İsrail’de kayıtlı seçmenin en az yüzde 60’ı dün genel seçimlerde sandığa gitti. Yüksek oranda katılımın merkez partilere yaradığı belirtiliyor. Onların başında, resmi olmayan sonuçlara göre yarışı ikinci sırada tamamlayan Yeş Atid (Gelecek Var) partisi geliyor.

Binyamin Netanyahu ve İşgalin Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman`ın seçim öncesi oluşturduğu Likud Beytenu partisinin sandalye sayısı 42`den 31`e düştü. Seçimin sürprizi ise tahminlerin iki katı oy alarak 18-19 sandalye kazanacağı görülen Yeş Atid partisi oldu. Merkez Seçim Komitesi, her 3 seçmenden 2`sinin sandık başına gittiğini açıkladı.

Din eksenli ve sağ partilerin 61-62 milletvekiline sahip olacağını gösteren seçim sonuçları, en az 61 vekilin desteğine ihtiyaç duyan Netanyahu`nun sağ bloktaki tüm partileri ikna edebilmesini gerektiriyor. Bu durumda hükümet kıl payı farkla kurulmuş olacak. Merkez partilerinin de Netanyahu ile pazarlığa girebileceği belirtiliyor.

Eski bir televizyon programcısı olan Yair Lapid’in lideri olduğu Yeş Atid, sürpriz bir şekilde meclise 19 milletvekili göndermeyi garantiledi. Seçimi üçüncü sırada bitiren Haavoda (İşçi Partisi) ise mecliste 17 sandalye kazandı. Daha önce sağ partilerle bir hükümette yer almayacağını açıklayan İşçi Partisi lideri Shelly Yachimovich, bu kez koalisyon fikrine değil ama Netanyahu’ya kapıları kapattı.

32 siyasi partinin katıldığı seçimler, oldukça bölünmüş bir tablo ortaya çıkardı. Netanyahu’nun sağ bloku birinci gelmiş olsa da geniş tabanlı bir hükümet kurmak için desteğe ihtiyaç duyacak. Bunun için muhtemelen kapısını ilk çalacakları adres ise aşırı sağcı Habayit Hayehudi (Yahudi Evi) partisi. Meclise 12 milletvekili sokması beklenen partinin 41 yaşındaki lideri Naftali Bennett, Filistin topraklarında iki devletli çözüme muhalefeti ile biliniyor.

Belirmeye başlayan tabloya göre, sağcı partiler bir veya iki milletvekili fazlalığıyla hükümet kurabilir. Bu durumda Netanyahu, daha zayıflamış olsa da, yeniden Başbakan olacak.

ÇIKMAZ SOKAK

Seçimlerden birinci parti olarak çıkmayı başaran, parlamento aritmetiğini çok iyi bilen ve pazarlık gücü olan Netenyahu büyük ihtimalle hükümeti kurma görevi alacak. Ancak bu Netanyahu’nun hemen sağ partilerin kapılarını çalacağı anlamına gelmiyor. Çünkü önümüzdeki süreçte Filistin ile kalıcı barıştan tutunda bölge ülkeleri ile ilişkilere hatta Türkiye’den özür dilenmesine kadar birçok önemli konunun çözüme kavuşması Netanyahu’nun seçeceği hükümet ortaklarına bağlı olacak. Netanyahu tüm bu olumsuzlukların üstesinden şahin kanat olarak adlandırılan ve aşırı sağcıların militanlarını barındıran Yahudi şeriatına gönül vermiş Habayit Hayehudi ve Şaş ile gelemez. Netanyahu bundan sonra yoluna Bir sol, iki sağ ya da iki sol, bir sağ parti ile de devam edemez. Parlamentoda tam zıt görüşleri benimseyen ve he iki tarafın uç noktalarını tutan partileri bir araya getirmek ve kronikleşmiş sorunlarda çözüm aramak olanaksız görünüyor.

Netanyahu sadece sağ partilerin kapısını çalar ve onlar ile hükümet kurmaya kalkarsa bölgedeki sorunlar ikiye katlanacak. Hiçbir ortamda bir Filistin devleti kurulmasını istemeyen Hatora, Arapların toplu olarak sürgüne gönderilmesini isteyen Hayehudi ve Yahudi şeriatını temel ilkeler olarak benimseyen Şas ile kurulacak bir hükümet sadece Filistin sorununu körüklemek ile kalmayacak İran ile girişilecek olası bir çatışmanın da habercisi olacak. Aynı zamanda radikal hükümetin ülkenin güney sınırında yani Sina bölgesinde alacağı kritik kararlar değişim geçiren Mısır ile sorunları ikiye katlayacak. Böyle bir ortamda Gazze’nin durumunun ne olacağını yazmaya gerek bile yok.

Netanyahu`nun sağ partili bir ortaklığa karar verse bile yanına Şaul Mofaz yani Kadima partisini almadan hiçbir şey yapamayacağı düşünülüyor. Daha önce Netanyahu ile sadece 5 hafta ortaklık yapabilen Mofaz 2 milletvekili olmasına rağmen Savunma bakanlığını eline almadığı sürece hükümet ortaklığını asla kabul etmeyecektir.

İsrail siyasetinde bundan sonraki süreçte İlginç senaryolar konuşulacak ve her gün yeni siyasal tablolar oluşturulacak ancak her şeye rağmen sonunda bir hükümet kurulacak. İsrail’deki siyasetçilerin koltuk sevdaları da ilkelerini bir kenara bırakmalarına neden olabilir. Bir zamanlar Türkiye’de kurulan DSP-MHP VE ANAP koalisyonuna benzer bir yapı İsrail’de karşımıza çıkabilir.

Bu seçimde sandık başına giden İsraillilerin en büyük derdi ekonomi oldu. Ülkede gittikçe artan bütçe açığı, hükümeti harcama kesintileri ve vergi artırımı gibi kemer sıkma önlemlerine zorlayabilir.

Sandıklardan çıkan son tablo ise şöyle:

MERKEZ VE SAĞ PARTİLER MERKEZ VE SOL PARTİLER

LİKUD BEYTEYNU ................ 31
YEŞ ATİD..................................19
HABAYİT HAYEHUDİ...............11
HAAVODA.........................15
ŞAS....................................11
HATNUA............................ 6
HAGUDAT HATORA.......... 7
MERETZ.............................. 6
KADIMA...............................2