• DOLAR 32.379
  • EURO 35.006
  • ALTIN 2325.951
  • ...

BİTLİS-Bitlis’in Çeltikli (Şeyhcıman) köyü ve Beşkaynak mezrasında zor şartlar altında pirinç üretimini yapan köylüler, ürettikleri kaliteli pirinç için devlet desteğini bekliyor. Bitlis’ten yaklaşık 50 kilometre uzaklıkta dağlık ve ormanlık bir alanda bulunan köy, Bitlis’te pirinç üretiminin yapıldığı tek yer.

Kalitesiyle yöre halkının vazgeçilmezi olan Şeyhceman pirinci, yüzyıllardır üretiliyor. Tamamen insan gücüne dayalı üretimi yapılan pirincin içinde hiçbir katkı maddesinin olmadığı belirtiliyor. Çok zor şartlar altında üretim yaptıklarını belirten üreticilerden Bayram Kılıç, üretikleri kaliteli pirinç’e devletin sahip çıkmasını istedi.

Üretim için ençok ihtiyaç duyulan su’dur

Pirinç üretiminin dedelerinden kalan bir meslek olduğunu ifade eden Kılıç, pirincin üretim aşamasını “Yüzyıllardır bu köyde üretimini yapıyoruz. Üretimimiz tamamen insan gücene bağlıdır. Üretiğimiz pirincin kalitesi kesinlikle tartışılamaz. Piyasada satılan hiçbir pirinc kalitesi üretiğimiz pirinç kalitesine gelmez. Bu köyde üretilen pirinç yöre halkının birinci tecihidir. Pirinç üretimine Nisan ayında başlıyoruz. İlk olarak pirinç üretiminin yapılması için bol bir suya ihtiyaç vardır. 3 gün önceden tarlaya su bırakıyoruz. Daha sonra traktörle tarlaya girip, hamur haline getiriyoruz. Bu işlemi yaptıktan sonra küreklerimizi alıp yalın ayak bir şekilde hamur şeklinde yoğurduğumuz tarlayı küreklerle düzeltip, pirinç ekimine hazır hale getiryoruz. Hazır hale getridikten 3 gün sonra tohum atarak pirinç ekimini yapıyoruz.” İfadeleri ile dile getirdi.

“Domuz tahrip etmesin diye sabaha kadar nöbet tutuyoruz”

Sabahlara kadar ektikleri pirinç önünde nöbet tutuklarını belirten Kılıç, “Pirinç ekimi yaptıktan sonra sabaha kadar ailelerimizle birlikte nöbet tutuyoruz. Pirinç ekim alanı sulak olduğu için domuzların tahribine uğruyor. Domuzların tarlayı tahrip etmemesi için sabahlara kadar nöbet tutuyoruz. Yaklaşık olarak 5 ay sonra hasat zamanı geliyor. Ekimi zor şartlarda yaptığımız gibi hasat döneminde aynı zorluklarla devam ediyor. İlkel oraklarla o sıcak havada ailece hasadımızı yapıyoruz.” Dedi.

“Yaptığımız üretim emeğimizi karşılamıyor”

Hasadı yaptıktan sonra kimi köylülerin bunu değirmene kiminin de fabrikaya götürüp yontarak hazır hale getirdiğini ifade eden Kılınç, “Genelikle bunu Diyarbakır ve Siirt iline götürüyoruz. Bitlis’te fabrika olmadığı için çevre iller götürüyoruz. Bu da maliyeti yükseltiyor. Çok kaliteli olarak üretilen bu pirinç için ilimize bir fabrika kurulursa, maliyetimiz düşecek ve üretimimiz artacaktır. Tamamen insan gücüne dayalı üretimi yapılan pirinci hazır hale getirmek için, çevre illere götürüyoruz.  Bu nedenle yaptığımız üretim masrafımızı karşılayamıyor. Belki ekipman olarak devletin bize desteği olursa, bu hem pirinç üretimini artıracak hem de köylünün gelir kaynağını artırarak köyden şehre göçü engelleyecektir.  Köylülerle işbirliği içerisinde ortaklaşa çalışmaları yürütüyoruz. Bu yardımlaşma olmazsa, gelir gideri karşılayamayacağı için pirinç üretimi yapamayız. Bu da tekrar köylerin boşalmasına neden olacak.” İfadesinde bulundu.

Şekere karşı analizi yapılmıştır

Ürettikleri pirincin şekere karşı analizin yapıldığını dile getiren köy ileri gelenlerinden Tahsin Kıvrak ise, “Yüzyıllardır bu köylerde pirinç yetiştiriliyor. Burada üretilen pirincin şekere karşı direnci analiz edilmiştir. Şeker hastalığı bulunan insanlar bu pirinci rahatlıkla tüketebilir. İl dışında pirinç üretimin yapıldığı yerlerde işçi olarak çok çalıştım.  Doğal olarak insan gücüne dayalı kalitesi yüksek tek pirinç üretimi burada yapılıyor. Fakat bunu tanıtımı yapılmadığı ve devlet desteği olmadığı için yeterince halk tanımıyor.” Şeklinde konuştu.

Türkiye’nin en kaliteli pirinci Bitlis’te üretiliyor

Ürettikleri  pirinçten  hiçbir suni gübre maddesi bulunmadığına dikkat çeken Kıvrak, .” Pişirildiğinde 20 metrede koku veriyor. Fiyatı da piyasada satılandan daha fazladır. Bu pirinci genellikle bölge halkına satıyoruz. Çünkü bunu kullanan insanlar her yıl ekim zamanı başlamadan ev için siparişlerini veriyorlar. Eğer devlet destekleme yaparak bu üretime sahip çıkarsa, Bitlis, Şeyhceman da ürettiğimiz pirinç kalitesiyle dış ülkelerinde ihracatın gözbebeği olacaktır.” Şeklinde var olan bir kaliteye sahip çıkılmadığını belirtti. (Şükrü Tontaş-İLKHA)