NİL SULARININ PAYLAŞIMI YİNE GÜNDEM OLDU

Uzun yıllara dayanann Nil sularının paylaşımı sorunu yine gündemde.

Etiyopya Hükümet Sözcüsü Brihit Simon, baraj inşası öncesi Nil nehrinin kollarından biri olan Mavi Nil`in yatağının değiştirilmesi çalışmalarına başladıklarını ilan etmiş ve nehir yatağının değiştirilmesi çalışmasını Etiyopyalıların hafızasına kazınacak tarihi bir olay olarak yorumlamıştı.

MISIR: "TAVİZ SÖZ KONUSU DEĞİL"

Meselenin Mısır tarafından uluslararası mahkemelere taşınması beklenirken Kahire yönetiminden yeni bir açıklama geldi.

Mısır Sulama Bakanı Muhammed Bahaeddin, Mısır`ın Nil sularının debisini etkileyecek bütün projeleri prensipte reddettiğini belirterek, "Etiyopya`nın Nil suları üzerinde Nahda Barajı inşası için çalışmalara başlaması Mısır`ın buna onay verdiği anlamına gelmiyor. Mısır`ın Nil sularındaki hakkından taviz vermesi söz konusu değil" dedi.

Bahaeddin, Mısır`ın, Nil sularının döküldüğü Mısır ve Sudan`a zarar vermediği sürece Nil havzası ülkelerinde yapılacak kalkınma projelerine karşı çıkmadığını da ifade etti.

NİL İLE İLGİLİ 1950`LERDE ANLAŞMA YAPILMIŞTI

Mısır`da 1929 yılında işgalci konumundaki İngiltere, Nil Nehri`nin sularının yüzde 80 oranında kullanım hakkını Mısır`a vermişti. 1950`lerde imzalanan anlaşmada da Mısır`ın avantajlı konumu korunuyor. Nehrin kaynağında bulunan bazı ülkeler ile Etiyopya ise 1929 yılında İngiltere`nin Mısır`a verdiği hakkın günümüzde geçerli olmadığını bu nedenle paylaşımın yeniden yapılmasını isterken, Mısır ile Sudan bu isteklere şiddetle karşı çıkıyor.

Etiyopya Nil üzerinde 4 baraj inşa etmek istiyor. Bunu da sulama amaçlı değil elektrik üretimi için yapmak istediğini açıkça belirtiyor.

MISIR NASIL ETKİLENECEK?

Mısırlı uzamanların yaptığı çalışmalara göre, Mısır, söz konusu barajlardan son derece olumsuz etkileniyor. Barajla beraber Mısır`ın senelik 9 milyar metreküp su kaybı oluyor. Elektrik üretimi ise yüzde 20 azalıyor.

Nil turizmi de olumsuz etkileniyor. Mısır bu barajın inşa edilmesiyle beraber Nil nehrinin taşıdığı verimli topraklardan da mahrum kalacak. Mısır içerisinde Nil nehrinin debisi yüzde 25 azalacak. Mısır`daki balık çiftliklerini de büyük bir tehlike bekliyor.

2 milyon dönüm tarım arazinin de çorak araziye dönüşmesi söz konusu. Bütün bunların yanısıra Mısır`da hava kirliliği artacak.

ETİYOPYA NEYİ HEDEFLİYOR

Etiyopya bu baraj projeleriyle Afrika`nın en büyük elektrik üreticisi olmayı hedefliyor, barajlar sayesinde bölgede siyasi açıdan etkin olmak amacı da var. Etiyopya, bu yüzden Mısır ve Sudan`a baskı uygulamak için gittikçe İsrail`e yakınlaşıyor.

Daha önce Nil nehrinin kullanımıyla ilgili yapılan anlaşmalar, baraj ve benzeri projeler konusunda Mısır ve Sudan`a veto hakkı tanıyor ancak bu veto hakkının Etiyopya`yı çok da bağlamadığı aşikar.

Bu durumda Mısır`ın uluslararası mahkemelere gitmekten başka yolu kalmıyor, ancak davaların uzun süreceği ve kesin çözümü getiremeyeceği kaydediliyor.

Mısır Hüsnü Mübarek döneminde konuyla ilgili Etiyopya`yı savaşla tehdit etmişti. Ancak Mursi bu işin çözülmesi için diyalog yolunu benimsemiş durumda...