Batman Halk Sağlığı Müdürü Dr. Vecheddin Acar, yaptığı açıklamada, kış mevsiminin gelmesiyle birlikte önceki yıllarda yaşanan soba ve şofbenden sızan karbonmonoksit gazı zehirlenmelerine karşı vatandaşlara uyarılarda bulundu.

Bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden oluşan soba, şofben, baca zehirlenmelerinin hemen her yıl kış aylarında, alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaştığına dikkat çeken Acar, Güneybatıdan esen bir rüzgâr olan "lodos" nedeniyle her yıl onlarca kişinin başta sobadan olmak üzere sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlendiğini hatırlattı.

Karbonmonoksit gazının renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı ve zehirli bir gaz olduğu bilgisini veren Acar, “Solunum yolu ile vücuda giren karbonmonoksit gazı; doğrudan kana geçerek oksijen alımını engellemekte, zehirlenmelere ve ölüme neden olabilmektedir. Havagazı, kömür ve benzeri ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşan karbon monoksit zehirlenmeleri sıklıkla; kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeni ile meydana gelmekte, oluşan zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa, ölümle sonuçlanabilmektedir.” dedi.

Olası bir zehirlenmede yapılması gerekenleri sıralayan Acar, şunları belirtti: “Öncelikle zehirlenen kişinin olay mahallinden uzaklaştırılması, temiz havaya çıkarılmasının sağlanması, 112 Acil Sağlık Hizmetlerinin çağrılması, ambulans gelene kadar solunumu engelleyebilecek ağız ve burundaki kusmuk, balgam gibi maddelerin temizlenmesi, hastanın battaniye ile sarılarak vücut ısısının korunması çok önemlidir.”

‘Fırtınalı havalarda sobanızı yatmadan önce mutlaka söndürün`

 Acar, soba ve bacalarla ilgili kurallara uyulması gerekenleri ise şöyle sıraladı:

-Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmeli,

-Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalı,

-Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmeli,

-Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı,

-İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalı,

-Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmeli,

-Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı,

-Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı,

-Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmeli,

-Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı,

-Binaların yangından korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir.

‘Şofben kullanımında dikkat edilecek hususlar`

Acar, şofben kullanımında dikkat edilecek hususlarla ilgili de şu bilgileri verdi:

-Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmeli,

-Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan  (bina aydınlığına vb. bağlı) şofben asla çalıştırılmamalı,

-Şofbenin monte edileceği mekân yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekâna takılmalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalı,

-Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalı,

-Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemeli,

-Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalı.(İLKHA)