Kazakistan'ın başkenti Astana'da üçüncüsü düzenlenecek Suriye konulu toplantı için öngörüşmeler düzenleniyor. Türkiye, ABD, Rusya ve İran heyetleri, toplantının gündemini oluşturmak için çalışmalarını sürdürüyor.

Beşşar Esed rejimi, Rusya, İran ve ABD heyetleri arasında dün başlayan öngörüşmeler, bugün Türkiye heyeti ve muhaliflerin katılımıyla devam ediyor. Ürdün heyeti de toplantıya gözlemci olarak katılıyor.

Esed rejiminin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Beşar Caferi, Türkiye'yi ve muhalifleri görüşmeleri baltalamakla suçladı. Türkiye'nin Suriye'deki askerlerini çekmesi gerektiğini savunan Caferi, sınırlarını da "cihatçı teröristlere kapaması gerektiğini" ifade etti. Temsilci, ancak bu sayede Türkiye'nin gerçekten garantör konumuna geçebileceğini söyledi.

Caferi, ayrıca muhalifleri ve Türkiye heyetini görüşmelere son gün katılmaları nedeniyle görüşmeleri ciddiye almamakla da suçladı.

'Son Astana olabilir'

Askeri muhalefetin sözcüsü Usame Ebu Zeyd, Rusya ve İran`ın rejimi desteklemeyi sürdürdüğünü, bu durumda görüşmelerden olumlu sonuç alınamayacağını ifade etti.

Ebu Zeyd, AA'ya verdiği demeçte, "Şimdilik gündemle ilgili görüş ayrılıkları var. Bu da toplantının başlamasını etkiliyor. Şimdiye kadar Rusya`nın ciddiyetini görmedik. Sahada saldırılar durmazsa sanırım Astana görüşmelerinin son turu olacak. Başarılı olması için Rusya`nın bize verdiği ateşkesin uygulanması ve tutukluların serbest bırakılması sözlerini tutmasını talep ediyoruz" ifadesini kullandı.

Al Jazeera'ye de konuşan Ebu Zeyd Rusya'nın ciddiyetine şüpheyle yaklaştıklarını belirtti.

Rusya`nın hiçbir şey vermeden karşılıksız kazanımlar peşinde olduğunu söyleyen Ebu Zeyd, Astana görüşmelerinin sonuçsuz kalma ihtimalinin yüksek olduğunu belirtti. Muhalif yetkili, bunun 30 Aralık 2016`da Ankara`da varılan Suriye ateşkes anlaşmasını da olumsuz etkileyebileceğini ifade etti:

"(23-24 Ocak`taki) İlk Astana toplantısında biz ateşkes ile ilgili bir plan önermiştik. Rusya ve Türkiye 6 Şubat`ta yine Astana`da düzenlenen toplantıda bu planla ilgili değerlendirme yapacaktı. Ancak bu olmadı.

Bugün Astana`ya gelmesiydik. 'Muhalifler siyasi çözümden yana değil' imajını yaratacaktık. Rusya ve İran zaten bu söylemin üzerinden gitmeyi seviyor. Biz bun istemedik. Bunun için geldik. Ancak tavizler vermek için değil adil bir çözümden yana olduğumuzu göstermek için geldik."

"Pratik karar çıkmazsa katılmak anlamsızlaşır"

Askeri muhalefet heyeti başkanı Muhammed Alluş da "Umuyoruz ki bugünkü toplantıda pratik bir karar alınır. Ateşkes, insani durum ve tutuklular için olumlu olur. Aksi takdirde bu görüşmelere katılımlar anlamsız" dedi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Suriye Temsilcisi Alexandr Lavrentiyev, dün başlayan ön görüşmeler sonrasında yaptığı basın açıklamasında, ateşkesi izleme mekanizmasının oluşturulmasıyla ilgili bazı zorluklar bulunduğunu ancak aşılabileceğini kaydetmişti.

Astana toplantısının ilki, Türkiye ve Rusya öncülüğünde 23-24 Ocak'ta düzenlenmişti. İki ülke garantörlüğünde 30 Aralık'ta ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle toplanan heyetler, ateşkesi izlemek için İran'ın da dâhil olduğu üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı. 6 Şubat'taki ikinci toplantıda, üçlü mekanizmayla ilgili teknik görüşmeler gerçekleştirilmişti. Ancak o tarihten bu yana somut bir adım atılmadı.

Kaynak: Al Jazeera ve AA