Mücahid Temel / Doğruhaber

Batılılarla yaşadığı sorunlar ve kendisine karşı ağırlaşan ekonomik yaptırımların hafifletilmesine yönelik bir hamle olarak İran son zamanlarda, en hayati su yolarından biri olan Hürmüz boğazını kapatma tehdidinde bulundu.

İran İslam İnkılâbı Rehberi Ali Hamaney, İran’ın bir saldırıya maruz kalması durumunda körfezdeki petrol akışının ciddi bir tehlikeye maruz kalacağını söyledi.

Yakındoğu Siyaset Endisü’nden Uluslararası siyaset uzmanı Michael Eisenstadt, “İran; Amerika ve müttefiklerinin kendisine karşı ekonomik bir savaş başlattıklarını bunun da İslami yönetimi tehdit ettiğini düşünüyor. Bu nedenle İran’ın petrol ihraç edemez duruma gelmesi onun açısından kırmızı bir çizgidir ve İran bu duruma daha fazla tahammül edemez ” dedi.

BOĞAZ, ARAP ÜLKELERİNİN DÜNYAYA TEK ÇIKIŞ YOLUDUR
Hürmüz Boğazı, körfez ile büyük denizler arasında şişenin boğazı mahiyetindedir. Ayrıca Suudi Arabistan ve Umman dışında körfez’deki bütün Arap ülkelerinin dünyaya tek çıkış yoludur.

Stratejik önemine binaen Hürmüz Boğazı tarih boyunca uluslararası büyük güçlerin dikkatlerini celp etmiştir. Bu da Hürmüz Boğazı üzerinde her zaman çekişmelerin olması sonucunu doğurmuştur. Öyle ki MÖ 7. Yüzyıldan beri Hürmüz Boğazı uluslararası ticaretteki önemini korumaya devam ediyor.

Bütün uzmanlar Hürmüz Boğazının kapatılması ve orada yaşanacak bir savaşın petrol fiyatlarının birkaç saat içinde ikiye katlanmasına yol açacağı ve bunun da kriz içinde olan dünya ekonomisine ciddi bir darbe indireceği hususunda birleşiyor.
Ayrıca burada yaşanacak bir savaş, ekonomisi tamamen petrole dayalı olan körfez ülkelerinin ekonomisini çökertecektir. Bu da körfez ülkelerinin en büyük korkusu ve çekincesi olarak masada duruyor.

BOĞAZA ALTERNATİF YOLLAR ARANIYOR
İran’ın Batıyla yaşadığı nükleer krizde elindeki en büyük koz hiç tartışmasız Hürmüz Boğazı’dır.

Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasının 35 yıl sürecek sorunlara yol açacağı hesap ediliyor. Buna binaen Batılılar, Hürmüz Boğazı’na alternatif yollar aramaya başladı.

Bu çerçevede petrol boru hatları alternatif çözüm olarak öne çıkıyor. Nitekim Birleşik Arap Emirlikleri, petrolünü Abu Dabi’den Umman körfezindeki Fuceyra Limanına taşıyacak boru hattının tamamlanmak üzere olduğunu açıkladı.

Ayrıca Irak da Hürmüz boğazına alternatif yollarla petrolünü ihraç etmenin çarelerini aradığını belirtti.

Amerika ise Körfez ülkelerinin korkularını ve çekincelerini hafifletmek için Akdeniz’e, Kızıldeniz’e veya Hint okyanusuna uzanacak petrol boru hatları projesi üzerinde duruyor.

Bu bağlamda Amerika, Irak’ın petrolünü Türkiye, Ürdün veya Suudi üzerinden ihraç etmesi için Irak’a baskı yapıyor.
Kanada’da bulunan Global Araştırmalar Merkezinden siyaset uzmanı olan Mehdi Nazım Ravaya, Hürmüz Boğazına alternatif yollar aranmasının İran’ın elindeki en ciddi kozu almaya yönelik olduğunu ifade ediyor.

Akdeniz’e, Kızıldeniz’e ve Hint okyanusuna ulaşacak petrol boru hatlarıyla Körfez petrolünün ihraç edilmesi elbette mümkündür. Ancak bunun gerçekleşmesinin zaman alacak olması ve finans sorunu bu projenin hayata geçilmesinin önünde büyük bir engel teşkil ediyor. Bunların açılması durumunda bu projelerinin hayata geçirilmesi mümkün olabilir. Ancak batılıların ve israil’in, İran nükleer projesi karşısındaki tedirginlikleri ve aceleci tavırları projedeki zaman faktörünü ciddi bir sorun olarak ortaya koyuyor.

HÜRMÜZ BOĞAZI NERESİDİR?
Hürmüz Boğazı Umman Körfezi ile Basra Körfezi’nin arasında yer almaktadır. Boğazın kuzey kıyısında İran, güney kıyısında ise Umman ülkelerinin sınırları vardır. Hürmüz Boğazı’nın genişliği 38.90 kilometredir. Hürmüz Boğazı dünyanın en önemli petrol transfer merkezlerinden biridir. ABD, Batı Avrupa ve Çin’e gönderilen petrolün aşağı yukarı yarısına yakını anlamına gelen, Ortadoğu petrollerinin %40`ı, bu boğazdan transit geçen gemiler tarafından taşınmaktadır. Hürmüz Boğazı bu özelliğinden dolayı son dönemde Çin’e karşı ekonomik bir savaş yürüten ABD’nin ve İngiltere’nin üzerinde durdukları önemli bir noktadır.