M.Ali Erdoğan-Feyzullah Zerey

Molla Fahreddin 1910 yılında Midyat’ın Arnas köyünde Peygamber Efendimiz’in torunu Hz. Hüseyn’in soyundan gelen Seyyid bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Çocukluğu dışında bütün hayatını Batman’da geçirdiği için Batmanlı Molla Fahreddin olarak tanınmıştır. Daha küçük yaşlardayken babası Molla Abdullah vefat etmiş, onun yetişmesi ve ilim tahsiliyle annesi ilgilenmiştir. 5 yaşlarında köy medresesine giden Fahreddin 6 yaşında Kur’an-ı Kerim’i hatmetmiştir. 14 yaşına gelince o zamanlar bölgede üstün bir ilmi kariyeri olan Molla Hüseyn-i Kiçik’in talebelerinden Molla Hasen-i Tilmizi’nin Beşiri’deki medresesine gitmiş ve icazet alana kadar bu medresede kalmıştır.

DERS VERDİĞİ YILLAR

Molla Fahreddin icazetini aldıktan sonra Batman ili Beşiri ilçesinin Basork Köyü`nde ilim ve irşad vazifesini yürütmüştür. Bu köyde yaptırdığı büyük medresesine Anadolu’dan talebeler akın etmiştir.

BATMAN CAMİİ İMAMLIĞI

Batman Ulu Çamii’nin ilk imam ve vaizliğini Molla Fahreddin yapmış, bu camide verdiği vaazların halka büyük tesirleri olmuştur. Hatta öteden beri muhafazakârlığı ile bilinen Batman halkında Molla Fahraddin ve vaazlarının büyük rolü olduğu söylenmektedir.

ŞEYH SEYDA İLE TANIŞMASI

Molla Fahreddin Ulu camide imamlık yaptığı yıllarda halk arasında zühd ve takvasıyla bilinen Cizreli Şeyh Seyda’nın yanına gidip gelmiş, kendisinden tasavvuf halifeliği ve teberruken ilim icazetini almıştır. Şeyh Seyda onun hem ilmi derinliğini hem de ahlakını çok beğenmiş, hatta takıldığı ilmi meselelerde Molla Fahreddin’e danışmıştır.

AŞİRETLER ARASI YAPTIĞI SULHLAR

Molla Fahreddin 1955’ten sonra halk arasında Şeyh olarak anılmış, bölgedeki aşiretler arasındaki husumetleri gidermeye gayret göstermiştir. Batman ve çevre illerde barışmalarına vesile olduğu birçok aşiret ve aileler vardır.

ÜSTAD BEDİÜZZAMAN İLE TANIŞMASI

Şeyh Fahreddin 1950’li yıllardan sonra Risale-i Nurları okumaya başlamış ve çok etkilenmiş, Üstada mektup yazarak kendisini talebeliğe kabul etmesini istemiştir. Üstad Bediüzzaman da onu hem talebe hem de kardeşi olarak kabul etmiştir. Şeyh Fahreddin Risaleleri övmüş, talebelerine de bu kitapları okumayı tavsiye etmiştir.

ŞEYH FAHREDDİN’İN BELİRGİN MEZİYETLERİ

Aşiretler arası yaptığı barışlar ile bilinen Şeyh Fahreddin talebeleri ve halk arasında çok mütevazı, cömert, maddiyata önem vermeyen bir âlim olarak bilinirdi. Hatta talebelerinin iaşesini kendi cebinden temin ederdi.

Talebelerine müspet ilimleri öğrenmede yardımcı olur, Fenni ilimleri öğrenmelerini isterdi.

Matematik, fizik, kimya ilimlerini çok iyi bilirdi. Bu ilimlerin uzmanları onun bilgisine hayran kalırdı.

Derin ilmi ve takvasıyla bölge âlimleri arasında saygı görmüştü.

Yanında okuyan talebelerin dışarıdan okul okumalarını isterdi. Vaazlarında dünyadaki mazlumlardan, cihadın gerekli olduğu zaman ve mekânlardan ve Müslümanların şuurlu olmasının gerekliliğinden bahsederdi.

İslama uygun görmediği isimleri değiştirirdi, buna misal olarak Batman halkından İskân isimli bir şahsa Abdurrahman, Ferzende isimli bir şahsa da Ahmed ismini verdiği bilinmektedir.

TALEBELERİ

Molla Fahreddin yaklaşık 40 yıl boyunca talebe yetiştirmiş, yüzlerce icazet vermiştir. Güneydoğu bölgesinde günümüzde ilim ve irfanıyla bilinen Cizreli Şeyh Nurullah, Şeyh Ömer Faruk, Midyatlı Molla Zübeyr, Şeyh M. Beşir, Molla Şefik, Kızıltepeli Seyyid Ali, Cizreli Seyyid Tahir, Siirt’li Şeyh Mazhar, Molla İsmet, Prof. M. Halil Çiçek, Adıyamanlı Molla Muhyiddin, Batmanlı Molla Abdulkerim Sevim, Şeyh Kutbeddin Hamidi, Prof. M. Abdulkerim Ünalan gibi birçok âlim ve mutasavvıf onun yanında yetişmiş ve onun bereketli ilminden istifade etmişlerdir.

ESERLERİ

Kürt medereselerinde birçok âlim yetişmiş, fakat genel olarak eser yazmadan vefat etmişlerdir. Elimizde en çok eserleri bulunan âlimler Molla Halil-i Siirdi ve Şeyh Fahreddin’dir. Şeyh Fahreddin’in bilinen metin, şerh ve haşiyeler olmak üzere 11 basılmış eseri vardır. Bu eserlerden 3 tanesi halkın ihtiyacına yönelik konuları içermektedir, diğerleri ilmi olup medrese talebelerine yönelik hazırlanmış eserlerdir.

VEFATI

Özelde medreselere, genelde Kürt halkına yönelik birçok projesi olan Şeyh Fahreddin Efendi bu projelerini gerçekleştiremeden 1 Şubat 1972 yılında, karlı bir kış gününde kalp krizi geçirmiş, 62 yaşında ruhunu Cenab-ı Allah’a teslim etmiştir.