Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi (ESAM) tarafından düzenlenen, "27. Uluslararası Müslüman Topluluklar Birliği Kongresi"  2-3 Aralık 2018 tarihlerinde "Değişim ve Dönüşümleriyle Yeni Dönem ve İslam Birliği" temasıyla İstanbul'da gerçekleştirildi.

İslam dünyası ve dünyanın diğer ülkelerinden gelen Müslüman toplulukların liderleri, ilim adamları ve kanaat önderlerinin iştirak ettiği kongrenin sonuç bildirisi açıklandı.

Sonuç bildirisinde; değişim kapsamında, mevcut dünya düzeninin teşekkül süreci, İslam Dünyasına ve insanlığa yönelik tehdit ve tahribatlar, dönüşüm kapsamında ise; bunlara karşılık İslam Dünyasının yapması gereken çalışmalar ve çözümler müzakere edildi.

Ayrıca, güçlü olmayı haklı olmanın nedeni kabul eden kuvvet merkezli mevcut küresel düzenin sorun çözme kapasitesini kaybettiği ve sorunun bizzat kendisi olduğu vurgulandı. Bildiride, yeni dönemde tercihini hak ve adaletten yana kullanan herkes, bilgisini ve imkânlarını birleştirerek 'Yeni Bir Dünya'nın inşasına katkıda bulunmaya davet edildi.

"İslam ülkelerini kontrol etmek ve gelişmelerini engellemek için işgaller başlatıldı"

11 Eylül sonrası Müslüman topluluklara ve İslam ülkelerine yönelik baskı ve şiddetin arttığı yeni bir döneme girildiği belirtilen bildiride, "Batı'da İslam karşıtlığı ve düşmanlığı olarak tezahür eden İslamofobik tutum, İslamı'ı ihtilaflı bir din olarak tanıtırken, diğer yandan terörle İslam'ı bir arada zikrederek batı toplumlarında İslam ve Müslümanlar hakkında yanlış ve çarpık kanaatler oluşturma çabası olarak yürütülmektedir. Bunun yanında İslam ülkelerini kontrol etmek ve gelişmelerini engellemek için işgaller başlatılmıştır. Öyle ki, 21. Yüzyılın henüz başında, Arap Baharı sonrası İslam ülkeleri iç karışıklık ve büyük felaketlerle karşı karşıya kalmıştır. Gelinen bu evrede artık büyük krizler, çok kısa zaman dilimlerinde bütün insanlığı etkileyebilecek şekilde yaşanmaktadır." denildi.

"Sorunların ortadan kalkmasına yönelik ciddi öneriler getirilmesi hedeflenmelidir"

Bu etkileşimler Batı medeniyetine insanlığı daha kötüye götürecek ifsat imkânları verdiği kadar, hak ve adalet merkezli İslam Medeniyetine bütün insanlığın saadeti için değişim ve dönüşümün asli temel imkânlarını da verdiği ifade edilen kongrenin sonuç bildirisinde, "Yaşanan krizleri ümit penceresinden değerlendirmek, İslam'a, Müslümanlara ve bütün insanlığa yönelik küresel oyunlar karşısında mesuliyetimizin şuurunda olmak en önemli misyondur. Bu misyonla yaşanan sorunların ortadan kalkmasına yönelik ciddi öneriler getirilmesi, çözümler üretilmesi ve stratejiler geliştirilmesi hedeflenmelidir." ifadelerine yer verildi.

Bildiride, Küresel güç odaklarının ürettiği krizlerin insanlığa ve İslam coğrafyasına etkilerinin ele alındığı kongrede bütün insanlığın saadeti için küresel adaletin nasıl tesis edileceği, bu çerçevede yeni araştırma ve geliştirme çalışmalarıyla 'Adil Yeni Bir Dünya'nın nasıl inşa edileceği istişare edildiği,  bu çerçevede yeni dönemin ekonomik, siyasi, sosyal ve dış politika yansımaları ayrıntılı şekilde ele alındığı kaydedildi.

"İnsanlığı, içinde bulunduğu krizlerden kurtaracak bir yol haritasına ihtiyaç vardır"

"Müslümanlar olarak çaresizlik ve acizlik içinde olamayız ve bu duruma rıza gösteremeyiz" denilen bildiride, "Tarih boyunca Müslümanların en birinci vasfı; insanlığa huzur, barış ve saadet getirmeleri, baskıcı ve adil olmayan yöneticilere karşı hakkı üstün tutan zihniyetin temsilcileri olmalarıydı. Bugün küresel sistem krizleri içerisinde bunalım yaşayan insanlığı, içinde bulunduğu krizlerden kurtaracak bir yol haritasına ihtiyaç vardır" denildi.

2 gün süren kongrede birçok oturum yapıldı

İki gün süren kongrede; Krizler Aktörler ve İslam Dünyası, İslam Birliği Niçin ve Nasıl, Medeniyet Krizi ve Yeni Dönemin İnşası, Küresel Sitem Krizleri ve Yeni Bir Dünya, Birlik Fikri ve İttifak Ahlakı, İslam Toplumlarının Çözüm Arayışları başlıklı oturumlar yapıldığı aktarılan bildiride, yapılan sunumlarda kalkınmanın ekonomik ve sosyal boyutlarıyla birlikte ele alınmasına, insan odaklı, insan kaynaklarını değerlendiren, kapasite gelişimi sağlayan ve etkin bir yönetim içeren boyutlarla geliştirilmesine vurgu yapıldı.

Bu süreçte güçlü ilkeler üzerinden ve uzlaşmacı bir tutum ile yol alınmasının ve dönüşüm eğitimleri ile değerlerin aşınmasını engelleyen tutumların geliştirilmesinin altı çizildiği belirtilen bildiride, ayrıca yoksulluk, göç, gençlik problemleri, sosyal adaletsizlik, kadın ve aile konularına değinildi ve problemlerin çözümünde ihtilaftan ittifaka metot, prensip ve İslami ölçülerin hayata geçirilmesi hedeflendiği belirtildi.

Bildiride, "Bu hedefler ışığında "Ümmet Şuuru" ve "İslam Birliği" ile yüksek inisiyatifle pozisyon almalı ve süreçleri Müslümanlar lehine yönetmeliyiz. Müslümanlar kendilerini mağdurlaştırma problemine düşürmeden meselelere çözüm üretebilmelidir. Bu istikamette hayatımıza anlam katan şeyler; adalet, ahlak, merhamet, barış ve kardeşliktir. Yeni dönemde medeniyetimizin yeniden inşası için; yaşadığımız toplumda uzlaşma, ittifak ve adalete bağlı değerlerimizi yücelterek, haktan yana tavır alarak Müslümanların izzetli ve onurlu yaşaması için topyekûn bir gayret ortaya konulması gerekir." denildi.

Tespitler

Bildiride ayrıca şu tespitlere yer verildi:

İslam âleminin imkân ve kapasitesi her geçen gün daha da zayıflatılmakta, birlik ve beraberliğimiz ciddi şekilde zedelenmektedir. Baskıcı ve adil olmayan yöneticiler sebebiyle Müslümanlar arasında çıkan ihtilaf ve tefrikalar durdurulmalıdır.

"Kudüs bütünüyle ebediyen İslam'ındır"

Filistin topraklarının işgali sürmekte, Siyonist yönetim Gazze ve Kudüs'teki Yahudi yerleşim alanlarını genişletmek için katliamlar yapmaktadır. BM'nin almış olduğu kararda vurgulandığı gibi Doğu ve Batı Kudüs ayrımı kabul edilemez. Kudüs bütünüyle ebediyen İslam'ındır.

"Muhammed Mursi ve arkadaşları mutlaka özgürlüklerine kavuşmalıdırlar"

Mısır tarihinde ilk defa Mısır halkı tarafında seçilen ve barışçı yolla halkın iradesiyle iktidara gelen ancak askeri darbeyle iktidardan uzaklaştırılan Muhammed Mursi ve arkadaşları mutlaka özgürlüklerine kavuşmalıdırlar.

"Bangladeş'te Müslümanlara reva görülen baskı ve haksızlıklar durdurulmalıdır"

Cemaat-i İslami yöneticilerinin İnsan Haklarına aykırı muamelelerle yargılandığı ve idam edildiği Bangladeş'te Müslümanlara reva görülen baskı ve haksızlıklar durdurulmalıdır. Yeni sömürgecilerin Afrika'da takip ettikleri ayrıştırıcı ve çatışmacı politikalar şiddetle kınanmıştır. Somali'nin yakın zamanda beş bölgeye bölünerek varlık içinde yokluğa mahkûm edilmiştir. Daha önce açıklanan ve huzur ortamı sağlayan hukuk düzenine yeniden geçilmelidir. Irak içindeki çatışmaların bir an önce son bulması, ülkenin birlik ve bütünlüğün korunması için bütün Müslümanların gayret göstermesi gereklidir.

"Suriye'de taraflar arasındaki çatışmayı bir an önce bitirmek üzere bölgesel kalıcı çözümler üretilmelidir"

İstanbul'da yapılan dörtlü zirvenin Suriye'deki savaş ve katliamlardan duyulan endişeleri ortadan kaldırmadığı görülmüştür. Türkiye, İran ve diğer İslam ülkelerinin gayretiyle Suriye'de taraflar arasındaki çatışmayı bir an önce bitirmek üzere bölgesel kalıcı çözümler üretilmelidir.

"Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin elde ettiği haklar tamamen korunmalı"

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin elde ettiği haklarının tamamen korunması gerektiği üzerinde durulmuştur. Doğu Akdeniz enerji koridorundaki ihtilaflar ve AB'nin bu soruna yanlı bakışı ile İsrail üzerinden üretilen bloklaşmalar endişeyle karşılanmıştır.

"Doğu Türkistan Müslümanlarına yönelik baskı ve insanlık dışı muameleler kabul edilemez"

Çin'de toplama kamplarında milyonları bulan Doğu Türkistan Müslümanlarına yönelik baskı ve insanlık dışı muameleler kabul edilemez. Dini ve kültürel asimilasyon ve baskılar dikkatle takip edilmektedir. Doğu Türkistan Müslüman halkının temel hak ve özgürlükleri tartışma konusu yapılamaz.

"Rohingya Müslümanlarının anayurtlarında huzur ve refah içerisinde yaşaması için gerekli kararlar alınmalıdır"

Arakan'da Müslümanların uğradığı soykırım kınanmıştır. Bu sorunun kesin olarak çözülmesi adına soykırımın varlığını resmi olarak kabul eden BM gereken hukuki ve siyasi adımları atmalıdır. Rohingya Müslümanlarının anayurtlarında huzur ve refah içerisinde yaşaması için gerekli kararlar alınmalıdır.

"Afgan halkı öz kaynakları ile yönetim sürecine geçmelidir"

Afganistan'da uzun yıllar süren işgal yeni biçimlerle devam etmektedir. İşgali ve tesirlerini sürdürmeye yönelik küresel mesai dikkatle takip edilmektedir. Tüm boyutlarıyla işgal bitirilmeli ve Afgan halkı öz kaynakları ile yönetim sürecine geçmelidir.

"Moro'nun nihai sürecine ulaşmasına yönelik dayanışma teşvik edilmelidir"

Moro'da dikkat ve sabırla elde edilen toplumsal ve siyasi kazanımlar ve barışın imkânları, hukuki zeminde korunarak, diplomasi ve müzakere ile desteklenmelidir. Moro'nun nihai sürecine ulaşmasına yönelik dayanışma teşvik edilmelidir.

"Keşmir halkı inancından dolayı cezalandırılmaktadır"

Keşmir halkı inancından dolayı cezalandırılmaktadır. Keşmirlilere BM tarafından tanınan "self determinasyon" haklarına müdahale edilmemelidir. Bu noktada Hindistan, çatışmacı ve güvenlikçi politikalardan vazgeçmeye ve Keşmir halkının potansiyelini geliştirecek barış imkânlarını sağlamaya davet edildi.

"Kırgızistan'da Müslümanların dini ve toplumsal yaşamlarına yönelik tehdit ve baskılar kabul edilemez"

Kırgızistan'da Müslümanların dini ve toplumsal yaşamlarına yönelik tehdit ve baskılar kabul edilemez. Müslüman Kırgız halkının temel hak ve özgürlüklerine yönelik kısıtlamalardan ve despotik tutumlardan acilen vazgeçilmelidir.

Cemal Kaşıkçı vakası

Kaşıkçı hadisesi ABD'nin kendi içindeki krizin bir göstergesidir. Diplomatik güven zafiyeti doğuran, Siyonizm ve ABD'nin bölgesel menfaatlerinin bir turnusolü olan bu hadise lanetle kınanmıştır.

"Yemen'de iç savaş, büyük insani krizlere sebep olmaktadır"

Yemen Müslümanları tefrikanın maliyetleriyle en ağır şekilde yüzleşmektedir. Küresel sistemin bölgesel oyunlarının tezahür ettiği Yemen'de iç savaş, büyük insani krizlere sebep olmaktadır. Yemen'in normalleşmesi, ittifak ve uzlaşmaya dayalı değerlerimizi yücelterek haktan yana tavır alarak bir arada yaşaması noktasında İslam İşbirliği Teşkilatı ve bölge ülkelerinin sürece çözüm odaklı müdahil olması gerekmektedir.

Çözüm önerileri

Sonuç bildirgesinde ayrıca çözüm önerilerine de yer verildi:

Müslüman ülkeler İslami ilkelere göre yeni bir siyasi yapı geliştirirken geçmişte olduğu gibi, Müslüman âlimlerin dört delile göre karşılaşılan sorunlara ilmi çözümler üretmesi gerekmektedir. Bu sayede Müslümanların erdemli bir toplum oluşturmaları kolaylaşacak, ülkelerinin siyasi kurumları, Batı kalıplarına göre değil, milli değerlerine göre şekillenecektir.

"Müslümanlar, hak ve adalet merkezli yeni bir dünya kurma girişimini başlatarak izzete ulaşabilirler"

İslam'ın ilmi müktesebatı, batı ile kıyaslanamayacak bir kuşatıcılığa sahip olup Adil Düzen vizyonuyla yeni bir saadet nizamını hedeflemektedir. Bu hedef Türkiye'de başta yerel yönetimler olmak üzere Milli Görüş iktidarında Erbakan Hoca'nın liderliğinde merkezi hükümette uygulama safhasına geçilmiştir. Bu tecrübe göstermiştir ki Müslümanlar, kendi inançları ve dünya görüşleri etrafında toplanarak hak ve adalet merkezli yeni bir dünya kurma girişimini başlatarak izzete ulaşabilirler.

"Ülkelerimizde ve dünyada barış; öncelikle Müslümanların birliği ile sağlanmalıdır"

Ülkelerimizde ve dünyada barış; öncelikle Müslümanların birliği ile sağlanmalıdır. Kendi inancımız ve değer ölçülerimiz etrafında ittifak ederek yeniden kardeş olma bilinci ile kardeş Müslüman ülkeler arasında hakemlik ve arabuluculuk yapacak küresel bir çatı oluşturulmalıdır.

"İslam Dünyasının kültürel, ekonomik ve siyasal müktesebatı harekete geçirilmelidir"

Müslüman ülkelerin, zulme, sömürüye ve işgale karşı meşru mücadele alanlarından en önemlisi temel haklar mücadelesidir. Bu mücadelenin sürdürülmesi için Müslüman ülkelerdeki hukukçuların bir araya gelmesi son derece önemlidir. Önümüzdeki yıllarda yapılacak olan Müslüman Topluluklar Birliği Kongresi'nde Sömürüye Karşı Hukuki Mücadele ve İnsan Hakları konularında da tematik toplantılar düzenlenecek ve Müslüman Hukukçuların bir araya gelmesi sağlanacaktır. Müslümanlar yardımlaşma ve dayanışmayı esas alan kültürel değerleri eğitim ve medya yoluyla kitlelere aktarmalı, bu kapsamda İslam Dünyasının kültürel, ekonomik ve siyasal müktesebatı harekete geçirilmelidir. Müslüman coğrafyada yaşanan insani krizlerde, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşların yardımlarını ve insan gücünü ihtiyaca göre doğru bir şekilde yönlendirmek, etkin bir kayıt ve takip sistemi oluşturmak için Uluslararası İnsani Yardım Koordinasyon Ofisinin kurulması gerekmektedir.

"Yerli hükümet programları uygulanmalıdır"

İslam ülkelerine yönelik evcilleştirme politikaları kapsamında faizci kapitalist sistem eliyle üretim-tüketim dengesini bozulmaktadır. Ayrıca kur politikaları ve merkez bankaları marifetiyle dış borçlanma yoluyla yeni sömürgecilik politikaları sürdürülmektedir. Bu başarılamadığında ise, anarşi, isyan savaş gibi çatışmayı körükleyen kamçı politikaları devreye alınmaktadır. Küresel şirketlerin devlet politikalarını belirlediği bu dönemde kalkınma için yerli hükümet programları uygulanmalıdır.

"İşsizlik problemini çözecek adımlar atılmalıdır"

Ekonomik tam bağımsızlık için adil gelir dağılımını sağlayacak ve işsizlik problemini çözecek adımlar atılmalıdır. Medya, eğitim, ekonomi ve teknoloji olarak dışa bağımlılığını giderecek ve direnç noktaları geliştirecek ticari, sınai, teknik ve kültürel işbirliği konularında İslam ülkeleri arasında siyasetçi, müteşebbis ve mütefekkirlere büyük görevler düşmektedir. Bu çalışmalar ile çatışmayı körükleyen kuvvete dayalı hak anlayışı yerini hakka dayanan kuvvet anlayışına bırakacaktır

"Küresel bir çatıya ihtiyaç vardır"

Bütün Müslüman unsurların altında kendilerine yer bulduğu küresel bir çatıya ihtiyaç vardır. Bu çatı bütün beşeriyet için barış ve adaleti sağlayacak bir teminat olacaktır. Müslümanların "Tevhid ve Adalet" merkezli dünya görüşlerine göre sosyal hayatta kuvvetli olan değil, haklı olanın güçlü olmasını esas alan dünya görüşüne göre "Adil Yeni Bir Dünya"nın kurulması gerekiyor. Bu amaçla kurulan Gelişmekte Olan Sekiz Ülke (D-8) Teşkilatı, yeryüzünde sömürüyü, adaletsizliği, eşitsizliği ve baskıyı kaldırmak için küresel bir barış ve dayanışma teşkilatı olarak güçlendirilmelidir.

Adil Yeni Bir Dünya"nın temel ilkelerİ

D-8'in, bütün insanların dünyanın nimetlerinden adalet ölçüleri içinde birlikte yararlanmalarını gerçekleştirmek için şu ilkeleri "Adil Yeni Bir Dünya"nın temel ilkeleri olarak belirlendi:

"Savaş değil Barış

Çatışma değil diyalog

Çifte standart değil adalet

Üstünlük değil eşitlik

Baskı ve tahakküm değil insan hakları kâmilen korunacaktır"

"Devletler, temel insan haklarını koruduğunda meşruiyet kazanır"

Bildirini sonunda, "Devletler, temel insan haklarını koruduğunda meşruiyet kazanır. Zalimlerden medet uman insanların akıbeti zillettir. Mazlumlar haklarının mücadelesini verirlerse Allah onlara izzet verir ve zulüm engellenir." vurgusu yapıldı. (Nizamettin Aşkın- İLKHA)