‘Süreçte muhatap sadece Öcalan ve örgütü değildir’

90’larda PKK ile çatışma süreci yaşayan Hizbullah hareketinin önemli ismi, barış sürecini değerlendirdi.

Kürt sorununa çözüm arayışlarında tarihi adımlar atılıyor. Abdullah Öcalan’ın BDP’ye yolladığı mektupla 21 Mart’ta “silahlı mücadelenin sonuna gelindiği”ni duyurması, örgütün ilan ettiği ateşkes, barış umutlarını daha da artırdı. Ancak bölgede, BDP dışında siyasi hareketler de söz konusu. Bunlardan en önemlisiyse ‘90’larda PKK ile kanlı çatışmalar yaşayan Hizbullah hareketi. Geçen eylül ayında kurulan ve genel başkanlığını Mehmet Hüseyin Yılmaz’ın yaptığı Hür Dava Partisi (Hüda-Par) Hizbullah’ın siyasi kanadı olarak gösteriliyor. Yerel kaynaklara göre HüdaPar, seçimlere bağımsız adaylarla girdiği takdirde başta Diyarbakır, Batman ve Van olmak üzere 5 ile 10 arasında milletvekili çıkarabilir. Genel Başkan Yılmaz’la çözüm sürecini, Nevruz’u ve Öcalan’ın “Helalleşelim” dileğini konuştuk.

Nevruz’da Diyarbakır’da Öcalan’ın verdiği mesajları nasıl okudunuz?

Mesajlar ağırlıklı olarak devlete, Türk halkına ve PKK tabanınaydı. Mesajında, PKK’yı ve PKK tabanını ikna etme, sürecin kendisinin kontrolü altında olduğu, devlete ve Türk halkına da kendisinden zarar gelmeyeceği, ülkenin bütünlüğü ve bir arada yaşama vurgusu hâkimdi. Kürtlerin diğer örgütlü yapılarına mesaj yoktu. Muhatap alınmamıştı.

Size yönelik bir mesaj yok muydu?

Ne Öcalan’ın mesajlarında ne de BDP’nin yansıtmak istediği tabloda Hüda-Par yoktu. Bu konuda herhangi çağrı veya davet de yoktu. Nevruz’da, devletin izniyle PKK ve Öcalan tüm Kürtlere temsilci olarak pazarlanmak istendi.

Silahların susması için atılan adımlar sizin için ne ifade ediyor? Devletin, Kürt halkını inkârdan, varlığının kabulü noktasına gelmesi önemli. Hükümetin son yıllarda attığı adımlar, Kürtçe’nin seçmeli de olsa ders olarak okutulması, Kürtçe radyo, TV yayınları gazete, dergi gibi kültürel alandaki açılımlar olumlu. Silahların susması için atılan adım lar Kürt halkının, gasp edilen kültürel ve siyasi haklarının tanın masına giden yolun başlangıcı olarak değerlendirilebilir.

‘Kürtlerin her kesiminin yapıları masada olmalı’

Devletin Öcalan’la görüşmesine yaklaşımınız nedir?

Halkımızın faydasına olacak her türlü girişimi destekleriz. Geçmişte Anayasa değişikliği referandumunda da destek vermiştik. Camia olarak yapılan işe bakarız. Doğruysa kimin yaptığı o kadar önemli değil.

Muhataplık konusunda bir soru işaretiniz var mı?

Şiddetin sona ermesi her durumda halkımızın faydasına olacağı için süreci destekliyoruz. Kürtlerin kültürel ve siyasi hakları söz konusu olduğunda muhatap bir bütün olarak Kürt halkı. Kürt halkını temsil eden STK’lar, partiler. Kürtlerin her kesiminin örgütlü yapıları masada olmalı. Şiddetin sonlandırılması için atılan adımlarda muhatap Öcalan ve onun örgütü. Bu doğal bir durum.

Kendisiyle hiçbir pazarlığın yapılmadığı yönünde iddialar var.

Pazarlık yapılması normal. Türk kamuoyunun ulusalcı ve milliyetçilerini teskin amacıyla söylenen bir söz olabilir. Bu pazarlıkta doğru olan Öcalan’ın kendisi ve örgütü için neler talep ettiği. Bütün olarak Kürtlerin kültürel ve siyasi haklarının Öcalan ile müzakere edilmesi yanlış olur. Muhatap sadece Öcalan veya onun örgütü değildir. Kürtlerin tüm örgütlü yapıları muhatap. Kültürel ve siyasi hakların yeni Anayasa’da ele alınması ve yeni Anayasa yapılıncaya kadar ertelenmesi doğru değil. Bir an önce yasal düzenlemeler yapılmalı, haklar güvence altına alınmalı.

PKK Kürt sorununun neresinde, siz neresinde duruyorsunuz?

PKK, Kürt sorununun silahlı eylem, şiddet ve çatışma boyutunda var. Devletin inkârcı, asimilasyoncu politikaları sonucunda ortaya çıkmış, ideolojik yapısı ön planda bir örgüt. Yıllarca ideolojisini halka dayatmaya çalışan ve tasvip edilmeyen bir örgütken, devletin Kürt halkına yaşattıkları sonucu Kürt halkının bir kısmından destek buldu. Biz, Kürt sorunu da dahil tüm sorunların diyalog ve siyaset zemininde toplumsal mutabakatla çözülmesini istiyoruz. Sorunların kaynağı, ulus devlet dayatması ve sistemin yanlış uygulamaları. Devletin inkârcı, asimilasyoncu yapısının değişmesi gerektiğini, halkın inancı ve etnik kimlikleriyle barışması gerektiğini savunuyoruz.

‘İslami kesimler kültürel ve siyasi mücadeleyi seçti’

Kürt muhalefeti bundan sonra nasıl bir ivme kazanır?

Kürt muhalefetinin tamamını eli silahlı PKK temsil etmiyor. Cumhuriye t’in kuru luşunda, Kürt coğrafyası dahil ülke nin birçok yerin de rejimin yanlış uygula ma larına karşı silahlı baş kaldırılar oldu. Devlet baş kaldırıları kanlı bi çim de bastırdı. Şeyh Said kıyamından sonra bölge de yap tı ğı katliamlar ne deniyle halk sindirildi. İslami muhalefet açısından silahlı müca dele bitti. İslami kesimler, kültürel ve siyasi mücadele yöntemini seçti.

Ya sol hareketler?

Sol ke sim ideolojileri gereği silahlı mücadeleyi seçti. Bu silahlı yapılar tasfiye oldu. Bunda PKK’nın hiçbir yapıya tahammül etmemesi ve saldırıları rol oynadı. Kürt solu içinde PKK dışında silahlı mücadele veren örgüt kalmadı.

Bu durum nasıl oluştu?

PKK, sila hı enfazla Kürtle re ve Kürt le rin ör gütlü yapılarına karşı kullandı. Kürt muhale fetinin örgütlü yapılarını dağıttı. Baskıyla halk üzerinde tahakküm kurdu. Silahtan arınmış PKK, Kürtlere baskıyı devam ettiremez. Silahsız Kürt muhalefeti ve diğer örgütlü yapılar özgürce örgütlenme, fikirlerini halka anlatabilme imkânı bulacaktır.

‘Öcalan ‘Helalleşelim’ derken kastettiği Türk toplumuydu’

PKK ile Hizbullah arasında kanlı çatışmalar yaşandı. Öcalan’ın “Helalleşelim” sözleri sizde nasıl karşılığını bulur?

“Helalleşelim” sözü Başbakan’ın sıkça kullandığı bir kelime. Öcalan, “Helalleşelim” der kenkastettiği Türk toplumu. Bu gü ne ka dar zarar verdi ği Kürt ler ve Kürtle rin örgütlü yapılarını kastetmediği ortada ve bu bü yük bir eksiklik. Kürtler arası bir barış ve helalleşme olmadan atıla cakadımlar, sağlam adımlar değildir. Kanaatimce öncellikle Kürtlerin örgütlü güçleri olan, çatışmalar nedeniyle birbirine zarar veren PKK’ nın ve Hiz bullah’ın helalleşmesi, kalıcı bir ateşkes ve ya barış yapmaları gerekiyor.

Sizin sorunun çözümü için önerileriniz ne?

Bizim çözüm önerilerimiz, İslami ve insani haklar açısından eşit vatandaşlık, adil bir yönetim, her türlü etnisiteden arınmış ve farklılıkların güvence altına alındığı bir Anayasa. Devletin ve sistemin bir an önce halkın inancı, dini ve dili, etnisitesiyle barışması. Bu ülkede farklı etnik yapıları bir arada tutacak olan maya İslam’dır. İslam kardeşliğinin öngördüğü esaslar.

‘İslam vurgusu, süreci idare edenlere yönelik’

Öcalan, yolladığı mektupta, “Türk ve Kürtlerin bin yıla yakın İslam bayrağı altındaki ortak yaşamları”na vurgu yapıyor.

Öcalan’nın İslam bayrağına vurgu yapması, süreci idare edenlerin görüşüne uygun bir söylem olması nedeniyle. Kendisi hidayete ermediğine göre bu siyasi bir manevra ama doğru bir söylem. Pratikte de bunun gereklerini yapmalarını beklerim. Öcalan’ın oportünist olduğu düşünüldüğünde bu tür söylemleri ve dini kullanması konjonktüreldir. Yıllardır İslam’ın ve dinin halkımızı geri bıraktığını savunan birinin bu söylemi bugünün gereklerindendir. Sürecin başındakileri ve Müslüman halkı memnun etme ve kendisine inandırma gayretidir.

‘Hizbullah’la bağlantı kurmak doğru değil’

Partinizin doğuşu Hizbullah’ın silahları gömdüğü anlamına mı geliyor?

Hüda-Par’ın kuruluşu ile Hizbullah’ın eylemsizlik kararı alması arasında bir bağlantı yok. Hizbullah’ ın eylemsiz lik süreci 2002’ye da yanıyor. 2002’den bu güne tek bir silahlı eylemi yok. Hür Dava Partisi 2012’de ya sal si ya set yap mak üze re İs la mi has sa si yet le ri olan ki şi lerce kuruldu. Tarihsel süreç olarak Hizbullah’la bağlantı kurulması doğru değil. Parti olarak 10 yıldır silahlı faaliyeti olmayan Hiz bullah’ın “silahlı terör örgütü ” algısının değişmesi ve siyaset yapmasının önünün açılmasını savunuruz.

Hüda-Par’ın doğuşu, mücadelenin legal süreceği anlamına mı geliyor?

Hüda-Par, bölgede AKP ve BDP’nin politikaları arasında sıkışan halkın talebi doğrultusunda, halkın değişik kesimleriyle yapılan istişareler neticesinde doğdu.

Başkanlık sistemi için ne dersiniz?

Bizim sistem takıntımız yok. Halkımızın ihtiyaçlarına cevap verecek, adil bir temsiliyet ve eşit bir bakış açısını içerdikten sonra sistemin adı önemli değil. Ulus devlet anlayışının terk edilmesi açısından özgün bir başkanlık modeli, mevcuttan daha iyi olabilir."

Hürseda Haber