yer kiralamaya hazırlanıyor.
Yurt dışında cezaevi hücresi kiralama kararı, merkez sağ hükümetin çete şiddetiyle mücadele etmeye çalıştığı ve hapishanelerde aşırı doluluk uyarılarının geldiği bir dönemde İsveç ceza adalet sistemini dönüştürmeyi hedefleyen birçok politikanın sadece bir ayağını oluşturuyor.
Geçtiğimiz hafta Adalet Bakanlığı, İsveç Ceza ve Denetimli Serbestlik Kurumu Kriminalvården’a “Estonya planı için gerekli hazırlıkları yapma” talimatı verdiğini duyurdu.
Haziran ayında Stockholm ile Tallinn arasında imzalanan anlaşmaya göre, Baltık ülkesinde 600 kadar mahkûm yeri hazır edilecek.
Kriminalvården’in yakın tarihli bir raporuna göre, aşırı sağın etkisiyle daha cezalandırıcı bir ceza politikası benimsenmesi sonucunda, İsveç’teki mahkûm nüfusu bu yılki 7.800’den 2034’e kadar 41.000’e kadar çıkabilir.
Gözlemciler, bu durumun on yıllardır rehabilitasyon ve topluma kazandırma odaklı ceza politikalarıyla övünen bir ülke için radikal bir değişim anlamına geldiğini belirtiyor.
Çete suçlarının yol açtığı benzeri görülmemiş şiddet dalgasıyla mücadele etmeye çalışan İsveç, daha fazla kişiyi hapse atmaya hazır bir altyapıya sahip değil.
Cezaevi idaresi personel şefi Joakim Righammar, ülke hapishanelerinin “aşırı doluluk nedeniyle kriz halinde” olduğunu ifade etti.
Özellikle uzun süreli hapis cezalarına çarptırılan çocukların sayısındaki artış dikkat çekici: Son yıllarda benimsenen yeni yaklaşım, 15 yaşındaki çocukların bile 10 yıl veya daha fazla hapse mahkûm edilmesine yol açtı.
Hükümet, ağır suçlar için ceza sorumluluğu yaşını 15’ten 14’e düşürmeyi öngören bir öneriyi değerlendiriyor. Ana muhalefet olan merkez sol Sosyal Demokratlar da bu öneriyi destekleyeceklerini açıkladı. Aşırı sağcı İsveç Demokratları ise bu yaşın 13’e indirilmesini talep ediyor.
İsveç’te ilk kez gelecek yıl, mevcut kapalı genç bakım evleri yerine yeni “gençlik hapishaneleri” uygulamaya konulacak. Bu merkezlerde hâlen azami ceza süresi dört yıl iken, yeni sistemde daha uzun hapis cezaları uygulanabilecek.
Adalet Bakanı Gunnar Strömmer, Estonya ile yapılan anlaşmanın İsveç Ceza ve Denetimli Serbestlik Kurumu’nu “baskı altındaki bu durumdan” kurtarmak için “önemli bir adım” olduğunu söyledi.
Strömmer şöyle konuştu: “Bu sistemin pratikte işlemesi için dikkatli bir hazırlık süreci gerekiyor. Güvenlikten hukuki güvencelere, Estonya makamlarıyla iş birliğine kadar her şeyin düzgün şekilde çalışması kritik önem taşıyor.”
Tutsakların Estonya’ya — Baltık Denizi’ni geçerek yaklaşık 400 km uzaklığa — gönderilmesini öngören öneri, her iki ülkenin parlamentoları tarafından onaylanmak zorunda. Ancak İsveç Adalet Bakanlığı, anlaşmanın 2026 yazında yürürlüğe girmesini bekliyor.
