ABD merkezli özel istihbarat ve araştırma merkezi Stratfor`un kurucusu ve başkanı George Friedman,
İran ile P5+1 arasında varılan anlaşmayı değerlendirdiği analizde ilginç değerlendirmelerde bulundu.
Anlaşmada anahtar oyuncuların Amerika Birleşik Devletleri ve İran olduğuna dikkat çeken Friedman, anlaşmanın ABD-İsrail ilişkilerinden çok ABD- Suudi Arabistan arasında derin bir değişime işaret ettiğini kaydetti.

Suudi Arabistan`ın I. Dünya Savaşı`ndan sonra petrolü sayesinde küresel sistemde önemli bir oyuncu haline geldiğine ve önce İngiliz, daha sonra Amerikan koruması altında olduğuna dikkat çeken Stratfor kurucusu, İran ile bu anlaşmanın ardından bu korumanın kalkacağını iddia etti.

PATRON HALA AMERİKA
ABD ve İran`ın ortak ekonomik çıkarlarını vurgulayan Friedman, Suudi Arabistan`ın Irak konusunda İran`ın taleplerinden büyük endişe duyduğunu da öne sürdü.

İsrail açısından durumun daha kabul edilebilir olduğunu savunan Friedman, İsrail`in İran yanlısı bir Irak ya da Hizbullah ile yaşayabileceğini, Suudilerin ise yaşayamayacağını söyledi.

Netanyahu`nun Rusya kartını da değerlendiren Stratfor kurucusu, "ne Suudiler ne İsrailliler Amerika Birleşik Devletleri dışındaki bir potansiyel patrona sahip değil" dedi.

ABD BÖLGEDE GÜÇ DENGESİ PEŞİNDE
ABD`nin İsrail`i veya Suudi Arabistan`ı terk etmediğini kaydeden Friedman, yeni bölgesel politikanın bir "güç dengesi" oluşturmak olduğuna dikkat çekti.

Friedman`a göre, ABD "İranlılara karşı Arapları, Sünnilere karşı Şiileri kullanabileceği" bir güç dengesi peşinde. Amaç bir savaş değil, ancak her iki tarafı da "felç etmek." Bu anlamda, istikrarlı bir İran ve daha fazla kendine güvenen Suudi Arabistan`a ihtiyacı var. Amerika Birleşik Devletleri, kendi çıkarlarını koruyabilen, kendisine dayanmayan "olgun İsrail" istiyor.

Friedman analizinin sonunda İran açılımıyla ABD`nin artık İsrail ve Suudi Arabistan ilişkileri ile elinin bağlı olmadığını iddia ediyor.

Analiz "Suudiler İran`ı dengelemek için çabalamak, İsrail hiçbir stratejik tehdit olmayan, herkes gibi sadece stratejik sorunlar olan bir dünyada kendi yoluna koyulmak zorunda kalacak. İsrail ve Suudi Arabistan`ın kendi kendine ayakta durabileceği bir dünya artık yok" ifadesiyle sona eriyor.