BATMAN - Ramazan ayının girmesiyle müminlerin en çok merak ettiği konulardan biri haline gelen "fitre" ile ilgili olarak sorularımızı yanıtlayan Batman İl Müftüsü Hasan Çağlar, fitre ile ilgili İlke Haber Ajansı'na (İLKHA) önemli bilgiler verdi.
Fıtır sadakası nedir?
Allah'ın emrettiği ibadetlerden bir tanesi de fitre sadakasıdır. Fitre sadakası Ramazana mahsus bir sadakadır. Şafii Mezhebine göre, fakir ve zengin olan her Müslüman'a farz olan bir sadakadır. Hanefi Mezhebine göre ise, durumu iyi olanlara farz, fakirlere farz değildir. Ramazan arifesinde güneş batmadan önce doğan her çocuğa fitre vermek farzdır. Farziyet güneşin doğması ve batmasıyla başlar. Ramazan'ın başında da sonunda da fitre sadakasını vermek caizdir.
Ne zamana kadar verilir?
Fitre, Ramazan'ın sonunda güneşin batmasıyla farz olur. Müslümanların fitre sadakasını Bayram Namazı kılınıncaya kadar vermesi gerekir. Bayramdan sonraya kalırsa yine verilir ama o fitrenin kazandırdığı asıl sevabı kazandırmamış oluyor. Mutlaka fitre Bayram Namazından önce fakire verilmiş olsun.
Fitre kimlere verilir?
Fitre; fakirlere, muhtaçlara, zaruret içinde olan insanlar ve yardıma muhtaç olan insanlara verilir. Bir de İslam'a kalpleri ısındırılmak istenen gayri Müslimlere verilir. Tabii ihtiyaçları için borç almış ve bir türlü borçtan kurtulamayan kişilere de verilebilir. Bir de kendini azat ettirmek isteyen kölelere de fitre verilir. Yolda kalmış insana zengin olsa bile kendi memleketine götürecek kadar fitre verilebilir. Allah yolunda cihad edenlere de fitre verilir. Zekât ve fitre camilere ve kurumlara verilmez. İnsana verilen bir şeydir. Fitre Şafii mezhebine göre, buğday verilmesi gerekiyor. Ama bu zamanda kimse buğdayla doymayacağından Hanefi mezhebini taklit ederek insanlar muhtaçlara para olarak da verebilir. Fitre bir yeri tutsun. Hanefi mezhebinde insanın ihtiyacına göre her şey verilebilir.
Fitrenin manası nedir?
Fitre, orucun kabulüne delalettir. İnsan fitre vermedikçe tuttuğu oruç kesinlik kazanmaz. Fitre ile tuttuğumuz oruç temizleniyor. Orucun geçerliliği Fitre sayesinde Allah kabul ediyor.
Fitre ne için verilir?
Fitre, Ramazana ait bir ibadettir. İnsanlar bu ayın hakkını yeterince yerine getirmediğinden dolayı Allah ise o hayrı tamamlamak için fitreyi vermeyi istemiştir. Fitre vermenin en önemli hikmeti de bayram günü fakir insanın da sevincini yaşayabilmesi içindir. Fitre fakir, fukarayı sevindirmek muhtaca biraz da olsa yardım etmek amacıyla Allah her Müslüman'a farz etmiştir.
Fitreyi kimler verir?
Şafii mezhebinde kişinin, bir gün bir gecelik yiyeceği varsa ve yiyeceğinden artıyorsa o artan yiyeceği Fitre olarak verilmesi gerekiyor. Hanefi mezhebinde ise, zengin olması gerekiyor fitreyi vermek için zengin değilse şayet fitreyi vermek zorunda değildir. Fitre önceden verilmemişse iftarını hangi memlekette açmışsa fitresini orada vermek zorundadır. Fitre veren kişi aile reisi, kendi fitresini, eşinin fitresini, buluğ çağına varmamış çocuğunun fitresini kendilerine sormadan verebilir. Ama buluğ çağına gelmiş erkek çocukları, buluğ çağına ermişse babaları onlardan vekâlet alması lazım.
Fitre temizliktir
Fıtır sadakası ile ilgili tavsiyelerde bulunan Çağlar, "Peygamber Efendimiz (s.a.v) fitre sadakasının oruç tutan insanlar için temizlik olduğunu ifade ediyor. Kim oruç tutarsa ağzıyla haram şeyler işlemezse, bedenin azalarıyla harama girmez ise, Allah günahını af eder ve annesinden doğmuş gibi tertemiz olur. İşte fitre sadakası da kişinin göz, el ve ayakları gibi azalarıyla yapmış olduğu günahların temizlemesinde kefaret olur. Bu da Allah'ın insanlara vermiş olduğu değeri gösteriyor. İnsan elinden ne geliyorsa verirse bilsin ki, bu onun için daha hayırlı ve malının çoğalmasına sebep olur. Bu sebeple fitre verirken cömert olmak gerekiyor ki, muhtaç olan insanlar sevinsinler" ifadelerini kullandı. (M.Fatih Akgül - İLKHA)