TARİHTE BUGÜN / DOĞRUHABER / İSTANBUL / 13 KASIM

1805   Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu, Fransa`ya karşı birleşmiş koalisyon güçlerine rağmen Viyana'ya girmeyi başardı.

1885   Sırp-Bulgar Savaşı başladı. Sırp-Bulgar Savaşı, Berlin Antlaşması'nın (1878) Balkanlar'da barışı sağlam biçimde kuramaması sonucunda Sırbistan'la Bulgaristan arasında çıkan savaştır. Doğu Rumeli vilayetinde 18 Eylül 1885'te bir darbe gerçekleşti ve bu özerk eyalet Osmanlı Devleti'nden ayrılarak Bulgaristan'a katıldığını ilan etti. Berlin Antlaşması'yla kendisine ayrılan toprakların yetersiz olduğunu iddia eden Sırbistan, rakibi olan Bulgaristan'ın topraklarını genişleterek güçlenmesine karşı çıktı ve Bulgaristan'a savaş ilan etti. Savaş, Sırplar aleyhine sonuçlanmışsa da Avusturya`nın araya girmesiyle eski sınırlar korunmuştur.

1907 Fransız Paul Cornu, bir bisiklet üzerine tasarlanan dünyanın ilk helikopterini uçurdu. Helikopter, dikey kalkış ve iniş yapabilen döner kanatlı bir hava taşıtıdır. İsmin kökü yunancada heliko pteron yani hareketli kanatlar anlamından gelir. Helikopterler dikey olarak kalkış ve iniş yapabilir ve havada sabit olarak tutunabilirler. Helikopter ve uçakların uçma prensipleri aslında aynıdır. Uçaklarda tutunma kuvveti elde edebilmek için uçak hava içinde hareket ettirilir. Ancak kanat, uçak gövdesine bağlı olduğu için sabit bir yapıdadır. Fakat helikopterlerde kanat sabit değil, hareketlidir. Yani helikopterlerde taşıma kuvveti elde edebilmek için döner kanat yani pervane kullanılır.

1918    I. Dünya Savaşı sonunda; Atatürk'ün ''Geldikleri gibi giderler'' dediği İtilaf Devletleri Donanması, İstanbul Boğazı'na demirledi. İtilaf Devletleri'ne ait savaş gemileri İstanbul Limanı'na girdiler ve toplarını şehre çevirdiler. İngiltere liderliğindeki İtilaf devletlerine ait güçler geldikleri gibi gitmemiş Osmanlı İmparatorluğu`na son verdikten ve İstanbul`u Mustafa Kemal liderliğindeki güçlere teslim ettikten sonra gitmişlerdi.

1920    Milletler Cemiyeti'nin Cenevre'deki açılışına 41 ülkeden 5 bin temsilci katıldı. Birleşmiş Milletler`in temeli sayılan Milletler Cemiyeti`ne ilk etapta 41 ülke üye olmuş zamanla bu sayı fazlalaşmıştır. İkinci Dünya savaşının başlamasıyla da teşkilat dağılmştır.

1935 : İtalya'nın Habeşistan'a saldırması üzerine, Türkiye'de tedbirler alındı. Batı Anadolu'nun stratejik bölgelerine yığınaklar yapıldı. Bir zamanlar Osmanlı toprakları olan bu yerler için Türkiye`nin endişeye kapılması yersizdi zira buralar artık çok uzak diyarlardı ve burada yapılacak bir savaş Türkiye`yi etkilemeyecekti.

1956 Amerika Birleşik Devletleri Yüksek Mahkemesi, Alabama eyaletinde otobüslerde siyah-beyaz ayrımcılığına yol açan yasanın geçersizliğini ilan etti. Yirminci yüzyılda medeniyetin beşiği sayılan ABD`de yaşanan en ilkel sosyolojik saplantı olan ırkçılık ortadan kaldırılırken bile gönülsüz adımlar atılmaktaydı ve sömürgeci ruhunu halen koruyan hıristiyan batı ırkçılığı ve köleliği değişik formlarda yaşatmaya devam edecekti.

1960  27 Mayıs cuntasının kurduğu  Milli Birlik Komitesi'nin 14 üyesi, komiteden atıldı. Darbeye olanca güçleriyle hizmet etmiş bu kişiler, en küçük bir muhalefetlerinde cunta yönetimin hışmına uğramış ve yurt dışına sürgün edilmişlerdi.

1966  Adana'da Amerikan üssünde bulunan askerlerin kadınlara sarkıntılık etmeleri sonucu gayrete gelen Adana halkı, Amerikalılara ait bina ve otomobilleri tahrip etti. Türk polisi ve askeri tarafından bastırılan halk, Amerikan askerlerinin Adana`yı ve Türkiye`yi terketmesini istedi.  

1970  Suriye'de Hafız Esad darbe yaptı. Lazkiye'nin Kardaha şehrinde, dünyaya gelen Esed, 1955'te Humus Askeri Akademisini pilot subay olarak bitirdi. 1958'de havacılık eğitimini geliştirmek için SSCB'ye gönderildi. Daha sonra bir hava filosunun komutanlığına getirildi. Suriye'nin,Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden çekilmesine karşı çıktığı için, 1961'de Silahlı Kuvvetlerden ihraç edildi. Baas Partisi'nin askeri kanadında kilit bir görev üstlendi ve 1963'te gerçekleştirilen darbede önemli rol oynadı. 1965'te Hava Kuvvetleri komutanlığına getirildi, ardından şubat 1966'da savunma bakanı oldu. 1969-1970 yılları arasında Baas Partisi'nin sivil ve askeri kanatları arasında baş gösteren iktidar mücadelesinde etkin biçimde yer aldı. Bu çatışmayı doruğa çıkaran Ürdün'deki iç savaşa müdahalenin ardından, 13 Kasım 1970'te kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi. Mart 1971'de yapılan halkoylamasıyla devlet başkanı seçildi. İktidarını koruma adına her türlü baskı ve şiddet yöntemini uygulamaktan çekinmeyen Esed yönetimi, ülke içinde özellikle Müslüman Kardeşler'in muhalefetiyle karşılaştı. Müslüman Kardeşler'in Hama'da bulunan üyelerini ele geçirme gerekçesiyle Suriye Ordusu, 2 Şubat 1982'de Hama'ya saldırdı ve 20 bin ile 30 bin arasında sivili katletti. Ölümünden sonra yerine oğlu Beşşar Esed Devlet başkanlığına getirlidi.

1976 BM Genel Kurulu, Kıbrıs'taki bütün yabancı askerlerin çekilmesini ve mültecilerin yerlerine dönmesini öngören tasarıyı kabul etti.

1980 : Mehmet Zahid Kotku Hocaefendi vefat etti. İslam âlimi, yazar, din adamı, vaiz, Nakşibendi şeyhi Mehmed Zahid Kotku hazretlerinin ailesi Şirvân'a bağlı, eski bir hanlık merkezi olan Nuha'dandır. Kafkasya'da bir dağ eteğinde bulunan ve ipekçiliği ile meşhûr olan bu yöreden Osmanlı-Rus Harbi sırasında Anadolu'ya göç eden Müslümanlarla gelmişlerdir. Bursa'ya geldiğinde henüz 16 yaşında olan babası İbrahim Efendi, Bursa Hamza Bey Medresesinde tahsil görüp çeşitli yerlerde imamlık yapmıştır. 1.Dünya Savaşı sebebiyle 18 yaşında askere çağrılan M. Zahid Kotku, Suriye cephesinde uzun yıllar savaşmıştır.  Askerden döndükten sonra İstanbul'da dini toplantılara katılmaya başladı. Gümüşhanevi Dergahında Ömer Ziyaüddin ed-Dağıstanî'nin öğrencisi oldu. Çeşitli yerlerde imamlık ve hatiplik yaptı. Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılmasından sonra Bursa'ya dönmek zorunda kaldı ve 1952 yılına kadar orada kaldı. İstanbul'a döndükten sonra çeşitli camilerde ve son olarak İskenderpaşa Camii'nde imamlık ve hatiplik yapmaya başladı.

Çevresince çok sevilen ve vaazları ilgiyle izlenen Kotku'nun tebliğ misyonu cemaati mensuplarınca benimsenerek cemaate dönüştü. Böylece başlayan İskenderpaşa Cemaati adını vaazların başladığı İskenderpaşa Camii'nden aldı. Mehmet Zahid Kotku kalmak üzere 1979 yılında gittiği, Hicaz'dan 1980 yılında ağır hastalıkları sebebiyle geri dönmüş, 13 Kasım 1980'de vefat etmiştir. 14 Kasım 1980 günü Süleymaniye Camii'nde çok kalabalık bir topluluğun eşliğinde kılınan cenaze namazının ardından Süleymaniye Camii haziresine defnedilmiştir.

1980  Necmettin Erbakan ve Alparslan Türkeş seçim yasasına muhalefetten 2'şer ay hapse mahkûm oldu.   

1985  Kolombiya'da Nevado del Ruiz yanardağı patladı; yaklaşık 25 bin kişi öldü. Yanardağın patlamasıyla Lagunilla nehri kıyısındaki Armero kenti, lavların erittiği kar sularının altında kalmış ve patlama sonucu oluşan çamur akıntısı (lahar) nedeniyle 25.000 kişi öldü. Karların erimesiyle oluşan çamur akıntısının hızı saatte 60 kilometreyi bulmuştu.

2005  Van Kapalı Cezaevinde bulunan Yüzüncü Yıl Üniversitesi eski Rektörü Yücel Aşkın ile aynı koğuşta kalan Üniversitenin Genel Sekreter Yardımcısı Enver Arpalı intihar etti. İntihar olarak açıklanan şaibeli ölümün perde arkası aralanmazken Yücel Aşkın da rahatsızlandığı gerekçesiyle hastaneye kaldırıldı. Aşkın ve Arpalı yolsuzluk ve sahtecilik suçlarından tutuklu bulunuyordu.