Siracettin Aslan / İnzar Dergisi – Aralık 2015 (135. Sayı)

 

Farabi`nin ideal devlet tasavvuru, felsefe tarihi içerisinde devlet ütopyaları arasında mümtaz bir yere sahiptir. Farabi`nin bu ütopyayı geliştirmesindeki etkenlerin başında içinde yetiştiği İslâm/i kültürel havzanın ve fetihlerin önemli bir yeri vardır. Zira Farabi`ye dek, Kur`an ve Hadislerden aldıkları emir ve motivasyonla Müslümanlar, Medine`de İslâm medeniyetinin inşasından sonra, yaklaşık 90 yıl gibi kısa bir süre içerisinde Ceziret-ül Arab`ı aşarak Hindistan ve Orta Asya`dan Prenelere; Pakistan, Afganistan, İran, Irak, Mezopotamya, Suriye, Filistin ve Mısır`dan kuzey Afrika`ya; İber yarımadasını, İspanya ve Portekiz`i kapsayan geniş bir coğrafi bölgeye yayılmış ve buralarda önemli oranda fetihler gerçekleştirmişlerdir. Müslümanların gerçekleştirdiği bu fetihler sonucunda İskenderiye, Antakya, Harran, Urfa, Nusaybin ve Cundişapur gibi bilim merkezleriyle doğrudan temasları olmuştur. Bu bilim merkezleri, kadim ilmî mirasın İslâm medeniyetine intikalinde önemli bir rol oynamıştır. Öte yandan fetihlerin neticesinde İslâm medeniyetinin idari ve beşeri coğrafyası genişlemiş, farklı kültür, millet ve dinlere mensup toplumlarla karşılaşılmış ve bunları idarelerine almışlardır. Müslümanların karşılaştığı bu vetire skalası, kendilerini, kevni bilimler başta olmak üzere siyaset bilimi alanında da araştırmalara teşvik etmiştir. Zira makalemizde inceleyeceğimiz Farabi`nin İdeal Devletinin/Medinetü`l Fadılanın imkânı için ileri sürdüğü “filozof-peygamber” modelinin tasarlanmasında,  önceden süregelen kültürel, dinsel ve siyasal ortamın bir çıktısı ve Platon, Aristoteles gibi önceki hûkemanın katkısının olduğunu ifade etmek mümkündür.

 Farabi`nin devlet kuramında filozof-peygamber kavramsallaştırmasının esasen iki bağlamının olduğuna işaret etmekle makalemize başlayabiliriz. Burada filozof, bilgisel, bilimsel, akli olan alanlara mukabil gelirken peygamberlik müessesi ise ...

 

MAKALENİN TÜMÜNÜ OKUMAK İÇİN TIKLAYIN!