AİHM: Hizbullah`ı Hukuksuz Yargılayamazsın
1990`dan 2004 kadar binlerce Hizbullah Cemaati mensubunu hukuksuzca yargılayıp , müebbet hapse mahkum eden Türkiye yargısı AİHM tarafından bir kez daha mahkum edildi.
Diyarbakır (AMED)
Altı yılın üzerindeki yargılama süresini çok bulan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye’yi hukuksuz şekilde ve makul sürede bitirmediği için mahkûm etti.
Karar, Gaffar Okkan suikasti davası sonucunda müebbet hapse mahkûm edilen Abdülkadir Aktaş ile yine Hizbullah hükümlüsü Şafii Kırtay’ın Türkiye hakkında açtığı dava neticesinde alındı. AİHM, davanın Aktaş yönünden altı sene dört ay, Kırtay yönünden ise dokuz yıl sürmesini adil yargılanma hakkının ihlali olarak gördü ve Türkiye’nin şikâyetçilere 6 bin 500 avro tazminat ödemesine hükmetti.
Türkiye’nin geciken adalet siciline eklenen dava, Hizbullah operasyonları kapsamında kasım 1989’da gözaltına alınan Şafii Kırtay ile 2002 yılında yakalanan Abdülkadir Aktaş’ın yargılama süreçleriyle ilgili açıldı.
AİHM’in 16 temmuzda verdiği karar ve gerekçesi belli oldu. Buna göre, AİHM, davanın Aktaş yönünden altı yıl dört ay, Kırtay yönünden ise dokuz yıl sürmesininin “aşırı uzun olduğu” ve makul sure ölçütünün karşılanmadığı sonucuna ulaştı ve Türkiye’yi AİHS’nin adil yargılanma hakkı başlıklı 6. maddesini ihlalden suçlu buldu. AİHM’in oybirliğiyle aldığı karar özetle şöyle:
“AİHM, bu konudaki içtihadını dikkate alarak, somut davada yargılama süresinin aşırı uzun olduğu ve ‘makul süre’ ölçütünün karşılanmadığı sonucuna varmıştır.
Buradan hareketle 6. maddenin 1. fıkrası ihlal edilmiştir. AİHM, Türk yargı sisteminin AİHS’nin 13. maddesi bağlamında etkili bir başvuru yolu sunmadığını tesbit ettiğini de hatırlatır.
AİHM somut davada sözleşmenin yargılama süresinin uzunluğuna ve etkili başvuru yollarının yokluğuna ilişkin şikayetler bakımından başvuruların kabul edilmesine, sözleşmenin 6/1. fıkrasının ve 13.maddenin ihlal edilmiş olduğuna...”
AİHM, bu tesbitle Türkiye’nin, makul süreyi aşan yargılama nedeniyle manevi zarar gördüklerini kabul ettiği davacılardan Abdülkadir Aktaş’a 2 bin 700 Euro, Şafii Kırtay’a ise 3 bin 800 Euro tazminat ödemesine hükmetti.
Bu arada AİHM, yerel mahkemece mahkûm edildikleri tarihe kadar yaşadıkları geçici tutukluluk süresiyle ilgili başvurularını ise, süresinde değil geç yapıldığı gerekçesiyle reddetti, bunun için kendilerine ayrıca tazminat ödenmesini kabul etmedi.