ŞÜHEDA ŞAYIK / DOĞRUHABER

Yüce Allah "el adl" sıfatının tecellisi ile kulları arasında adaleti tesis etmiş ve her hak sahibine hak ettiği hakkı vermiştir. Elbette bunda iman etmiş biz Müslümanlar açısından her hangi bir kuşku yoktur.

Fakat günümüzde sözde bazı kadın hakları savunucuları; İslam`ın kadına yeteri değeri vermediğini, kadın haklarını ihlal ettiğini ve kadın erkek arasını eşitlemeyip adil olmadığını savunuyor. Bunu savunan sözde kadın hakları savunucularının iddialarının başında kadın ve erkeğin toplumsal hayatta ve hukuki davalarda eşit olmadığını, kadın ve erkeğe miras meselesinde eşit payların verilmediğini ve bunun yanı sıra şahitlikte kadın ve erkeğin eşitlenmeyin, iki kadının bir erkeğe denk tutulduğu şeklinde bazı iddialar geliyor.

Allah`u Teâlâ miras meselesinde kadına bir pay verirken, erkeğe iki pay vermiştir. Aynı şekilde şahitlikte bir erkeği iki kadına bedel kılmıştır. Bu gerçekler dinimizin temeli Kur`an ve sünnet ile sabittir. Fakat bize düşen, bu konular üzerinde tartışmalar çıkarıp, hâşâ Allah'ın adaletini sorgulamak değildir.  Bilakis bize düşen, Allah'ın (c.c) sonsuz hikmet sahibi olduğunun şuuruna varıp, meselelere hikmet nazarı ile bakabilmektir. Hikmet nazarı ile baktığımızda; savunulan bu iddiaların aksine sonuçlar çıkıyor ortaya.

Öncelikle miras meselesine bakacak olursak, mirasta kadına erkeğin yarısı kadar pay verilmesinin sebebini şu şekilde açıklayabiliriz;

İslam hukukuna göre, ister anne, ister eş, ister kız çocuğu, ister kız kardeş olsun kadının geçimi kendine ait olmayıp; oğul, koca, baba ve erkek kardeşin sorumluluğundadır. Çoğunlukla kadın kendi dışında başkalarının geçimini sağlamakla yükümlü değildir. Erkek ise tam aksine, hemen bütün toplumlarda eşinin, kızının, annesinin geçimini sağlamakla yükümlüdür. Bu sebepledir ki "nimet külfete göredir" esasına uygun olarak eşinin, kızının, annesinin geçimini sağlamakla yükümlü olan erkeğe, böyle bir yükümlülüğü olmayan kadının payının iki katı verilmiştir.

Ayrıca erkek evlenirken eşine mehir vermekle yükümlüdür. Kadının ise böyle bir yükümlülüğü olmamakla beraber aksine eşinden mehir almaya hak kazanmaktadır. Aynı zamanda kadın boşandığı takdirde iddet süresince onu barındırma, yeme, içme, giyim gibi nafakasını ödemek yine kocasına aittir.

Görüldüğü gibi mali mükellefiyetler bakımından kadın erkeğe eşit olması bir yana avantajlı konumdadır. Bu yüzden kadın, erkek arası miras taksiminde, maddi mükellefiyetlerin ağırlığına uygun olarak erkeğe iki hisse, hiç bir maddi mükellefiyeti bulunmayan kadına ise bir hisse verilmiştir.  Bu da adalet ve hakkaniyete en uygun taksimdir.

Şahitlik mevzusuna gelecek olursak; İslam âlimleri bakara 282. ayetten yola çıkarak şahitlikte iki kadının bir erkeğe denk olduğunu söylemiştir. Ayetin mealinde; " Ey iman edenler, belirli bir süre için birbirinize borçlandığınızda onu yazın. Aranızdan bir yazıcı adaletle yazsın. Şahitliklerine güvendiğiniz iki erkeği olmazsa bir erkeği ve iki kadını şahit tutsun. Bu onlardan biri unutacak olursa diğerinin hatırlatması içindir. Şahitler çağırıldıkları zaman kaçmasınlar." Buyurmaktadır.

Ayetten anlaşıldığı kadarıyla şahitlik konusunda kadın erkek ayrımı yapılmamıştır. Kadının bulunması zorunlu olduğu ifade edilmeyip, aksine birinin unutabileceği kabul edilerek, diğerinin (yani diğer kadının) şahitliğinin yeterli olabileceğine işaret etmektedir. Yine en doğrusunu Allah bilir. Buna binaen şahitlikte aslolan adaletin tesisi ve hukukun sağlanmasıdır. Adalet ve hukuk ne ile sağlanabiliyorsa, o dinimizce delildir. Nitekim sadece kadınların şahitlikleriyle sabit olabilecek hususlarda da tek başına kadının şahitliğinin yeterli olduğu âlimlerin ittifakıyla kabul edilmiştir.

Burada sıraladığımız tüm bu sebeplerden şu sonucu çıkarabiliriz. İslam`da kadın erkek eşitliği meselesi kadın hakları savunucularının iddia ettiği gibi değildir. Bilakis akıl ve mantık çerçevesi dâhilinde bakıldığında onların iddialarının aksine sonuçlar çıkıyor ortaya.

Biz burada kadın erkek eşitliği başlığı altında miras ve şahitlik mevzularını konu aldık. Kadın erkek eşitliğine dair diğer mevzularda bu başlık altında ele alınabilir.