İspanya'nın kuzeydoğusunda Bask bölgesinin bağımsızlığı için 59 yıldır mücadele eden ve Avrupa Birliği'nin (AB) terör örgütleri listesinde olan ETA, toprak altında gömülü silah ve patlayıcı malzemelerinin yerlerini, 8 Nisan Cumartesi günü Fransız adli makamlarına bildirecek.

İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) veya Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri'nden (FARC) farklı olarak İspanya'da hükümetle herhangi bir müzakereye girmeden, tek taraflı silahlarını teslim edecek ETA, bunu silah ve patlayıcı malzemelerin gömülü olduğu yerleri Fransız adli makamlarına bildirerek hayata geçirecek.

Fransız adli makamlarına 8 Nisan'da basından gizli yapılacak bildirim için ETA'ya yakın bir sivil toplum örgütünün temsilcileri ve uluslararası gözlemcilerden oluşan heyet ara buluculuk yapacak. Uluslararası gözlemciler arasında, örgütün 20 Ekim 2011 tarihinde aldığı silahlı faaliyetlerini kalıcı bir şekilde bırakma kararını teyit için kurulan uluslararası komitenin koordinatörü Ram Manikkalingam da yer alacak.

Ara bulucular, ETA yanlısı politika izleyen siyasi partiler ve Bask özerk yönetimi hükümetinden kaynaklar, Fransız adli makamlarına teslim edilecek ETA'ya ait cephanelik listesinin güvenlik güçleri tarafından teyit edileceğini ve tüm silahlar çıkartılana kadar kamuoyuna herhangi bir açıklama yapılmayacağını belirtiyor.

ETA'nın silah teslimiyle bağlantılı tek toplumsal etkinliğin 8 Nisan'da Fransa'nın Bayona yerleşim biriminde yapılacağı açıklandı. Bazı sivil toplum örgütlerinin, siyasi partilerin ve akademisyenlerin katılacağı Bayona'daki etkinlikte, "barışa, her iki taraftan terörizm mağdurlarına ve ETA mahkûmlarına" atfen konuşmalar yapılacağı kaydedildi.

Merkezi hükümet temkinli

Örgütün silah teslimi haberinin, Bask bölgesinde olumlu karşılandığı öte yandan merkezi hükümetin bu konuda temkinli davranmayı sürdürdüğü gözlendi.

Bask bölgesinde tüm siyasi partiler ve sendikalar, ETA'nın silah tesliminin "birlikte yaşama doğru giden sınır taşı" olduğunu savunan ortak bir manifesto yayımladı. "Silah teslimi, barış için gerekli, geri dönüşü olmayan bir adımdır. Bu iyi bir haberdir ve buna güvenmek istiyoruz" şeklinde ifadelerin yer aldığı manifestonun altına sadece iktidardaki Halk Partisi (PP) ve Navarra Halk Birliği (UPN) partileri imza atmadı.

PP'nin Bask bölgesindeki Genel Sekreteri Amaya Fernandez, bu manifestonun okunması sırasında diğer siyasi partilerin temsilcilerinin ve sendika liderlerinin bir araya gelmesini "utanç fotoğrafı" diye değerlendirerek, "ETA'nın stratejisi geçmişini yıkamaktır. ETA, terörist bir örgüttür. Bundan bahsedilmemesi veya kanlı geçmişinden konuşulmaması kabul edilemez" ifadelerini kullandı.

Terör Mağdurları Derneği'nin yayımladığı, akademisyen, aydın ve siyasetçilerden oluşan yaklaşık 100 kişinin imzasını taşıyan bir diğer manifestoda ise, "ETA'nın kendisini aklamaya çalışan, mahkûmların cezalarını çekmeden serbest kalmalarını amaçlayan silah teslimine karşı olunduğu" vurgulandı.

ETA ne yapacak?

İspanya'da 1958 yılında kurulan ve ilk silahlı eylemini 1961 yılında gerçekleştiren ETA, bugüne kadar 858 kişinin ölümünden sorumlu tutuluyor.

Terörizm uzmanları, ETA'nın teslim edeceği silahların, çoğunluğu 1978-1982 yıllarında düzenlenmiş fâili meçhul 224 terör saldırısının aydınlatılmasına yardım etmeyeceği görüşünde birleşiyor.

ETA'nın silah tesliminden sonra atacağı adım da merakla bekleniyor. Örgütün "silahsız bir sosyo-politik örgüt" olarak kalabileceği ya da "kendini feshetme sürecinde çok yavaş hareket edip, kamuoyuna bilgilendirme yapmaktan kaçınacağı" iddiaları ortaya atılıyor.

Kaynak: AA