MERYEM DEMİR / DOĞRUHABER

Havle (r.anha) Ensar`dan Evs bin Samit'in hanımıydı. Rasulullah'ın (sav) Medine'ye hicretlerinden önce Müslüman olmuştur. Havle (r.anha) cahiliye âdeti olan 'zihar' yapmanın (erkeğin hanımını annesine benzeterek kendisine haram sayması) hiçbir hükmünün olmadığını bildiren ayetin inmesine vesile olduğu hadise ile sahabe arasında meşhur olan bir hanımdır. Havle (r.anha) duasına yedi kat göklerden icabet olunmuş bir hanımdır. Dinine bağlı mütedeyyin,  fasih ve beliğ konuşan hanımlardandı. Kendisi hakkında ki meşhur zihar olayı ise şöyle gerçekleşmiştir: Havle'nin yaşlı kocası bir gün kendisine kızarak, “sen bana anamın sırtı gibisin" demişti. Bu sözü üzerinden bir müddet geçtikten sonra eşine yaklaşmak istemiş ancak Havle (r.anha) kaçınmış ve " Hayır, Allah'a and olsun ki, sen o sözü söyledikten sonra Allah ve Resulü bu meselede hükmedinceye kadar bana yaklaşamazsın. Git Rasulullah'a danış" deyince, kocası ' ben utanırım soramam dedi.  Bunun üzerine Havle, ' ben gider sorarım' diyerek huzura vardı.

- "Ya Rasulullah, ben yaşlanınca Evs beni 'anası' gibi kıldı. Kimsesiz bıraktı. Eğer bana bir çare bulup onunla geçinmemi temin edersen bana beyan buyur" dedi. Rasulullah (sav) ona: "Ben şimdiye kadar böyle bir şeyle emrolunmadım. İçtihadım ise, senin ona haram olduğun şeklindedir" buyurdu. Havle: "Vallahi talak zikretmedi" dedi. Rasulullah ona aynı şeyi söyledi. Bu diyalog bir kaç defa böyle tekrarlandı. Havle (r.anha) daha sonra ellerini kaldırıp :"Allah'ım! Eşimin bana yapmış olduğu şeyi Sana şikâyet ediyorum. Peygamberinin lisanına bunun hakkında bir vahiy indir" şeklinde yalvardı. Duasını henüz bitirmemişti ki Cebrail  (a.s) vahiyle geldi. Rasulullah (sav): " Ey Havle müjde! Allah sen ve kocan hakkında vahiy indirdi" buyurdu. Sonra da şu ayetleri okudu:" (Habibim kocası hakkında seninle mücadele edip,  Allah'a şikâyet etmekte olan kadının sözünü umulduğu veçhile Allah işitmiştir. Allah sizin konuşmanızı zaten işitiyordu. Çünkü Allah hakkıyla işitici, kemaliyle görücüdür. Sizden kadınlara zihar yapanlar bilmelidirler ki, o, onların anneleri değildir. Onların anneleri , ancak kendilerini doğuran kadınlardır...." ( mücadele /1-2)

Mevla Teâlâ Hz. Havle'nin duasını kabul edip içinde olduğu duruma açıklık getirmiştir. Evet, Yüce Rabbimiz karanlık gecede karıncanın bile sesini işitecek bir kudrete sahipken nasıl olurda o kadının sesini duymayıp kendisine icabet etmesin!

Nitekim kendisi de 'Bana dua edin size icabet edeyim'( mümin /60) diye buyurmuyor mu?!

Havle binti Salebe`de duasına icabet edilmiş ve hakkında ayet inmiş bir hanım olarak tarih sayfalarında yer edinmiştir. Hz. Ömer, hilafeti döneminde Medine sokaklarında dolaşırken bir ara Havle'ye  (r.anha) rastlamış ve selam vermişti. Selamına mukabelede bulunan Havle (r.anha), ona bir takım sorular sormuştu. Bunun üzerine Hz. Ömer'in yanında bulunan bir sahabe :"ey kadın! Müminlerin Emirini çok beklettin" deyince, Hz. Ömer:" Bırak onu. Onu tanımıyor musun? Bu Havle binti Salebe'dir. Allah'ın yedi kat semanın ötesinden şikâyetini dinleyip hakkında ayet indirdiği kimsedir. Ömer'in onu dinlemesi gerekir" dedi ve  Havle' nin sorularına cevap verip ihtiyaçlarını giderdi.  Havle (r.a) yanından ayrıldıktan sonra yanındakilere: “Vallahi eğer o akşama kadar durup benimle konuşmuş olsaydı namazdan başka bir şey için kendisini bırakıp gitmezdim ve namazı kılar yine gelirdim" dedi.

Havle (r.a) , Hz. Ömer'in bu iltifatlarına mazhar olacak övünç kaynağı bir hanımdı. Allah (c.c) Ondan Razı olsun...

Not: 'Zihar' konusunda daha sonraki ayetlerde cahili âdeti olan ' zihar sözünü ' söyleyene, fakirlerin lehine olacak bir ceza olduğu açıklanıyor ki, bu cezada" bir köle azat etmek veya iki ay oruç tutmak ya da altmış fakiri doyurmak" şeklindedir.