KAHİRE/BAĞDAT/KATAR - (AA) Eski Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık el-Haşimi, Hollanda'nın Türk bakanlara yönelik engellemelerinin totaliter rejimlerin davranışı olduğunu belirtti.

Twitter hesabından açıklamada bulunan Haşimi, "Türk hükümetinin anayasal değişiklikleri halka anlatma amacıyla yürüttüğü çalışmalar demokratiktir. Bazı Avrupa ülkelerinde uygulanan baskılar ise ancak totaliter rejimlerin davranışlarıyla açıklanabilir." ifadesini kullandı.

Yapılacak anayasal düzenlemelerin Türkiye'yi daha güçlü ve istikrarlı hale getireceğini belirten Haşimi, bu sebeple rekabetin de büyük olacağını ve Avrupa ülkelerinin liberal değerleri terk etme pahasına da olsa anayasal düzenlemeleri engellemeye çalıştığını dile getirdi.

"Avrupa Türkiye'nin o eski ülke olmadığını anlamalı"

Iraklı uzman ve analist İyad Ed-Dıleymi ise Hollanda'nın tavrıyla, Batı'nın demokrasi ve halkın iradesine saygı iddialarının sahteliğinin ortaya çıktığını kaydetti.

Türkiye'deki anayasal düzenlemelerin bir iç mesele olduğunu ve Batı'nın, terör listesine alınanlar dahil olmak üzere Türkiye'deki muhalif haraketleri destekleyip bakanların Avrupa'da kendi vatandaşlarıyla bir araya gelmesine engel olarak "çelişkiler" batağına saplandığına işaret eden Dıleymi, şu ifadeleri kullandı:

"Hollanda'nın davranışı Hollanda'nın değil, Avrupa'nın Türkiye'de yapılması beklenen anayasal düzenlemelerin yapısından korkmasından kaynaklanıyor. Avrupalılar, bu düzenlemelerin cumhurbaşkanının yetkisini artıracağını ve bunun da Avrupa'nın çıkarları için tehdit oluşturacağını düşünüyor, bu nedenle de tekere çomak sokmaya çalışıyorlar."

Dıleymi, Hollanda başta olmak üzere Avrupa'nın bu sorumsuz davranışlarla anayasal düzenlemelerin lehine büyük bir hizmet gerçekleştirdiğini aktardı. Avrupa ülkelerine seslenen Dıleymi, "Türk treninin yenilik ve kalkınma yolunda harekete geçtiğini, Türkiye'nin Avrupa'ya yetişmeye çalışan o eski ülke olmadığını anlamaları gerekiyor." dedi.

"Hollanda ile yaşanan diplomatik krizde Türkiye'nin yanındayız"

Mısır'da Devrimin Yarını Partisi Lideri ve eski cumhurbaşkanı adayı Eymen Nur da "Hollanda'nın kabul edilemez bu davranışı, Batı ile ABD'yi kasıp kavuran siyasi ve entelektüel radikalizmi gösteriyor ve genel olarak Müslümanlara özelde ise Araplara yönelik nefreti ortaya koyuyor." dedi.

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'nın Hollanda'da gördüğü insanlık dışı muamele karşısında Türkiye'nin tutumunu desteklediklerini vurgulayan Nur, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun uçağının iniş iznini iptal etmesiyle ilgili "Bundan sonra senin uçakların bakalım Türkiye'ye nasıl gelecek?" yönündeki sözleriyle ortaya koyduğu tavrı memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti. Nur, Erdoğan'ın tavrını "Her alanda saygın ve onurlu duruş sergileyen bir adamdan beklenecek tavır" olarak nitelendirdi.

Nur, Hollanda gibi demokrasi ve özgürlüklere destek verdiği iddiasında bulunan bir ülkenin bu tür davranış sergilemesini esefle karşıladıklarını kaydetti.

Tunus'taki siyasi parti temsilcileri ve toplum önderlerinden Hollanda'ya kınama

Tunus İrade Partisi Genel Sekreti Adnan Mansar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Dışişleri Bakanı'nın uçağına iniş izni verilmemesinin kışkırtıcı ve aşırı saldırganca bir karar olduğunu belirterek, "Bunlar, Türkiye'deki referandum ya da özellikle 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ülkede yaşanan gelişmelere karşı Hollanda'nın ortaya koyduğu tavrı açıklıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Nahda Hareketi Parlamento Grup Başkanı Nureddin Bahiri de "Uluslararası ilişkilere kanunlar, anlaşmalar ve karşılıklı saygıyı gerektiren gelenekler hakimdir. Hollanda'nın davranışı ise bu geleneklere zarar vermiştir." dedi.

Uluslararası örflere aykırı davranan her ülkenin, uluslararası hukuka isyan etmiş sayılacağını söyleyen Bahiri, söz konusu olayın diyalogla aşılması çağrısında bulundu.

Demokratik Akım Partisi Genel Sekreteri Gazi Şevvaşi ise "Türkiye'ye karşı Hollanda'nın tavrı, bu ülke ve Avrupa ülkelerinde yönetime aşırıların geldiğinin delilidir. Aşırı sağcı partilerin yükselişiyle başka ülkelere karşı da aşırı davranışların olması muhtemeldir." ifadelerini kullandı.

İslam ve Demokrasi Araştırmaları Merkezi Başkanı Rıdvan Masmudi ise Türkiye'nin büyük bir medeniyet, ekonomi ve köklü tarihe sahip olduğunun, Batı'nın da Türkiye'ye karşı saygılı olması gerektiğinin altını çizdi.

Karadağ İslam Birliği Başkanı: Hollanda'nın tavrı insanlık dışı ve medeniyetsiz

Karadağ İslam Birliği Başkanı Rifat Fejzic, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hollanda hükümetinin  Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'ya gösterdiği tavrı şaşkınlık ve hayretle karşıladığını belirterek, "Sadece engellemek de değil, ülkeden sınır dışı ettiler. Akıllara hemen Hollanda'nın Srebrenitsa'daki Müslümanlara yapılan soykırımdaki ipoteği geliyor. Hollandalı askerler, Birleşmiş Milletler'in (BM) koruması altında olan bölgedeki sivilleri korumakla yükümlüydü." dedi.

Hollanda ve birçok Avrupa ülkesinin, İslam ülkelerinde demokrasi olmadığını ve kadınlara yeterli hakların tanınmadığını savunduğunu anımsatan Fejzic, "Şimdi duruma bir bakın. Müslüman bir ülke olan Türkiye'den kadın bakan geliyor ve olabilecek en kaba şekilde ülkeden dışarı çıkarılıyor. Bu bir kadın, hanımefendi ve Müslümana karşı yapılan antidemokratik, akılsız, insanlık dışı ve medeniyetsiz bir tavırdır." diye konuştu.

Fejzic, Türkiye'nin terörle mücadelede en çok çaba sarf eden ülke olduğunu vurgulayarak, Hollanda'nın gösterdiği tavrın aksine kendi sınırları içerisinde var olan tehlikelere karşı Türkiye'den yardım almasının daha faydalı olacağını ifade etti.

'Hollanda'nın tavrı gerekçesi olmayan düşmanca bir adım'

Sudan Alimler Heyeti Başkanı Muhammed Osman Salih, Hollanda'nın, Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Kaya'ya yönelik skandal tavrını, "gerekçesi olmayan düşmanca bir adım" olarak nitelendirdi.

Salih, Türkiye'de demokrasinin güçlendirilmesi için harcanan çabaların, Avrupa'daki demokrasi çığırtkanlarını hoşnut etmediğini dile getirdi.

Sudan Halk Kongresi Partisi Siyasi Sekreteri Kemal Ömer de Hollanda hükümetinin, İslam dünyasında örnek bir demokrasiye sahip Türkiye hükümetine yönelik düşmanca tutumunu dünyaya gösterdiğini kaydetti.

Avrupa Birliği ile Birleşmiş Milletler'den Hollanda'nın düşmanca tutumuna karşı kararlı bir tavır almasını isteyen Ömer, "Hollanda, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Fatma Betül Sayan Kaya'ya yönelik skandal tavrıyla tüm değerleri ve diplomatik teamülleri ayaklar altına aldı." ifadesini kullandı.

Moritanyalı siyasiler ve uzmanlardan Hollanda'nın skandal tavrına eleştiri

Moritanya'daki 14 siyasi partiyi çatısı altında toplayan Ulusal Demokratik ve Birlik Forumu yöneticilerinden Ec Veled Eddi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hollanda'nın skandal tutumunu, "Türkiye'nin kalkınmasının önüne geçmek için yapılan tuhaf bir engelleme" olarak nitelendirdi.

Eddi, tansiyonu yükselten bu tavrın aynı zamanda bazı Avrupa ülkelerinin, Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz 2016'da kalkıştığı darbe girişimini desteklediğinin apaçık bir delili olduğunu söyledi.

Demokratik olduğunu iddia eden bir ülkenin, bu şekilde davranmasının "delilik" olduğunu kaydeden Eddi, "Avrupa, demokrasisinin gerçek olmadığını, Türkiye ise mücadelesini ve değerlerini koruma gücünü ispatladı." ifadesini kullandı.

Moritanya Stratejik Araştırmalar Merkezi'nde araştırmacı Muhtar Veled Nafi ise Türkiye'nin bu krizden güçlü bir şekilde çıkacağını vurguladı.

Hollanda'nın Türk bakanlara yönelik tavrı ile uluslararası hukuku ve anlaşmaları çiğnediğini belirten Nafi, Türkiye'nin ilerleyişinin, bazı Avrupa ülkelerinde endişeye neden olduğunun ortaya çıktığını kaydetti.

Muhalif partileri çatısı altında toplayan Demokratik Muhalefet Partileri Kurumu lideri Hasan Veled Muhammed de Batı'nın kinci ve saldırgan tutumuna karşı Türkiye ile dayanışma içerisinde olduklarını belirterek "Hollanda'nın skandal tutumu, Avrupa'nın çirkin yüzünü ve Batı'nın sahte demokrasisini ortaya çıkardı. Batı, Türkiye'den korkuyor. Çünkü ekonomisi kalkınan ve kararlarında bağımsız bir ülke istemiyor." dedi.

Arap aktivistlerden "Türkiye'ye destek" hashtagı

Bir grup Arap aktivistin, Hollanda'nın Türk bakanlara yönelik skandal tavrına karşı Türkiye'ye destek olmak amacıyla Twitter'da "#Türkiye ile dayanışan Arap" başlıklı bir hashtag açtığı bildirildi.

"Hashtag" özellikle Körfez ülkeleri tarafından yoğun ilgi gördü. Katar'da iktidar ailesinin şeyhlerinden biri olan Faysal bin Casim Al Sani, "#Türkiye ile dayanışan Arap" hashtag'ı üzerinden Twitter'da yaptığı açıklamada, "Ben Avrupa'nın barbarlığına karşı Türkiye ile dayanışma içinde olan bir Arap'ım. Türk halkı kendi rejimini seçme ve dünyadan da seçimlerine saygı duyulmasını bekleme hakkına sahiptir. Türkiye'nin geleceğinden çok umutluyum." ifadelerini kullandı.

Eski Bahreynli milletvekili Halid Ebu Ammar ise "Türkiye'yi İslam düşmanı Avrupa'nın kucağına atmak amacıyla gerçekleştirilen ancak Allah'ın izniyle başarısız olacak bu saldırıya karşı Türkiye ile dayanışma içindeyim." ifadelerine yer verdi.

Hashtag'a destek verenlerden Suudi Arabistanlı Abdullah el-Gamidi, "Haçlı saldırısına karşı Türkiye'nin yanındayız.", Kuveytli Abdullah el-Bilaci, "Türk halkı kimsenin baskısı altında kalmadan kendi geleceğini belirleme hakkına sahiptir. Bizim de üzerimize düşen '11 Eylül' yasa tasarısında bize destek olan Türkiye'ye destek olmaktır.", Suudi Arabistanlı Ahmed el-Yahya, "Siyasi, ekonomik ve medeniyet açısından başarılı Müslüman ülke Türkiye, Avrupalıların boğazındaki düğüm oldu. Bu nedenle her vesileyle onunla savaşıyorlar." ifadeleriyle tavırlarını ortaya koydu.