Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan,7 bin yıllık tarihi ve mimari dokusuyla açık hava müzesi görünümünde olan Mardin, bakımsızlıktan ve ilgisizlikten dolayı can çekişiyor. 

UESCO`nun ‘Dünya Mirası Kenti Listesine` girmeye aday olan Mardin`in evleri, medreseleri ve tarihi çarşıları, kaderine terk edilmesi nedeniyle çürüyüp yok oluyor.

Mardin`in en eski yapılarından biri olan 900 yıllık Hüsamiye Medresesi`nin büyük bir bölümünün çökmesinin ardından, kentin ilk zengin çarşısı olan ve Mavsa Çarşısı olarak bilinen Fabracılar Çarşısı`nın da harabeye döndüğü görüldü. Çarşının bakımsızlık nedeniyle yıkılmış duvarları ve içi çöplerle dolmuş işyerlerinin hali, görenlerin içini burkuyor.

“Tarihe sahip çıkılması lazım”

Mardin`in en zengin çarşısının harabeye döndüğünü ifade eden esnaf Davut İletmiş, çarşının onarılması gerektiğini, ancak kimsenin buna yanaşmadığını dile getirdi.

Tarihe sahip çıkılması gerektiğini anlatan İletmiş, şunları söyledi:

“Ben 6 yaşımdan beri bu çarşıdayım, hemen aşağıda halen esnaflık yapıyorum. Burada terziler vardı, bakırcılar vardı, sobacı ve demirciler vardı. Çarşı çok eski olduğu için birçok isim verilmiş. En son Çarıkçı Çarşısı olduğunu biliyorum. Dükkânların üstündeki evler, sonradan yapıldı. Bu dükkânların sahipleri var ama hepsi şu an şehir dışındadırlar. Kimse de sahip çıkmıyor. Kiracı da kalmadı, gelen giden de yok. Bırakın eski çarşıyı, eski Mardin diye bir şey kalmadı. Eskiden buralar esnaf doluydu, hayat vardı, çok güzeldi. Şu an kalan esnaf da perişan durumdadır. Son olaylar nedeniyle de esnaf tamamen bitmiş durumda. Büyüklerimiz ve belediye başkanlarımız da doğru dürüst bir hizmet yapmadılar. Ne otopark var, ne de doğru dürüst bir şey… Halk da sağa sola gidince olan esnafa oldu. Esnafın şuan durumu çok kötüdür. Çoğu bankalardan ve esnaf odalarından kredi almışlar. Şimdi ödemelerin derdine düşmüşler. Esnaf, sabahtan işyerini açıyor ve akşama kadar siftah yapmıyor.  Tarihi bir çarşının da bu halde olmaması gerekir. Tarihe sahip çıkılması lazımdır. Ama kim gelirse gelsin, bir şey yapmıyor.”

900 yıllık medresenin büyük bölümü yıkılmış

Savur Kapı Mahallesi`nde bulunan ve 900 yıllık bir geçmişe sahip olan Hüsamiye Medresesi`nin onarılması gerektiğine değinen vatandaşlardan Abdulkadir Özel de, “Mahallemizde bulunan tarihi medrese için Kültür Bakanlığı`na gereken başvuruları yaptık. Şu an başvuru sonucunu bekliyoruz. Buranın restore edilmesini istiyoruz. Buranın her bir köşesi ayrı bir tarihtir. Buradan bir tarih yok olmasın. Bu yüzden bu tarihe bir el atmaları lazım.” diye konuştu. (M. Salih Keskin – İLKHA)