Şi’nin önerisi, Pekin’in bu yıl duyurduğu girişim hakkında yaptığı ilk resmi açıklama olurken, ABD’nin yapay zekanın uluslararası kurumlar tarafından düzenlenmesine yönelik girişimleri reddetmesinin hemen ardından gelmesi dikkat çekti.
Resmi ajans Xinhua’ya göre Şi, yapay zekanın “geleceğin kalkınmasının anahtarı” olduğunu vurgulayarak yeni kurulacak örgütün teknolojiyi “uluslararası toplumun ortak bir kamu malı” haline getirmesi gerektiğini söyledi. Çin, örgütün ticaret merkezi Şanghay’da konumlandırılabileceğini belirtti.
Zirveye katılmayan ABD Başkanı Donald Trump, Şi ile yaptığı görüşmenin ardından Gyeongju’dan Washington’a döndü. Bu görüşme, son yıllarda tırmanan ticaret ve teknoloji gerginliklerine rağmen iki ülkenin bazı kontrolleri gevşetme konusunda bir yıllık geçici anlaşma sağlamasıyla sonuçlandı.
Analistler, Trump’ın yokluğunun Xi’ye APEC sahnesinde geniş alan açtığını ve Pekin’in ekonomik iş birliğinde alternatif küresel lider olarak konumlanma fırsatını değerlendirdiğini belirtiyor.
Yapay zeka alanında Nvidia’nın çipleri dünya çapında rekor kırarken, Çin merkezli DeepSeek’in daha düşük maliyetli modelleri Pekin’in “algoritmik egemenlik” stratejisinde öne çıkıyor.
Şi ayrıca, pil üretiminden güneş panellerine kadar Çin’in hâkim olduğu yeşil teknolojilerin küresel serbest dolaşımının teşvik edilmesi çağrısında bulundu.
Toplantı sonunda APEC üyeleri, yapay zeka ve yaşlanan nüfus sorunlarına ilişkin ortak bildiriyi onayladı. Çin, 2026’daki APEC zirvesine Shenzhen kentinde ev sahipliği yapacak. Şi, bugün 18 milyonluk nüfusa ev sahipliği yapan Shenzhen’in 1980’lerde “bir balıkçı köyünden küresel bir inovasyon üssüne” dönüşümüne dikkat çekti.
21 ülkenin yer aldığı APEC, dünya ticaretinin yaklaşık yarısını temsil ediyor.