Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmî temaslarda bulunmak üzere Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'ya ulaştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Saraybosna Uluslararası Havalimanı'nda Bosna-Hersek Güvenlik Bakanı Selmo Çikotiç ile Saraybosna Belediye Başkanı Benjamina Karic ve Türkiye'nin Saraybosna Büyükelçisi Sadık Babür Girgin tarafından karşılandı.

Erdoğan ilk önce, Bosna-Hersek'in ilk Cumhurbaşkanı merhum Aliya İzzetbegoviç’in kabrini ziyaret etti.

Kovaçi Şehitliği'ne girişinde kendisini bekleyen vatandaşları selamlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Meçhul Asker Anıtı'na ve Aliya İzzetbegoviç'in mezarına çelenk bıraktı, dua etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, daha sonra Bosna-Hersek İslam Birliği binasını ziyaret etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve beraberindekiler, daha sonra cuma namazını Saraybosna’daki tarihi Başçarşı Camisi'nde kıldı.

“Saraybosna'nın Kalbi” olarak nitelendirilen Başçarşı Meydanı'nda bulunan tarihî caminin açılış törenine, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yanı sıra Bosna-Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic ile Bosna-Hersek İslam Birliği (Diyanet İşleri) Başkanı Husein Kavazovic katıldı.

Açılışta konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, cuma namazını kıldığı Başçarşı Hoca Durak Camisi'nin Bosna-Hersek ve İslam âlemi için hayırlara vesile olmasını diledi.

“Saraybosna'nın sembolü olan bu eser için 6 sene önce harekete geçtik”

Caminin 1527'de Saraybosna'nın merkezi olan Başçarşı Meydanı’nda Hoca Durak tarafından inşa edildiğini anımsatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu abidevi eser, aradan geçen 5 asırlık sürede, yangınlar, savaşlar, yıkımlar görmüştü. Camimiz en son ve ağır darbeyi 1992-1995 yıllarındaki savaş sırasında almıştı. Savaşta caminin kubbesinde, minaresinde, dış duvarları ve iç mekânında ciddi tahribat oluşmuştu." dedi.

Savaştan sonra caminin kullanıma açılabilmesi için acil ihtiyaçlara yönelik bir tamirat yapıldığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Saraybosna'nın sembolü olan bu eserini tekrar eski görkemine kavuşturmak amacıyla 6 sene önce harekete geçtik. 20 Mayıs 2015'te iki ülkenin Vakıflar Genel Müdürlüğü arasında caminin restorasyonu için bir iş birliği protokolü imzaladık. 2017'de başlayan restorasyon çalışmasında, caminin dış beden duvarlarında, kubbesinde gerekli tamirat yapılarak, harim kubbesi ve son cemaat kubbeleri kurşun ile kaplandı." bilgisini verdi.

İç mekanda üç dönem kalem işinin tezyinat projesinin tamamlandığını belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle devam etti: "Böylece camimiz kapsamlı bir restorasyon faaliyeti sonucunda geçen sene açılışa hazır hâle getirildi. Esasen caminin açılışını 21 Mart 2020'de, Miraç gecesinde yapmayı planlıyorduk. Ancak tüm dünyayı etkileyen koronavirüs salgını nedeniyle camimizin resmî açılışını ertelemek zorunda kaldık. Bugün sizlerle birlikte, mübarek cuma gününde bu açılışı gerçekleştirmenin bahtiyarlığını yaşıyoruz. Tevbe Suresi'nde 'Allah'ın mescitlerini, ancak Allah'a ve ahiret gününe iman eden, namazı dosdoğru kılan, zekatı veren ve Allah'tan başkasından korkmayan kimseler imar eder' buyuruyor. Rabb'ime bizlere bu güzel camiyi, aslına uygun bir şekilde, eski ihtişamına kavuşturma imkânı verdiği için sonsuz hamdüsenalar ediyoruz."

“Camilerimizi merkez edinerek her alanda kendimizi geliştirmenin yollarını aramalıyız”

Camilerin, tüm insanların birliğinin sembolü, tüm Müslümanların da kardeşliğinin ve vahdetinin nişanesi olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları kaydetti: "Peygamber efendimizden beri camiler ilmin, hikmetin, öğrenmenin ve öğretmenin de merkezidir. Namazlarımızı kılıp gittiğimiz mekânların ötesinde, camilerimizi merkez edinerek her alanda kendimizi geliştirmenin yollarını aramalıyız. Evlerimizin neşesi, geleceğimizin teminatı olan çocuklarımızı ellerinden tutup camilerimize daha çok getirmeliyiz. Hanım kardeşlerimizin, özellikle genç kızlarımızın buralardan daha fazla faydalanmasını sağlamalıyız. Gayri Müslim dostlarımızın buralara gönül rahatlığıyla, asla çekinmeden, korkmadan, ürkmeden gelebilmelerini temin etmeliyiz. Başçarşı Hoca Durak Camisi'nde okunacak ezanların, kılınacak namazların, edilecek duaların Allah katında kabul olmasını diliyorum. Caminin restorasyonunda emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyorum. Namazlarıyla, zikirleriyle, dualarıyla bu eseri ihya edecek Saraybosnalı kardeşlerimizden Allah razı olsun diyorum."

Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının ardından kurdele keserek camini açılışını gerçekleştirdi.

Başçarşı Camisi

Saraybosna'da 1527'de inşa edilen Başçarşı (Hoca Durak) Camisi, şehrin önemli sembollerinden birini teşkil ediyor. Cami girişinde, dört ayaklı üç sivri kemerin oturduğu üç kubbeli son cemaat yeri bulunurken, kuzeybatı köşesinde ise yaklaşık 35 metre uzunluğunda kireç taşından yapılmış minare yer alıyor.

Şehirde 1697'de yaşanan yangında büyük zarar gören caminin boya ve kalem işleri Mehmed Paşa Muhsinovic tarafından 1762'de yenilendi. Caminin girişinde bulunan kitabeye göre, camide 1866-1867'de onarım çalışmaları yapıldı.

Caminin kubbesi, minaresi, dış duvarları ve iç mekânının 1992-1995'teki Bosna Savaşı'nda zarar görmesi nedeniyle savaştan sonra ibadete açılabilmesi için tekrar tadilat gerçekleştirildi.

Caminin kapsamlı restorasyonu için Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Bosna Hersek İslam Birliği Saraybosna Vakıflar İdaresi arasında 2015'te protokol imzalandı. 2017 yılında başlayan restorasyon çalışmaları kapsamında, Başçarşı Camisi'nin duvarları ve kubbesi onarılırken, bahçe düzenlemesinin yanı sıra iç mekanında çeşitli onarım çalışmaları gerçekleştirildi. (İLKHA)