• DOLAR 32.661
  • EURO 34.757
  • ALTIN 2503.426
  • ...

EKONOMİ SERVİSİ

Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) 2017 yılı Eylül ayı Tüketici Fiyat Endeksi(enflasyon) verilerini açıkladı. Buna göre: TÜFE`de (2003=100) 2017 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre %0,65, bir önceki yılın Aralık ayına göre %7,29, bir önceki yılın aynı ayına göre %11,20 ve on iki aylık ortalamalara göre %9,98 artış gerçekleşti. En yüksek artış eğitim grubunda oldu. Enflasyona ilk tepki Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan`dan geldi.

Yüksek Faiz Asla Enflasyonu Aşağı Çekmeyecektir

Partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada,

 “Merkez Bankasının ve ilgili diğer kurumların kararlı politikalarıyla Türk Lirasındaki değer kaybı durdu. Hatta kısmı bir yükseliş yaşandı. Hep söylüyorum, iddiamdır. Bakın enflasyonda hala düşüşü sağlayamıyoruz. Niye? Yüksek faiz sebebiyle. Bu benim iddiam. Yüksek faiz asla enflasyonu aşağı çekmeyecektir. Hep onun önündeki en önemli engeldir. Bunun bir defa kararını öyle veya böyle vermemiz lazım. Çünkü doğru orantılıdır. Faiz düşerse enflasyon düşer. Faiz yüksek olursa aynen o da yüksek olur. Ama şu andaki anlayış ne? Ters orantılıdır. Hayır, ters orantılı değil, işte bunu gördük. Göreve geldiğimizde faiz yüzde 63'tü, bunu aşağı çekmeye başladık ve enflasyon yüzde 30 civarındaydı, çektikçe enflasyon da düştü. Ne zamanki faizi 4,6'ya çektik. Enflasyonda tek haneli rakamda ciddi bir düşüş ortaya koydu. Ama bunu hala anlatamıyoruz. Bunu bir defa halletmemiz lazım” dedi.

“Ben Yaptım, Oldu" Anlayışına Ekonomi Politikalarında Yer Yoktur

 "Faizlerdeki düşüş, açık söylüyorum, istediğimiz noktada hala değil. Eğer faizlerde düşüşü sağlayamazsak, bunu başaramazsak, bilesiniz ki birçok musibet bizi beklemektedir. Piyasa faizinin yüzde 20 olduğu bir ülkede yatırımcı yatırım yapabilir mi, istihdam artabilir mi, artmaz. Ondan sonra lanetle de karşı karşıya kalırız. Biz faizci akıllarla, faiz lobilerinin yaklaşımlarıyla adım atamayız, eğer onlarla adım atarsak sadece onları ihya ederiz" dedi. Vergi artışı hakkında da Erdoğan, “İcap ettiğinde vergi artışı yapılmaz mı yapılır, ama bir şartla; ortaya çıkan yükü doğru hesaplayarak, elde edilen kaynağı nereye kullanacağımıza ikna etmek şartıyla bunu yapabiliriz. Aksi halde "ben yaptım, oldu" anlayışına ekonomi politikalarında da yer yoktur” şeklinde konuştu.

Fiyatlar Artar Uyarısı

Öte yandan Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) ve Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı Eylül ayı enflasyon rakamlarını değerlendirdi. Eylül ayında tüketici enflasyonunun (TÜFE) Ağustos ayına göre yüzde 0.65 artış gösterdiğini belirten Çandır, yıllık enflasyonun ise yüzde 11.20 olarak gerçekleştiğini kaydetti. Çandır, yıllık enflasyonun üç ay aradan sonra yüzde 11`i aştığına dikkat çekti.

Üretici enflasyonunda (Yİ_ÜFE) bir önceki aya göre yüzde 0.24, yıllık bazda ise yüzde 16.28 artış görüldüğünü kaydeden Çandır, üretici enflasyonunun uzun dönemdir tüketici enflasyonunun üzerinde gerçekleştiğini belirtti. Çandır, “Bu durum yakın zamanda perakende ticaretteki fiyatların daha fazla artacağına işaret etmektedir” dedi.

Düşürmenin Yolu

Çekirdek enflasyonun aylık bazda yüzde 0.88 oranında arttığını, yıllık bazda yüzde 10.98 oranında gerçekleştiğini kaydeden Çandır, bunun son 13 yılın en yüksek çekirdek enflasyon oranı olduğuna dikkat çekti. Çandır, “Çekirdek enflasyonda yaşanan bu gerçekleşmeler geçtiğimiz aylarda da bahsettiğim üzere çift hanede kalma süresini uzatmakta ve gelecek yılki enflasyonla mücadeleyi de zorlaştırmaktadır. Bu nedenle önümüzdeki dönemde uygulanacak sıkı para politikası enflasyonun düşürülmesinde yetersiz kalacaktır. Kalıcı hale gelen yüksek enflasyonu düşürmenin yolu da yapısal problemlerimizin çözümünden geçmektedir” değerlendirmesinde bulundu.

Okullar Açıldı Eğitim Harcaması Arttı

Eylül ayı ana harcama gruplarına bakıldığında yalnızca gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yüzde 0.23 düşüş yaşandığını belirten Çandır, okulların başlamasıyla en yüksek artışın yüzde 2.08 ile eğitim grubunda olduğunu kaydetti. Çandır, eğitimi yüzde 1.58 ile ulaştırma, yüzde 1.34 ile çeşitli mal ve hizmet grubunun izlediğini kaydetti.

Bölge Enflasyonu Ortalamanın Üzerinde

Burdur, Isparta, Antalya illerini kapsayan Batı Akdeniz`in enflasyon rakamlarını da değerlendiren Ali Çandır, bölge enflasyonunun aylık yüzde 0.71 artış ile ülke ortalamasının üzerinde artış yaşadığını bildirdi. Çandır, yıllık yüzde 11.56 ile de ülke enflasyonu üzerinde seyreden bölge enflasyonunun 26 bölge içerisinde en yüksek enflasyona sahip 12. Bölge olduğunu belirtti. Çandır, “Ana harcama grupları itibariyle bölgemizde yüzde 0.71 düşüş gösteren gıda ve alkolsüz içecekler grubu ile yüzde 0.04`lük düşüş gösteren alkollü içecekler ve tütün grupları haricinde tüm gruplarda artış görülmüştür” dedi.

KDV İndiriminin Bitmesi Ekim Enflasyonuna Yansır

BAGEV Başkanı Çandır, beyaz eşyada sıfır ÖTV, mobilyada KDV indiriminin 30 Eylül itibariyle bittiğini belirtirken, bunun enflasyona yansımasının ekim ayında görüleceği uyarısında bulundu.

Tüm bu gerçekleşmeler sonrası orta vadeli programda yer alan enflasyona ait öngörülerin gerçekleşmesinin her geçen gün daha da zayıfladığı ifade eden Çandır, “Yüzde 9.5 oranındaki yıl sonu ve yüzde 5 oranındaki 2020 yılı sonu öngörülerinin gerçekleşmesinde sadece tarım ve gıda fiyatları üzerinden alınacak tedbirler yeterli olmayacaktır. Yıl sonu ve orta vadeli plan sonu enflasyonunun tek hanede tutulması da bu gerçekleşmelerle mümkün görünmemektedir” değerlendirmesinde bulundu.