Gönlü gereği gibi anlamak için bir zaman gönül mahallesine girdim. Orada kaldım. Böylece gönlün halinden bir iz, bir nişan aramaya başladım. Bakayım "Gönlümün hâli nicedir; nasıldır?" diye düşündüm. Gördüm ki,  yalnız ben değil, bütün dünya onun elinden feryada düşmüş. Her ovada, her şehirde rastladığım akıllı kişilerden gönüle dair ne düşündüklerini, ne destanlar söylediklerini sordum. Hepsi de gönlün elinden yakındı, yaka silkti, hepsi de feryada geldi. Bu hal bana dokundu. Gönül konusu üzerinde bir zanna düştüm. Sonra gönüle doğru sefere çıktım, yola düştüm. Fakat onun bulunmadığı hiç bir yer göremedim.

Aslında şu gönül, arif ile ma'ruf, yani bilen ile bilinen arasında tercümanlık edip durmada.

Gönlün ne olduğunu ancak gönül sahibi bilir. Ruhsuz kişi gönlün değerini ne bilsin?

Sen gönlü ancak Allah kapısında, o ilahî dergahta bulabilirsin. Gönül filanda filanda bulunmaz.

Alemde kırık gönülleri onaran, eksiklikleri tamamlayan, dilediğini zorla yaptırmaya gücü yeten, her izi olanı, her izi bulunmayanı gereği gibi gören Allah'tan başkasında gönlü bulamazsın. Çünkü gönül Allah`ın tahtıdır.