بسمه تعالى

“Her nefis ölümü tadacaktır. Bir imtihan olarak sizi şer ile de hayır ile de deniyoruz. Sonunda ancak bize döndürüleceksiniz.” (Enbiya, 35)

“Hz. Resulullah sallallahu aleyhi vesellem şöyle buyuruyor: “Cebrail (a.s) bana geldi ve şöyle dedi; ‘Ya Muhammed (s.a.v)! İstediğin kadar yaşa, (sonunda) mutlaka öleceksin! İstediğini sev, (sonunda) mutlaka ayrılacaksın! İstediğin şeyle amel et, (sonunda) onun karşılığını göreceksin! İyi bil ki, müminin şerefi, geceleri kaim olmasında; izzeti de insanlardan müstağni kalmasındadır.” (Hâkim, 4-360 – 361 – 7921)

Ekseriyetle insanlar için ömür müddeti hayali yolculuklardan ibarettir; birisi biter, diğeri başlar; insan ömür boyu hayallerin peşinde koşar… Bugün bu olur, yarın şu olur; ardı arkası kesilmeyen hayaller insanın gönlünü doldurur. Ama bu hayallerin içinde umumiyetle hiç ölüme yer yoktur; hayalleri yıkan ve lezzetleri bozan ölümü hatırlamak istemez insan, kolayca unutur… Hayallerine kavuşmak arzusuyla sabah-akşam nice hesaplar yarar; sebeplerle uğraşır durur; hadiselerin rüzgârına kapılarak sağa sola savrulur… Çoğu zaman da gündelik hadiselerin girdabına kapılıp akıntıda kaybolur… Nereye ve niçin gittiğini düşünmeden günler, aylar ve yıllarca işte böyle şuursuzca netice ve akıbeti meçhul hayallerin ardında koşar durur… Bazen da Dimyat’a pirinç almaya giderken, evdeki bulgurdan olur. İnsan ömür boyu nice sukut-u hayaller yaşar; üzülür, ağlar ve aldandığını anlar. Sonra yine hayaller kurar; hayal atına binip bir takım serapların peşinden koşar.

“Ömür boyu sürer bu, gidiş-geliş, bekleyiş.
Derken bir gün aniden, son saat gelivermiş…”

Şu üç günlük yalan dünyada, hayal kurup da sukut-u hayale uğramayan bir fani hiç yoktur! Çünkü dünya fanidir; zevale mahkûmdur; bekası yoktur… Bekası olmayanın vefası da yoktur… Sonsuz ahiret yurduna nispetle bir gecelik rüyadan farksız şu yalan dünyanın üzerine kurulan bütün köprüler eninde sonunda yıkılmaya, dünya eksenli bütün hesaplar sukut-u hayale mahkûmdur. Dünya, metau’l-ğurur’dur… Aldanış yurdudur... Kimisi malına, kimisi makamına pek çoğu metaına aldanır…

Dünyada aldanışın sonu yoktur; insan bir defa kapılmaya görsün; kapılır ve aldanır gider de nereye ve niçin demeden ömür boyu bir takım hayallerin peşinde koşarak miadını doldurur.

“Enes ‘(radiyallahu anh) şöyle dedi: “Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) yere bir takım çizgiler çizdi. Sonra da çizgileri göstererek şöyle buyurdu: ‘Bu, insan; şu da onun ecelidir. İnsan bir takım hayaller içinde yaşayıp giderken, bir de bakar ki en yakın ölüm çizgisi karşısına gelivermiş.” (Buhari, Rikak, 4; Ayrıca Tirmizi, kıyamet, 22; İbn-i Mace, Zühd, 27)

Aldanış, bir şeye kapılmakla veya...