Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat’ta yaşanan deprem Türkiye'nin değer artışı haritasını değiştirdi. Bugüne kadar ağırlıkla değer artışında Ege ve Akdeniz şehirleri önde giderken, büyük felaket sonrası deprem riski düşük olan iller yükselişe geçti. Endeksa’nın Türkiye’de en fazla değer artışı yaşayan 10 şehri listesine göre, son bir yılda yüzde 172’lik değer artışıyla Kırklareli ilk sırada yer alırken, Edirne yüzde 160 artışla listede ikinci sırada yer aldı. Özellikle İstanbulluların yoğun ilgisi nedeniyle Kırklareli’nde ortalama satılık konut fiyatları 1 milyon 849 bin TL, Edirne’de 2 milyon 51 bin TL oldu. Depremden etkilenen Hatay’da yüzde 157’lik değer artışıyla 3’üncü sırada yer alırken, Hatay’ı sırasıyla yüzde 146’lık artışla Kırıkkale ve yüzde 145’lik artışla Malatya izledi.

5 kenti birden yükseldi
Listenin kalan yarısını ise Karadeniz Bölgesi’nden sırasıyla Zonguldak, Karabük, Rize, Kastamonu ve Sinop doldurdu. Depremden en az etkilenecek bölgelerin başında gösterilen Karadeniz şehirleri, özellikle Marmara bölgesinde yaşayan yöre halkı başta olmak üzere, birçok yerden ilgi görmeye başladı. Taleple birlikte birçok şehirde satılık konut stoklarının azaldığı dikkat çekiyor.

Kira artışında deprem kentleri önde
Endeksa’nın Mayıs 2023 verilerine göre, azalan stok nedeniyle Türkiye’de son bir yılda kiralık konutlarda en fazla yükselme yüzde 249’luk artışla deprem illeri Hatay ve Malatya’da oldu. Hatay ve Malatya’yı yüzde 230’luk artışla Kahramanmaraş takip etti.

Değer artışlarıyla ilgili konuşan Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, “2023 Şubat ayında Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve on bir ili etkileyen depremin etkileri konut piyasasında da hissedildi. Mayıs 2023 verilerine göre, Türkiye’de son bir yılda kiralık konutlarda en fazla değer artışı görülen ilk üç il depremden etkilenen Hatay, Malatya ve Kahramanmaraş oldu. Kiralık konut değerlerinde artış görülen depremden etkilenen illerde yıllık kiralık konut stokunda belirgin bir düşüş kaydedildi” dedi.

Gaziantep liste sonunda
Satılık konutta en düşük yükseliş Gaziantep'te oldu. İlde yıllık artış yüzde 66 olarak gerçekleşirken, Gaziantep’te ortalama satılık konut fiyatı 1 milyon 89 bin TL’ye ulaştı. Görkem Öğüt, ildeki kayıpları deprem felaketinin olumsuz etkisinden kaynaklandığını kaydetti. Öğüt şöyle konuştu: “Gaziantep’i yüzde 70’lik artışla yine depremden etkilenen bir bölge olan Kilis takip ediyor. Son olarak Aydın yüzde 76’lık artış ile en az değer artışı olan üçüncü kentimiz olarak görülüyor.”

En düşük kira artışı Adana’da
Kiralık konut değerlerinde en az yükselme yaşanan il ise 44’lük artışla Adana oldu. “Adana'da deprem bölgesine yakın ve çok göç alan bir ilimiz olmasına rağmen kritik bir artış gözlemlenmiyor” diyen Öğüt, “Bunu olumlu bir tablo olarak yorumlayabiliriz. Adana’yı yüzde 55’lik artışla Muğla ve yüzde 68’lik artışla Antalya takip ediyor. Sıralanan iller arasında kiralık konut fiyatı ortalaması en yüksek olan il 23 bin 189 TL ile Muğla olurken, Düzce 4 bin 476 TL ile en düşük ortalama ile son sırada yer alıyor” bilgisini verdi.

Doygunluk Muğla ve Antalya’da artışı frenledi
Yaz dönemine girilmesiyle birlikte Muğla ve Antalya gibi turistik illerde aylık ortalama kira değeri değişimi yükselişe geçerken, kiralık stokları azalma gösterdi. Önümüzdeki üç ay boyunca bu bölgelerdeki kira değer değişiminin daha yüksek seviyelerde gözlemlenebileceğini belirtilirken, yıllık değer değişim oranının diğer illere göre bir nebze düşük kalacağı öngörülüyor. Konuyla ilgili sebepleri değerlendiren Görkem Öğüt şöyle konuştu: “Bu illerimizdeki kira fiyatlarının doygunluk seviyesine yakın olması ve dönemsel ilgi görmesi sebebi ile yıllık ortalamasına bakıldığında, kış aylarının yaz dönemi seviyesinde seyretmemesinin getirdiği denge olduğu söylenebilir” dedi.

EKONOMİM/LEYLA İLHAN