MARDİN - Mardin Belediyesi, Risale Akademi ve Akademik Araştırmalar Vakfı tarafından tertiplenen programda Bediüzzaman Said Nursi`nin Mardin hayatı anlatıldı. Artuklu Üniversitesi salonunda yapılan panelde Risale Akademi adına sunuş konuşması yapan Yrd. Doç. Dr. Zübeyir Akçe, "19. yüzyılın son demlerine doğru Mardin`e gelen genç Molla Said`in ileride fikir yapısını etkileyecek olayların ve karşılaştığı şahısların tahlillerinin iyice yapılarak, onun düşüncelerinin nasıl yapılandığına geniş bir perspektiften bakmak zarureti orta yerde durmaktadır" dedi.

 

O zaman Molla Said olarak anılan Said Nursi`nin Mardin`e geldiği dönemin Osmanlı devletinin adeta çöküşünü haber veren sinyallerin olabildiğince hissedildiği bir dönem olduğunu hatırlatan Akçe, "Ermeni hadiseleri ilk kıvılcımlarını saçmış, öte yandan Hamidiye alaylarının etkileri tartışılmaya başlanmıştı. Molla Said Mardin`e geldiği dönemde aynı zamanda medreseler de çöküşten yavaş yavaş etkilenmeye başlamıştı. Ezberci eğitime dayanan ve hiçbir fikri gelişme gösteremeyen bu kurumlar bitme noktasına geldiklerini gördü. Molla Said bu değişimlerin, sosyal ve siyasi olayların farkına ilk defa Mardin`de vardı ve çareler üretmeye, çıkış yolları aramaya kendini hazırladı. Adeta Mardin onun için uygulamalı siyaset okulu olduğu. Mardin`de tanıştığı ve tartıştığı portreler de siyaset okulunun uygulama alanını oluşturdu" şeklinde konuştu.

 

Akademik Araştırmalar Vakfı adına konuşan Prof. Dr. Gürbüz Aksoy da Mardin`in evliyalara, sahabelere ev sahipliği yaptığı gibi yüz yirmi sene önce de Bediüzzaman Hazretlerini ağırladığını söyledi. İki senedir Mardin`de sempozyumlar düzenlediklerini, Risale-i Nurların akademik çevrelerde tanıtılarak dünyaya anlatmanın önemli olduğunu vurgulayan Aksoy, son dönemde yaşanan olaylara değinerek birbirimizi ötekileştirmemeye dikkat çekti.

 

Mardin Belediye Başkanı Av. Mehmet Beşir Ayanoğlu, bu tür etkinliklerin manevi havaya yaptığı katkıyı dile getirdi. Bediüzzaman`ın binlerce kez mağduriyetlere maruz kaldığı halde, bir zulüm bile yapmadığını, ona zulmedenlerin hiç birinin adının anılmadığını ve mazlumların er veya geçte olsa davalarının farkına varıldığını ifade ederek, Bediüzzaman`ın iman hizmetinin her türlü takdirin üzerinde olduğunu söyledi.

 

Sunuş konuşmalarının ardından Bediüzzaman`ın Mardin günlerini anlatan sinevizyon gösterimi yapıldı. Ardından panele geçildi.

 

Bediüzzaman ilk defa devlet sistemi ile tanıştı

Yöneticiliğini Prof. Dr. Mehmet Aybak`ın yaptığı panelin ilk konuşmacısı Araştırmacı Yazar M. Selim Parlakoğlu oldu. Parlakoğlu, Meşhur Molla Said`in Mardin günlerini anlatan anahtar kelime ve cümleleri satır başları ile aktardı: "Molla Said`in Mardin`de bulunduğu dönemde cereyan eden Ermeni hadiseleri. Cemaleddin-i Efgani ve Şeyh Sunusi`nin talebeleriyle tanışması. Namık Kemal`in Hürriyet rüyası ile uyanması. Kurumsal medrese ile tartışmaları ve nihayetinde Mardin Mutasarrıfı tarafından sürgün hadiseleri. Bediüzzaman`ın Mardin hayatı, yayınlanan eserlerden edindiğimiz bilgilere göre, çok hareketli ve çalkantılı geçmiş. Onun medrese talebeleri ve âlimlerle münâzâraları neticesinde kendini kabul ettirmesi, Meşrûtiyet ve Hürriyet düşüncesi ile ilk tanışması ve en önemlisi de ilk defa siyaset hayatına Mardin`de başlaması kayda değerdir. Bediüzzaman ilk defa devlet sistemi ile tanışacak, devletle yüzleşecek ve bilinmeyen sebeplerle `bir mutasarrıfın pençe-i kahrıyla Bitlis`e sürgün edilmiştir" ifadelerini kullandı.

 

Doç. Dr. Ahmet Yıldız, Molla Said`in Hürriyet düşüncesinde etkili olan Namık Kemal`in "Rüya"sının tarihi arka planını anlattı. Yıldız, Bediüzzaman`ın Mardin`de siyasette muktesit mesleğini öğrendiği Cemaleddin-i Efgani`nin düşüncelerini yorumladı ve Molla Said`in hayatında meydana getirdiği etkiyi örnekleriyle yorumladı.

 

Prof. Dr. M. Beşir Aşan da Mardin tarihinde önemli yere sahip olan Artukluların tarihi gelişiminden, Mardin`in Yavuz Sultan Selim döneminde Osmanlı Devletine iltihak edişine kadar geçen parlak dönemleri anlatarak Molla Said`in bu değerli geçmişi olan mekanları ziyaretinin tevafuk olduğunu ifade etti. Ayrıca Bediüzzaman`ın Namık Kemal`in hayatı ile tevafuk eden ilginç benzerlikleri dile getiren Aşan, özellikle İttihad-ı İslam konusunda Bediüzzaman`la Namık Kemal`in Yavuz Sultan Selim`i referans gösterdiklerini ifade etti.

 

Panel`in son konuşmacısı Prof. Dr. Bilal Sambur, "Bediüzzaman`ın Özgürlük Anlayışı"nı anlattı. Özgürlük konusunda temel karar vericinin bireyin olması gerektiğini, onun yerine dayatılan bir otoritenin olması halinde istibdadın yaygınlaşacağını ifade eden Sambur, Bediüzzaman`ın "ekmeksiz yaşarım, hürriyetsiz asla" kavramına vurgu yaptı.

 

Panelin sonunda katılımcılara Mardin Valisi Ahmet Cengiz ve Mardin Belediye Başkanı Av. M. Beşir Ayanoğlu tarafından plaket takdim edildi. (İLKHA)