6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerde 11 ilde on binlerce insan hayatını kaybederken, yüzlerce kültür varlığının da aralarında bulunduğu yüzbinlerce konut ve işyerlerinden bir kısmı yıkıldı bir kısmı ise ağır-orta ve az hasar aldı.
Ağır tahribatın oluştuğu illerden Malatya'da 1246 kişi vefat ederken yıkılan ve ağır hasar alan on binlerce bina ve işyerinin yanı sıra, 1035 tescilli kültür varlığının bulunduğu kentte aralarında Tarihi Ulu Camii ve Yeni Camii'nin de bulunduğu 131 yapı ağır hasar aldı ve 8 tanesi de yıkıldı.
Kültür ve Turizm Bakanlığınca, Elâzığ ve Malatya'da depremden etkilenen kültür varlıklarının tespiti için görevlendirilen Elâzığ Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi, Harput İç Kale Kazı Başkanı Prof. Dr. İsmail Aytaç, Tarihi Yeni Camii de incelemelerde bunduktan sonra İLKHA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Deprem sonrası Kültür ve Turizm Bakanlığının hızlıca sahaya inerek depremlerden etkilenen kültür varlıkları için çalışma başlattığını kaydeden Prof. Dr. Aytaç, mevcudunun tespiti, projelerinin yapılması, hayata geçirilmesi ve hizmete açılması için gayret sarf edildiğini söyledi.
"İlk geldiğimiz eserlerden biri Malatya merkezindeki Yeni Camiidir"
Prof. Dr. İsmail Aytaç
Prof. Dr. Aytaç, "6 Şubat depreminden sonra Kültür ve Turizm Bakanlığı, afet bölgesi kazı ekiplerini görevlendirerek afet bölgesindeki çalışmaları hızlı bir şekilde denetlemeye gayret sarf etti. Birçok kurum bölgede çalışırken biz de Harput Kale Kazısı Başkanlığı olarak Elâzığ ve Malatya'daki kültür varlıklarının mevcut durumlarını, özellikle de deprem sonrası kaybolma riski olan önemli mimari elemanlarını ve kültür varlıklarını tespit etmeye ve Malatya müzesine nakletmeyle görevlendirildik. Zaman zaman sahada çalışmalarımızı sürdürdük, bunlarla ilgili raporlar hazırladık. İlk geldiğimiz eserlerden biri Malatya merkezindeki yeni Camiidir. Malumunuz üzere Yeni Camii Malatya'nın sembollerinden biridir. Şu ana kadarki süreçte yetkili kurum olarak Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Vakıflar Malatya Bölge Müdürlüğü birçok girişimi tamamlamış, projelerini hazırlamış ve koruma kuruluna göndermiştir." diye kaydetti.
"Kültür varlıklarının hızlı bir şekilde mevcudunun tespiti, projelerinin yapılması, hayata geçirilmesi, hizmete açılması için gayret sarf ediliyor"
Bugün yerinde yaptıkları incelemede yapıdan düşen taşınabilir taşınmaz kültür varlıklarının hepsinin sınıflandırıldığını ve restorasyonda yeniden kullanmak üzere bir yere ayrıldığını gördüklerini belirten Aytaç, "Tabii bu memnun edici bir gelişme. Özellikle en kısa sürede Malatya'nın sembolü olan bu yapının yeniden hizmete açılması konusunda bütün kurumların gayret sarf ettiğini gördük. Hayırsever bir vatandaşımızın da sponsor olarak restorasyon uygulamasını üstlendiğini memnuniyetle öğrendik. Biz sahada, bütün ilçelerde bu tür yapılarla ilgili araştırmalarımızı, taşıma işlemlerimizi gerçekleştirdik. Hâlâ günceli takip etmeye de gayret sarf ediyoruz. Kısaca Kültür ve Turizm Bakanlığı birçok birim ve kurumlarıyla beraber bizleri de görevlendirdi, biz de sahadaki çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Şehrin hafızası olan, kadim olduğunu gösteren bu kültür varlıklarının hızlı bir şekilde mevcudunun tespiti, projelerinin yapılması, hayata geçirilmesi, hizmete açılması için belirlenen yol haritalar konusunda bize düşen kısmıyla gayret sarf ediyoruz." ifadelerini kullandı.
"Depremde 131'i ağır hasar alan ve 8'i yıkılan Tescilli Kültür Varlıklarıyla ilgili restorasyon proje çalışmaları sürüyor"
Malatya'da bin 35 tescilli kültür varlığının olduğunu, 6 Şubat depremlerinde bunlardan 131'inin ağır hasar aldığını ve 8 tanesinin ise yıkıldığını aktaran Aytaç, "Bunlarla ilgili restorasyon proje çalışmaları devam ediyor. Tabi bunların bazıları arkeolojik alan. Özellikle 276 üzeri tarihi eser üzerinde çalışmalar sürdürüldü. Bununla ilgili Elâzığ röleve müdürlüğü de saha çalışmasını Malatya Müze Müdürlüğü ile beraber yaptı. Biz daha çok riskli olan, yıkılmış ya da yıkılmak üzere olan yapılar üzerinde çalıştık. Zaten önemli olan tehlike arz edenleri öncelikle kurtarmaktı. Bu konuda bütün eserler zaman zaman inceleniyor ve onlarla ilgili yapılması gerekenleri başta valiliklerimizle, bütün kurumlar ile iş birliği halinde sürdürüyoruz." dedi. (İLKHA)