Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verileri dikkate alındığında, Türkiye arıcılık sektörü, 2021 yılı itibarıyla koloni varlığı ve bal üretimi açısından Çin'den sonra 2. sırada geliyor.
Dünya kovan varlığı 101 milyon adet ve bal üretimi 2,1 milyon ton iken, Türkiye İstatistik Kurumunun verilerine göre 2022'de 8,9 milyon kovan varlığına sahip olan Türkiye'de yıllık bal üretimi 118 bin ton seviyesinde bulunuyor. Ortalama kovan başı bal veriminin 13 kilogram olduğu Türkiye'de, bu rakamın gelecek yıllarda daha da yukarılara çıkarılması hedefleniyor.
Türkiye, coğrafi yapısı, bitki örtüsü ve iklimi bakımından arıcılığa son derece uygun bir durumda bulunuyor. Çiçek (yayla balı), kestane, kekik, geven, narenciye, pamuk ve ayçiçeği balları ülkenin en önemli bal çeşitleri arasında yer alıyor.
Böylesi önemli bir kalem olan arıcılık sektörü yıllardır Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çeşitli politikalarla ayni ve nakdi şekilde destekleniyor.
Depremler nedeniyle Bakanlık, 11 ilde kayba uğrayan arıcıların faaliyetlerini sürdürebilmeleri için bu kişilerin acil ihtiyaçlarının karşılanması yönündeki çalışmalarına hız verdi.
Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, söz konusu bölgedeki toplam 1,5 milyon kovana sahip depremzede arıcıların şeker ihtiyacını karşılayacaklarını ve arıcıların zarar gören kovanların adedi kadar arılı kovanları bedelsiz olarak kendilerine tedarik edeceklerini duyurdu.
Yardım açıklaması sektör temsilcilerince olumlu karşılandı. Bakanlığın yanı sıra TAB da depremzede arıcıların zararının karşılanması için destek vereceklerini bildirdi.
"Sektörü ve arıcımızı ayağa kaldırırız"
TAB Başkanı Ziya Şahin, Hatay, Şanlıurfa, Diyarbakır ve Adıyaman'ın arıların bal üretimine yönelik çalışmaların yapıldığı yerler olduklarını anlatarak, şöyle devam etti:
Şahin, şöyle konuştu:
"Dolayısıyla 11 ili etkileyen depremler sebebiyle sektör açısından ciddi bir yaralanma oldu. Deprem dolayısıyla tespit yapılırken, arı kovanı parçalandı mı diye dıştan bakıldı, iç denetim yapılmadı. Adana'nın dışındaki kovanlar kışlık salkım halinde bozulduğu için, içindeki arıların tamamı ölmüştür. Dolayısıyla bölgede 1,5 milyon kovan varsa, bölgedeki arıcıların yüzde 25-30 kadar zarara uğradığını söyleyebiliriz. Bunu sektöre olumsuz yansıtmamak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Yeter ki bu sene bahar dönemi iyi geçsin biz sektörü ve arıcımızı ayağa kaldırırız."
Şahin, Tarım ve Orman Bakanlığının depremzede arıcılara 4 kilo hibe şeker vermesini olumlu karşıladıklarını ifade etti.
5 bine yakın arının da Bakanlıkça karşılanacağının duyurulduğunu anlatan Şahin, şunları söyledi:
"Biz arının derdinde değiliz. Türkiye Arıcılar Birliği olarak arıyı karşılarız. Bu arıcılarımızın hayatı, evi, ocağı söndüğü için arıları sağlıklı olsa da arıcılık faaliyetlerine uzak kaldı. Bu insanlara mutlak suretle devlet eliyle yardım bekliyoruz. Arısını yerine koyması konusunda Türkiye'deki 80 bin arıcı aile, depremzede arıcılarımıza destek olacaktır. Ayrıca biz bölgedeki üyelerimize devletin verdiği dörder kilo şekere ek, durumu acil arıcılarımız için, 0,5-1 kiloya kadar kilo arı keki ve şeker vererek onları destekleyeceğiz."
Ziya Şahin, topladıkları yardımların arıcılara ulaştırılması sırasında karşılaştıkları bazı bürokratik engellerin de ortadan kaldırılmasını istedi.
11 ildeki arıcılık faaliyetleri ve bal çeşitleri
Depremin etkilediği 11 ilde en fazla kovan 481 bin 878 ile Adana'da bulunuyor. Adana aynı zamanda 12 bin 336 ton ile Türkiye genelinde en fazla bal üretimi yapılan illerin başında geliyor.
Şanlıurfa, Kilis, Adıyaman, Diyarbakır ve Elazığ'da "geven", Malatya, Kahramanmaraş ve Gaziantep'te "çiçek", Hatay'da "pamuk" ve Osmaniye'de ise "narenciye" balı üretimi öncelikli olarak gerçekleştiriliyor.
Gaziantep'teki "Antep zahter balı" ve Elazığ'daki "Elazığ geven balı" ise coğrafi işaretli ballar arasında yer alıyor.