• DOLAR 32.382
  • EURO 35.041
  • ALTIN 2326.314
  • ...

VAN - 19 Ticaret ve Sanayi Odası ve 6 Ticaret Borsası’nın temsilcisi olarak kürsüye çıkan Necdet Takva, bölge adına yaptığı konuşmada bölgenin karşı karşıya kaldığı ekonomik sorunları anlattı.

7 bölge temsilcisi, İstanbul, Ankara ve İzmir Ticaret Odaları Başkanları ve 5 Konsey başkanı olmak üzere toplam 15 konuşmacının söz aldığı 7. Ticaret ve Sanayi Şurasında Doğu Anadolu Bölgesi adına konuşan Van Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva,  ülke nüfusunun yüzde 8’inin Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaşadığını ifade ederek “Türkiye’nin en büyük bin Sanayi Kuruluşundan yüzde 1’i bölgede yer almaktadır. Bölgede öne çıkan sorunlarımızın büyük bir kısmı kamu destekleri, gümrük ve dış ticaret, yaşam kalitesi, ulaştırma ve sanayi arazisine eşim alanları olduğu bilinmektedir.” dedi.

“Yatırımcıya sunulan alanlar son derece kısıtlıdır”

TOBB Konferans Salonunda Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı 7. Ticaret ve Sanayi Şurasında söz alan Van TSO Başkanı Necdet Takva, bölgenin doğal yapısı hayvancılık ile et ve süt alanlarında cazip fırsatlar yarattığını ifade ederek “Bu konularda bölgeye özel teşvikler getirilmesi gerekmektedir. Zira bu sektörler Doğu Anadolu Bölgesi’nin kalkınabilmesi için en önemli sektörlerdir. Yatırım Teşvik sistemi Doğu Anadolu Bölgesi için beklenen etkiyi sağlayamamıştır. Zira yatırımcıya sunulan alanlar son derece kısıtlıdır. Doğu Anadolu İlleri kalkınma anlamında daha az gelişmiş illerden oluştuğundan, buraya özel adımlara ve yeni teşvik tedbirlerine ihtiyaç vardır. Ayrıca il merkezlerine kıyasla daha az gelişmiş olan ilçelerin illerle aynı kategoride değerlendirilmeleri doğru değildir. İlçe bazında daha mikro teşvikler sağlanmalı, böylece ilçelerin gelişmesine de fırsat tanınmalıdır. Teşviklerden mevcut işletmelerde faydalanmalıdır. Çünkü mevcudun korunması önemli bir konudur. Üretimi yapılamayan tek şey topraktır. O yüzden toprağa sahip çıkılmalı, toprağın işlenmesi sağlanmalıdır. Bu kapsamda Doğu Anadolu Kalkınma Projesi kapsamındaki sulama projelerinin tamamlanmasına öncelik verilmelidir. Bölgesel Kalkınmanın en önemli araçları olan kümelenme, ortaklık kültürünün teşvik edilmesi ve girişimci sayısının artırılması, bölgemizde özellikle desteklenmelidir.” şeklinde konuştu.

“Çözüm Süreci devam etmeli”

Van TSO Başkanı ve Doğu Anadolu Bölgesi Sözcüsü Necdet Takva konuşmasında, devam eden çözüm sürecinin mutlaka devam ettirilmesi gerektiğini belirterek “Huzur artarsa ticaret, ticaret arttığında da refah artacaktır. Bu nedenle başlatılan demokratikleşme ve çözüm süreci mutlaka devam ettirilmelidir. Bölge iş camiası olarak başta Sayın Başbakan olmak üzere, hükümete ve tüm taraflara müteşekkiriz.” dedi.

“Kalkınma Ajansı’nda özel sektör desteklenmeli”

Takva, ülke genelinde olduğu gibi bölgede de Kalkınma Ajanslarından yapısı nedeniyle yeterince faydalanmadığını dile getirerek, “Ajanslardaki bürokratik yaklaşım bölgenin ihtiyaç ve taleplerinin etkin yansıtılmasını engellemektedir. Büyük yarar sağlayacağına inandığımız Kalkınma Ajanslarının yapısı yeniden tasarlanarak, özel sektörün Ajans temsiliyetinde etkin rolü sağlanmalıdır.” İfadelerini kullandı. 

“Sınır Ticareti Bölgenin Kalkınması için daha aktif hale getirilmeli”

Takva, bölge sorunlarını dile getirirken Sınır Ticaretinin önemine vurgu yaparak “Bakanlar Kurulu Kararı ile sınır ticareti yapılabileceği belirlenen illerin önemli bir kısmı bölgemizde yer almaktadır. Sınır Ticareti bu karar kapsamında yer alan illerin ihtiyaçlarının bir kısmını sınır komşusu ülkelerden daha düşük maliyetle elde etmesi ve ekonomilerine canlılık kazandırılması için başlatılmıştır. Dolayısı ile bölgemizin gelişimi açısından büyük önem taşıyan sınır ticaretinin geliştirilmesi oldukça gereklidir. Sınır Ticareti kapsamına dâhil edilen illerimizde, sınır kapılarının aktif olmayışı ve sınır ticareti merkezlerinin kurulmamış olması çok önemli bir sorundur. Sınır ticareti kotalarında iyileştirilme yapılmalıdır. Ekonominin canlanması için yeni sınır kapıları açılmalıdır. Özellikle İran ile ticaretin bu sayede artması mümkün olacaktır. Başkale’de bulunan Gelincik Sınır Kapısının açılması, Irak’a açılacak olan Çukurca-Üzümlü ve Şemdinli Derecik sınır kapılarının fiziki alt ve üst yapı çalışmalarının bir an önce başlatılması, Ardahan ve Hakkâri’de iç gümrükleme yapılmasının sağlanması, ticaretin gelişmesi için çok önemlidir. Bu kapıların açılması ekonominin kayıt altına alınmasına katkı sağlayacak, kayıt dışılığı da ortadan kaldıracaktır. Dış Ticaret konusunda dikkat çeken bir diğer sorun da, firmaları yönlendirecek bir kamu kurumunun olmayışıdır. Bu nedenle bölgede Ticaret İl Müdürlüklerinin veya Ekonomi Bakanlığının taşra teşkilatları kurulmalıdır.” Şeklinde konuştu.

“Ulaşım en önemli unsurlardan biridir”

İç pazara uzak olmanın dezavantajını yaşayan bölgenin, ulaşımın kalitesi bakımından da zorluklarla karşılaştığını belirten Takva, “Yol iyileştirme ve duble yol yapımlarının tamamlanması gerekir. Kars-Susuz- Ardahan, Erzurum-Göle- Ardahan-Çıldır-Aktaş duble yolları tamamlanmalı. Hanak-Damal-Posof-Türkgözü Sınır Kapısı duble yolu yapılmalıdır. Bunların Yanı sıra Van Şırnak Karayolunu barış sürecinin en önemli projesi olarak değerlendiriyoruz. Bu yolun tamamlanması bölgemizde ekonomik ve sosyal yaşamın gelişmesine katkı sağlayacaktır. Bölgenin bir diğer beklentisi ulaşım ağlarının çeşitlendirilmesi ve havaalanı ile demiryolu projelerinin hayata geçirilmesi gerekir. Ardahan-Artvin-Ahıska’yı kapsayacak bir havaalanı yapılması ile Kars-Iğdır Aralık-Dilucu demiryolu hattı projesinin gerçekleştirilmesine ihtiyaç vardır. Yüksekova Havaalanının hizmete açılması da bölge açısından önemli bir projedir. Sınır Ticareti kapsamında yapılan ticaretin demiryolu üzerinden gerçekleştirilmesi, ticaret performansının artırılması bakımından önemli bir engelin aşılmasını sağlayacaktır.” İfadelerini kullandı.

“Yeni OSB’ler kurulmalı”

Takva, “OSB’ler illerin gelişmesinde kritik rol üstlenmektedir. Bölgemiz sınırları içinde 22 OSB yer almaktadır. Bölgeye yapılan yatırımların artması ve böylelikle istihdam yaratılabilmesi için OSB’ler kurulmalıdır. Altyapı çalışmaları tamamlanmış, ancak yatırımcının ilgisini çekememiş OSB’ler içinde teşvik yasasında pilot bölge uygulaması başlatılmalıdır. Tarıma dayalı Organize Hayvancılık Bölgelerinin kurulması, bölgemiz için çok önemlidir. Kamu arazilerinin tespit edilip, tarıma açılması, tarımların ürünlerin yetiştirilmesi için bölgede çeşitliliğin artırılması ve desteklenmesi gerekir.” Dedi.

“Finansmana erişimin önündeki engeller kaldırılmalı”

Bölgedeki bankaların özellikle gayrimenkul teminatına olumsuz yaklaşımlarının çok ciddi sorunlara yol açtığını belirten Takva, “Bankaların bu yaklaşımı değiştirilmelidir. KOSGEB destekleri arasında yer almasına rağmen uygulanmayan kredi faiz desteklerinin yeniden uygulanmaya konulması bölge ekonomisi için hayati önem taşımaktadır” ifadelerini kullandı.

Van TSO Yönetim Kurulu Başkanı Necdet Takva konuşmasının son bölümünde Ekonomik Suç Potansiyelinin gözden geçirilmesi gerektiğini, bölgede birçok işadamı, esnaf ve halkın sıradan şeyler nedeniyle ceza aldığını ve bu durumun ticaret hayatına olumsuz yansıdığını belirterek, çok kapsamlı bir sicil affının mutlaka yapılması gerektiğini söyledi.  (Hacı Yılmaz-İLKHA)