Bazen karşılaştığımız veya bizi arayan okurlar şeklinde soru yöneltiyorlar. Madem böyle bir beklenti var. Bu hafta da yazımız, verimli olma temennisiyle iyi bir yazar olmanın temel ilkeleri üzerine olsun!
1) İyi bir yazar olabilmek için çokça ve bilinçli okumak lazımdır. Sadece sevdiğimiz türleri değil, farklı dönemlerden ve farklı iyi yazarlardan eserler okumalıyız. Ahlaki seviyeden yoksun kitapları kesinlikle okumayalım. Okurken ‘cümle kuruluşları, anlatım ritmi, kelime seçimi ve yazarın düşüncesini nasıl geliştirdiğine dikkat edelim!
2) Bir yazarın dili gelişmezse üslubu da gelişmez. Her gün az da olsa yazmalıyız. Yazı kasları ancak sürekli yazmakla güçlenir. Zorlandığımız günlerde bile tek bir paragraf yazmak, hiç yazmamaktan daha iyidir.
3) Not tutmak yazar hafızası oluşturmak için gereklidir. Aklımıza gelen bir fikri, bir betimlemeyi, ilginç bir diyalogu ve duyduğumuz güzel bir cümleyi hemen not etmeliyiz. Bazen telefon notları bile iş görür; önemli olan birikiminizin oluşmasıdır.
4) Dili bilinçle geliştirmeliyiz. Sık kullanılan günlük kelimeler yerine daha doğru ve güçlü karşılıklar öğrenmeliyiz. Gereksiz süslerden kaçınmalıyız. Kullandığımız her kelime için netlik, berraklık ve ritim çok önemlidir. Cümleleri gereksiz uzatmamalı; yazdığımız her kelime bir görev üstlenmelidir.
5) Gözlem gücümüzü artırmalıyız. İnsanları, konuşmaları, sokakları, doğayı ve duyguları gözlemlemekle başlamalıyız. İyi yazar, kişidir. Küçük bir detay bazen bir öykü oluşturabilir, harika bir şiir yazdırabilir ve etkili bir yazıya imza attırabilir.
6) Yazarken gelebilecek her türlü eleştiriye açık olmalıyız. Bu eleştirilerden dolayı küsme, daralma, kızma, vazgeçme, aşırı sevinç ve gurur oluşmamalıdır. Yazdıklarımızı başkalarına okuyalım veya okutalım. Bilelim ki dost eleştirileri kişisel değildir, yazının iyiliği içindir; çünkü dış göz çoğu zaman yazarın göremediğini görür.
7) Kendimize ait bir üslup geliştirmeliyiz; ama ilk yazılarda mutlaka başka yazarlara benzeyebiliriz; bu normaldir. Yazdıkça ritmimiz, kelime tercihimiz, cümle yapımız ve seçtiğimiz konular bizi biz yapar. Kendimize ait üslubun şifresi ise .
8) Her külfetli, meşakkatli ve güzel iş gibi yazı yazmak da sabır ister. Yazarken sabırlı olmak önemlidir. İlk yazdığımız yazılar, oluşturduğumuz ilk metinler kötü olabilir. Bu, yazmaya ilk başlayanlar için çok normaldir. Her yetenek gibi yazarlık da zorlu bir süreçtir; hiç kimse başarı basamaklarını birden ve çabasız çıkamamıştır. Mükemmellik bir yazı ile değil, sürdürülen bir azmin sonunda yazılan ve düzeltilen çokça yazıyla gelir.
9) Hangi yazı türüyle yazmak istiyorsak o türün sınırlarını, inceliklerini ve tekniklerini öğrenmeliyiz. Örneğin; roman ve hikaye gibi kurgusal bir türde yazmak ‘olay örgüsü, karakter inşası, çatışma ve anlatıcı türleri’ gibi detayları bilmeyi gerektirir. Deneme gibi serbest ve özgün bir türde yazmak ‘kelime bağlantıları, mantık örgüsü ve estetik bir dil’ gibi incelikler ister. Akademik bir tarz ise ‘kaynak, inceleme, analiz ve alanla ilgili literatür okumayı’ gerektirir.
10) Yazılan bir yazıyı yeniden yazmak, bir daha yazmak gerekebilir. Bilinmelidir ki iyi bir yazı, yazının ilk hâli değildir; asıl yazarlık düzeltme aşamasında başlar. Yazıdan atılması gereken her gereksiz kelime ve cümleyi atmakla yazı kendini bulur ve okutur. Bu bağlamda gereksiz cümleler atılmalı, tekrarlar silinmeli ve yazının ahengi oluşturulmalıdır.
Özetle iyi bir yazı; iyi bir okuma planı ve süreci, düzenli yazmak, yapıcı eleştiriler almak ve sabır ister. İyi bir yazar olmak vehbi olduğu kadar kesbidir. İyi bir yazar ilhama dayandığı kadar öğrenilebilir becerilere, disipline ve okuma alışkanlığına dayanır.