Yüce Allah (cc) söz taşıyanlara uyulmamasını istemektir. “Yemin edip duran, aşağılık, daima kusur arayıp kınayan, durmadan söz taşıyan, iyiliği hep engelleyen, saldırgan, günaha dadanmış, kaba saba; bütün bunların ötesinde bir de soysuz olan kimseye mal ve oğulları vardır diye, sakın boyun eğme.” (Kalem, 10-14)

“Ey iman edenler! Eğer bir fasık size bir haber getirirse, o zaman araştırın. Yoksa cahillikle bir kavme kötülük edersiniz de sonra yaptığınız şeye pişman olursunuz.” (Hucurât, 6) Yüce Allah (cc) bu ayet-i Kerim’de fasık olarak bilinenlerin getirmiş olduğu haberlere kulak verilmemesi ve gelen habere göre hareket edilmemesi gerektiğini bildirmektedir.

Peygamber Efendimiz (sav) “Söz taşıyan cennete giremez” (Müslim); “İnsanların en kötüsü, yanında bulunduğu kimseye göre konuşan iki yüzlü kişidir” (Buhârî) “En kötünüz, söz taşıyan, dostların arasını bozan ve ayıp araştırandır.” (Taberani) buyurmuştur.

Kabir azabının sebeplerinden biri söz taşımaktır. Peygamber Efendimiz (sav) sağlığında söz taşıyıcı olmakla bilinen birinin kabrinin yanından geçerken onun azap gördüğünü haber vermiştir (Buhârî) Başka bir rivayette Peygamber Efendimiz (sav), iki kabre uğradı. (İkisi de azaptadır. Biri, elbisesini idrardan korumaz, diğeri ise kovucu idi) buyurdu. (Şir’a)

Bir defasında adamın biri, Ömer b. Abdülaziz’e gelerek, bir başkasının aleyhinde onun hoşuna gitmeyecek söz söylemişti. Halife şöyle dedi: “İstersen senin durumunu muameleye koyalım; bu takdirde söylediğin yalan ise, “Size bir fâsık bir haber getirince onun doğruluğunu araştırın...” ayetindeki fâsıklardan olursun; söylediğin doğru ise, “diliyle iğneleyen, kovuculuk eden...” ayetinde anılanlardan biri olursun... muameleye koymayalım dersen seni affederiz... Adam: “Beni affet müminlerin emiri! Bir daha asla yapmayacağım!” dedi ve ayrıldı.

Gazzâlî, nemmâma karşı şu tavırları öğütler:

1- Nemmâmın başkasından size aktardığı aleyhinizdeki söz veya tutumun doğruluğunu kabul etmeyin;

2- Onun size bu tür haberler anlatmasına izin vermeyin;

3- Koğuculuk ve iki yüzlülük yaptığı için hoşnutsuzluğunuzu belirtin;

4- Nemmâmın size kendisinden söz taşıdığı kimse hakkında suizanda bulunup garaz beslemeyin,

5- Nemmâmın söylediklerine itimat ederek öbür kişi hakkında gizli gizli araştırma, soruşturma yapmayın;

6- Nemimenin kötü ve alçaltıcı bir huy olduğunu düşünerek siz de bu huydan uzak durun.

Feyzullah Zerey / doğruhaber