MUHAMMED YAŞAR AKSOY / ŞANLIURFA - TBMM Genel Kurulunda konut kira artışlarının bir önceki kira yılına ait bedelin yüzde 25'ini geçmemesine ilişkin düzenleme 2022 Haziran ayında kabul edilmişti. Düzenlemeyle birlikte kira bedeline ilişkin anlaşmaların, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25'ini geçmeyeceğine karar verilmişti. %25 kira artış sınırı uygulaması ise 1 Temmuz 2023’te sona eriyor. Bu uygulamanın uzatılıp uzatılmayacağı ile ilgili eski Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat, temmuz ayında sona erecek düzenlemenin uzatılacağını açıklamıştı. Kurum, piyasa şartlarının üzerinde bir ortalama söz konusuysa vatandaşları koruyacaklarını söylemişti. Yine bir önceki kabinenin Adalet Bakanı Bekir Bozdağ da konuyla ilgili, "Kirada yüzde 25 artış sınırı süresi uzatılacak. Bir yaptırım getirme söz konusu. Fahiş kira artışı yapanlara hapis cezası gündemde. Fahiş kira artışını önlemek için 3 alternatif hazırladık" demişti. Fakat gelinen noktada fahiş kiraların yeterince denetlenmediğini belirten halk, kiracının mağdur durumda, ev sahibinin de haklı durumda olduğu bir sürecin yaşandığını ifade etti.
"ASGARİ ÜCRETLE GEÇİNEMEYEN İNSANLAR, NASIL KİRA ÖDESİN?"
Konut ve kira fiyatlarının son 1 yıl içerisinde 2 kat artması dar ve orta gelirli aileleri kara kara düşündürürken İnşaat girdi maliyetlerinin artması ile birlikte ev fiyatlarında artış yaşanıyor. Kira ödemelerinin kendilerini mağdur ettiğini belirten halk, yetkililerin bu konuda bir çözüm bulmasını bekliyor. Halk, dışarıdan gelen depremzedelere vicdanlı davranılmadığını belirterek yaşanan afetlerle birlikte kira fiyatlarının yükseldiğine dikkat çekti. Fahiş kiralara karşı serbest piyasaya el atılması gerektiğini belirten Ahmet Karataş, "Hükümetin herhangi bir boşluğundan herkes istifade ediyor. Millet artık bir birine zulüm ediyor. Asgari ücretle geçinemeyen insanlar nasıl kira ödesin? Asgari ücretli biri yağ, şeker, un, elektrik, su, doğalgaz ve kira hangi birine yetişsin? Hurda olan dökülmek üzere olan evlerini bile kiraya veriyorlar. Geliri olmayan insanlar da o evleri kiralıyor ve yazık oluyor. Bazı insanlar hasarlı olan evlerini bile kiraya veriyor 2 bin lira isteyen de var, 4 bin liraya isteyen de var. Serbest piyasaya bir dur demek gerekir. Devletten istifade edenler de çok oldu. Kiralar normalde bin lira ise 5 bin liraya çıktı. Normalde tam tersi olması gerekiyor. Bazılarına ceza uygulandı ama 10 kişiden birine uyguladı. Herkese ceza uygulanmalı." dedi.
"YA EVİMDEN ÇIK YA DA YILLIK KİRAMI VER DİYORLAR"
Devletin fahiş kiralara karşı daha çok önlem alması gerektiğini ifade eden İbrahim Halil Kaya, "Kiracıyız, ev sahipleri bin 500 lira istedikleri kiraya şimdi 4 bin lira istiyorlar. Ev sahipleri kiracılardan genelde yıllık istiyorlar. Kiracı veremeyince 'Ya evimden çık ya da yıllık kiramı ver.' diyorlar. Gündem ve ekonomi bellidir. Dolar, Euro ve altın zirve yaptı. İnsanların gelir düzeyi bellidir. Devlet bu konuda bir önlem almaya çalıştı fakat bu önlem batıda belki uygulanabilir ama Şanlıurfa'da uygulanacağını sanmıyorum. Kiracılar ve ev sahipleri için her şey nizami bir şekilde evrak üzerinde yapıldığı zaman verginin önüne geçilmiş olur. Aynı zamanda resmi belge üzerinde olduğu zaman kimsenin kimseye yanlış yapma gibi bir şansı yok. Sözleşme yapıp ev tutan kiracıların 4-5 ayı kaldığı zaman fiyat yükseltiyorlar. Kiracı kabul etmezse çıkmasını söylüyorlar. Sonuç itibariyle kiracı mağdur ev sahibi haklı durumu yaşanıyor." diye konuştu.
"DEVLETİN FAHİŞ KİRA KONUSUNDA İŞLEM YAPMASI GEREKİYOR"
Depremzedelere yüksek kira fiyatlarının verilmesinin vicdanlara sığmayacağını söyleyen İbrahim Halil Atar, "2 evim varsa ve dışarıdan bir depremzede geliyorsa bende evimin fiyatını 5 katına çıkarıyorsam bu durumu ne vicdan kabul eder ne de Allah kabul eder. Fahiş fiyat artışlarını da bizim millet yapıyor, kimse devleti veya başkasını sorumlu tutmasın. Devletin fahiş kira konusunda işlem yapması gerekiyor ki millet ayağını yorganına göre uzatsın." ifadelerini kullandı.
"DEPREMDEN SONRA EV SAHİPLERİ KİRALARI FAHİŞ ORANLARDA ARTTIRDI"
Vatandaşların fahiş kira fiyatlarıyla mağdur edildiğini dile getiren Eren Aycan, "Ülke genelinde çok fazla kira artışları söz konusudur. Özellikle depremden sonra ev sahipleri kiraları fahiş oranlarda arttırdı. Vatandaşlar bu konuda çok mağdur bırakılıyor. Bu durumun önüne geçilmesi gerekir. Devlet bu konuda yüzde 25'lik bir kısıtlama koydu ama normal hayatta düzene koyulmadı. Anayasada bu madde var ama genel yaşantımızda bu işlenmiyor. Denetimler çok az ve yeterli denetimler yapılmıyor" dedi.
HALK, YETKİLİLERDEN ÇÖZÜM BEKLİYOR
Sonuç olarak fahiş kira fiyatları adeta kabus gibi kiracıların üzerine çökmüş durumda. Mahkemelerde yığılan ev sahibi-kiracı davaları toplumsal barışı tehdit eder boyuta geldi. Fahiş oranda kira artırımı yapanların yeterince denetlenmemesi ve yukarıda iki eski Bakan’ın açıklamaları doğrultusunda bir çözüm henüz bulunmamış olması kiracıların mağdur, ev sahiplerinin ise haklı durumda olduğu garip bir sürecin yaşanmasına sebep oluyor. Halk, yetkililerden bu konuda bir çözüm bekliyor. .(İLKHA)