Mısır`ın başkenti Kahire`de düzenlenen İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) 12. Liderler Zirvesi sona erdi.

Mısır`ın ilk kez ev sahipliği yaptığı İİT liderler zirvesine 57 üye ülkeden 20`den fazla lider katıldı.

İki günlük zirvede Suriye, Filistin ve Mali olmak üzere üye ülkeleri ilgilendiren birçok konu masaya yatırıldı.

Bu yılki zirvede bir ilk yaşandı ve İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad ülkesini 35 yıl aradan sonra zirvede temsil etti.

Zirvede Türkiye`yi cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile dışişleri bakanı Ahmet Davutoğlu temsil etti.

Diplomatlar, Arap ve İslam coğrafyasının sahne olduğu değişimler ve yaşanılan zorlukların gölgesinde gerçekleşen zirvenin, eski zirvelerin aksine etkin kararların alınabileceği ``siyasi güce`` sahip olduğu görüşünü savundu.

Gül`den İslam dünyasına dört öneri

Cumhurbaşkanı Gül, zirvede bir konuşma yaptı ve İslam dünyasına seslendi.

Gül burada yaptığı konuşmada İslam dünyasına, "bugünden demokratik tekamül ve barışa yatırım yapılması", "ekonomik alanda ülkeleri birbirine bağlayacak bir entegrasyon mekanizmasının kurulması", "temel hak ve özgürlükler ile insan onuruna yakışır standartların hayata geçirilip güçlendirilmesi" ve "ortak bir küresel iletişim stratejisi oluşturulması" şeklinde dört yapısal öneri getirdi.

MISIR-TÜRKİYE-İRAN ÜÇLÜ ZİRVESİ

İİT liderler zirvesi sırasında Türkiye, Mısır ve İran arasında üçlü zirve gerçekleştirildi. Zirveye Gül, Mursi ve Ahmedinejad`ın yanı sıra 3 ülkenin dışişleri bakanları Davutoğlu, Salihi
ve Amr da katıldı. Suudi Arabistan geçen yılki zirveye katılmayacağını açıklamış, Mısır`ın aldığı kararlara uyacağını duyurdu.

Görüşmede geçen yılın eylül ayında Kahire`de Türkiye, Mısır ve İran`ın katılımı ile gerçekleştirilen Suriye ile ilgili üçlü zirvede ele alınan konular liderler seviyesinde görüşüldü.

ZİRVEYE GÜL VE AHMEDİNEJAD DAMGASINI VURDU

Kahire`de Türkiye, Mısır ve İran`ın Suriye zirvesinin yanı sıra, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad temasları dikkat çekti.

Mursi - Gül görüşmesi

Cumhurbaşkanı Gül, üçlü zirve sonrasında Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile bir araya geldi.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Suriye`de yaşananların birinci öncelikli konu olduğunu ve bu çerçevede Mısır, İran ve Türkiye olarak dün bir toplantı gerçekleştirildiğini belirterek, "Suriye`nin bu şekilde kendini tüketmesine fırsat vermemek için bazı çalışmalar başlattık. Dışişleri bakanlarımız bunların detaylarını konuşuyorlar. Ümit ederim ki bu kötü gidişhatın durmasına katkımız olur" dedi.

Ticaret hacminde hedef 10 milyar dolar

"Mısır ve Türk halkları birbirlerine çok yakındır, birbirlerinin kardeşidir. Daima Mısır ve Türkiye dayanışma içinde olmuştur" diyen Cumhurbaşkanı Gül, Tahrir Devrimi`nden sonra da iki ülke arasındaki ilişkilerin en üst düzeyde seyrettiğini ve geliştiğini ifade etti.

İran-Mısır arasında sıcak rüzgarlar

Zirvede objektifleri üzerine çeken diğer isim İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad oldu. Zirve öncesinde Mısır medyası ile bir araya gelen İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, Mısır ile İran arasında stratejik ortaklık kurulması çağrısı yaptı. Ahmedinejad, `Şunu anlamamız gerekir ki, bu stratejik ortaklık Mısır ve İran halklarının yanı sıra bölgedeki diğer halkların da çıkarına olacaktır` dedi.

İran Dışişleri Bakanı Ali Ekber Salihi, İran`ın, Mısırlı işadamı ve turistler için bazı vize gereklerini kaldıracağını söyledi.

Körfez ülkeleri Müslüman Kardeşler yönetimindeki Mısır`ın İran ile iyi ilişkiler geliştirmesinden son derece rahatsız.

Ahmedinejad`a ayakkabılı saldırı

Han Halili bölgesinde Hz. Hüseyin Camii`ni ziyaret eden Ahmedinejad`a bir Suriye`li İran Cumhurbaşkanı`na ayakkabı fırlatması dünya kamuoyunda büyük yankı buldu.

İT`ye yeni genel sekreter

İİT Genel Sekreterliği`ne Ekmeleddin İhsanoğlu`nun yerine Suudi Arabistan eski Enformasyon Bakanı İyad Medeni getirildi.

1 Ocak 2005`ten bu yana teşkilatın başkanlığını sürdüren İhsanoğlu seçimle göreve gelen ilk genel sekreter ve ilk Türk genel sekreter olma özelliğine sahipti. İhsanoğlu`nun görev süresi 2014`de sona eriyor.

İİT zirvesine 2016`da Türkiye ev sahipliği yapacak

İİT 12. Dönem Liderler Zirvesi kapanış oturumunda konuşan Mursi, İİT`ye üye ülkelerin bir sonraki zirveye Türkiye`nin ev sahipliği yapması konusunda fikir birliğine vardığını belirtti.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, gelecek zirveye Türkiye`nin ev sahipliği yapması konusunda fikir birliğine vardıkları için üye ülkelere teşekkür etti.

KAPANIŞ BİLDİRİSİ

Mali

Zirve Konferansının kapanış bildirisinde, Afrika Birliği`nin Mali krizi konusundaki girişimlerinin ve Afrika`nın liderliğindeki uluslararası askeri misyonu yaymak için gösterdiği çabaların desteklendiği kaydedildi.

Krizin çözülmesi için Mali yönetiminin başkanlık ve genel seçim için yol haritası ortaya koyması istenirken, her türlü terörün, aşırılığın ve tarihi mekanlara zarar verilmesinin kınandığı belirtildi.

Suriye

Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi`nin Suriye konusundaki girişiminin desteklendiği belirtilen bildiride, Türkiye, İran, Suudi Arabistan ve Mısır, Suriye konusunda 4`lü iletişim grubu oluşturmaya davet edildi.

4`lü iletişim grubunun "Suriye topraklarının bütünlüğü, Suriye krizinin bütün taraflarıyla kapsamlı diyaloğa girilmesi ve diyaloğa katılan İİT`e üye ülkelerin çabalarına karşılık verilmesi konularına" yoğunlaşması istendi.

Bildiride Türkiye, İran ve Mısır`ın Kahire`de dün gerçekleştirdiği 3`lü zirveye işaret edilerek, dünkü toplantılarda 4`lü iletişim grubu için girişimlerin başlatıldığı belirtildi.

BM ve Arap Birliği Özel Temsilcisi El-Ahdar el-İbrahimi`nin girişimlerinin halen desteklendiği vurgulanan bildiride, "Suriye`deki şiddet olaylarının bir an önce sonlandırılması" çağrısında bulunuldu.

Bildiride ayrıca, BM Güvenlik Konseyi`ne (BMGK) Suriye`de yaşanan krizdeki sorumluluğunu üstlenme çağrısı yapıldı.

Filistin

Filistin konusuna da geniş yer verilen kapanış bildirisinde, Kudüs kentinde acil ihtiyaç sahibi sektörlerin finansmanını sağlamak için bağışçıların katılacağı bir konferans düzenlenmesine karar verildiği belirtildi.

Konferansın tarihinin belirlenmesi için görüşmelerin kısa sürede başlatılacağı bildirildi.

Bildiride ayrıca, Filistin`e maddi yardım sağlanması için finansal güvenlik ağı kurulmasına karar verildiği ve birçok Müslüman ülkenin bu ağa katılmaya hazır olduğu kaydedildi.

İsrail`in Batı Şeria`da inşa ettiği Yahudi yerleşim yerlerinin İslam Zirve Konferansının odak noktası olduğu, siyasi ve hukuki düzeyde ele alınması gerektiği kaydedildi.

Filistin`in BM`ye üye olmayan gözlemci devlet statüsü almasının ardından Batı Şeria`daki Yahudi yerleşimcilerin yarım milyona ulaştığı belirtildi.

ORTAK BASIN TOPLANTISI

Mısır Dışişleri Bakanı Muhammed Kamil Amr ve İİT eski Genel Sekreteri Ekmeleddin İhsanoğlu zirvenin ardından başkent Kahire`de ortak basın toplantısı düzenledi.

Toplantıda konuşan Amr, İslam Zirve Konferansı`nın kapanış bildirisinde, uzlaşının korunması için İran`ın, Beşşar Esed`in kınanmaması yönündeki çekincesinin dikkate alındığını belirterek ``Böyle büyük konferanslarda konsensüs ile karar verilir`` diye konuştu.

Kapanış bildirisine ilişkin kısa açıklamalarda bulunan Amr, Suriye`de muhalefet ve Esed yönetimi arasındaki diyalog çağrısının zirveye katılan liderlerin ve heyetlerin ortak tavrı olduğunu belirtti.

İİT eski Genel Sekreteri İhsanoğlu ise Filistin hükümetine maddi yardım sağlanması için İslami Finansal Güvenlik Ağı oluşturulmasına ve gelirleri Kudüs sorununda harcanması için bağışçılara yönelik bir konferans düzenlenmesine karar verildiğini söyledi.

Arap Birliği tarafından kabul edilen Arap Ağı ve İslami Finansal Güvenlik Ağı`nın çakıştığına yönelik soruya cevap olarak İhsanoğlu, bu iki ağın çakışmadığını bilakis birbirinin tamamlayıcısı olduğunu ifade etti.

İhsanoğlu, medyayı uyararak, silahlı terörist gruplarla ilgili yayın yaparken dikkatli olunması gerektiğini, bu grupların ``İslami`` olarak tanımlanmasının İslam`ı kötülediğini kaydetti.

Kaynak: Ajanslar