Ebû Umâme`den rivayet edildiğine göre Sa‘lebe b. Hâtıb bir gün Hz. Peygamber`e (sav) geldi ve ‘Yâ Resûlallah, bana mal vermesi için Allah`a dua et!` dedi. Allah Resulü (sav), "Yazıklar olsun sana ey Salebe! Şükrünü eda ettiğin az bir mal güç yetiremeyeceğin kadar çok maldan hayırlıdır" buyurmuştur.

Allah Resulü (sav), Salebe Allah`ın peygamberi gibi olmaya razı değil misin? Allah`a yemin ederim ki: "Eğer ben dağların altın ve gümüş olmasını dileseydim, olurlardı`" buyurdu.

Salebe şöyle dedi:
"Seni gerçek bir peygamber olarak gönderen Allah`a yemin ederim ki, eğer sen benim için dua etsen ve Allah da bana bir servet verecek olsa, şüphesiz her hak sahibine hakkını veririm.

"Bunun üzerine Peygamberimiz (sav), şöyle buyurdu:"Allah`ım Salebe`ye bir servet ver."Rivayete göre Salebe kendisine bir koyun aldı ve bu koyunu böcekler gibi çoğalmaya başladı. Artık Medine ona dar gelmeye başladı. Medine`den ayrılarak yakındaki bir vadiye yerleşti. Bu sırada öğlen ve ikindi namazlarını cemaatle birlikte kılıyor, diğerlerinde cemaate gelemiyordu.

Sonra sürüleri daha da çoğaldı. Salebe biraz daha uzağa çekildi. Artık beş vakit namaza gelemiyordu. Sadece Cuma namazlarına gelebiliyordu. Malları çoğalmaya devam ediyordu, neticede Cuma`yı da terk etti. Şimdi Cuma günleri kervanların yolunu bekliyor, onlardan haber almaya çalışıyordu.Bir ara Peygamberimiz (sav) :"Salebe ne yapıyor acaba? Diye sordu.

Ashab:"Ey Allah`ın Resulü, bir koyun satın almıştı. Sonra mallarına Medine dar gelmeye başladı"... Diyerek durumu anlattılar.Rasulullah (sav) buyurdu ki:"Yazık oldu Salebe`ye! Yazık oldu Salebe`ye! Yazık oldu Salebe`ye!Yüce Allah onların mallarından sadaka al... (Tevbe 103) ayetini indirdi. Sonra zekâtı nereye verileceğini belirten ayetler indi. Peygamberimiz (sav), Müslümanlardan iki kişiyi zekât gelirlerini toplamak üzere görevlendirdi. Bu adamlardan biri Cüheyne kabilesinden, diğeri Süleym kabilesindendi.

Peygamber onlara Müslümanlardan zekât gelirlerini nasıl toplayacaklarını belirten bir de yazılı belge verdi. Ve onlara şöyle dedi:"Salebe`ye ve beni Süleym kabilesinden falan adama uğrayın ve onların zekât gelirlerini alın."Görevliler Salebe`ye gittiler ve ondan zekât gelirlerini istediler. Peygamber`in (sav) kendilerine vermiş olduğu mektubu ona okudular. Salebe:"Bu cizyeden başka bir şey değildir.

Bu istediğiniz zekât cizyenin kardeşinden başka bir şey değildir. Ben bunun ne olduğunu anlayamadım? Gidiniz, işlerinizi bitirdikten sonra tekrar bana geliniz."Süleym kabilesinden olan adam ise, bu görevlilerin geleceğini duymuştu. Develerinin en güzellerini tespit etti ve onları zekât için ayırdı ve Allah Resulü`nün görevlilerini onlarla karşıladı. Görevlileri onun bu hareketini gördüklerinde:"Sana bu kadarı zorunlu değildir. Ve biz senden bunu almak istemiyoruz" dediler. Adam:"Yok, alın.

Ben bunu kendi gönül rızamla veriyorum, ben bunları onun için ayırmıştım" dedi.Görevliler de onun bu mallarını aldılar, başkalarına da uğrayıp zekât gelirlerini topladılar. Tekrar Salebe`ye döndüklerinde Salebe:"Şu mektubunuzu gösterin bana" dedi. Mektubu okudu ve:"Bu cizyeden başka bir şey değildir.

Bu istediğiniz zekât, cizyenin kardeşinden başka bir şey değildir. Gidiniz, ben biraz düşüneyim" dedi.Görevliler de gittiler. Resulullah`ın yanına vardıklarında Peygamber Efendimiz onları görüp daha onlarla konuşmadan "yazıklar olsun Salebe`ye" dedi ve Süleym kabilesinden olan adama bereket için dua etti.

Görevliler Salebe`nin yaptıklarını ve Süleym kabilesinden olan adamın yaptıklarını ona haber verdiler.

Bunun üzerine yüce Allah şu ayeti indirdi:"Onlardan bazıları da "Eğer Allah bize lütfundan bol mal verirse, sadaka verenlerden olacağımıza yemin ederiz" diye Allah`a kesin söz verirler." (Tevbe 75-77)Bu sırada Peygamber`in yanında Salebe`nin yakınlarından biri bulunuyordu. Olup bitenleri duydu. Salebe`nin yanına giderek; "Yazıklar olsun Salebe! Allah senin hakkında şöyle şöyle ayet indirdi" dedi.

Salebe kalktı. Peygamber`in yanına geldi. Ve zekât mallarını kabul etmesini diledi. Peygamberimiz (sav):"Allah senin zekât gelirlerini almamı yasakladı" buyurunca Salebe, başına toprak saçmaya başladı. Peygamber Efendimiz (sav), O`na: "Bu senin kendi yaptığındır, daha önce sana emrettiğim halde sen bana itaat etmemiştin" buyurdu.

Peygamber Efendimiz (sav) O`nun zekâtını almayı reddedince, tekrar evine döndü. Resulullah vefat edinceye kadar ondan zekâtı kabul etmedi. Sonra Hz. Ebubekir halife seçildiğinde O`na gitti ve:"Sen peygamberin katındaki derecemi ve Ensar arasındaki yerimi biliyorsun, zekât mallarımı kabul et" dedi.

Hz. Ebubekir O`na:"Peygamberimiz senin zekâtını kabul etmedi, ben de kabul edemem" karşılığını verdi. Ebubekir (ra) vefat edinceye kadar onun zekâtını almadı. Hz. Ömer halife seçildiğinde yine geldi ve "Ey mü`minlerin başkanı, benim zekât mallarımı kabul et" dedi. Hz. Ömer (ra):Peygamberimiz ve Hz. Ebubekir onu kabul etmediği halde, ben mi onu kabul edeceğim? Karşılığını verdi.

Hz. Ömer vefat edinceye kadar onun zekâtını almadı. Hz. Osman halife seçildiğinde ona da geldi ve:"Zekât mallarımı kabul et" diye teklif etti.

Hz. Osman (r.a) Hz. Peygamber (sav), Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer onu kabul etmemişken, ben mi onu kabul edeceğim? Karşılığını verip zekâtını kabul etmedi. Ve böylece Salebe Hz. Osman`ın halifeliği döneminde vefat etti.

Mesut Gözlü / doğruhaber