BİTLİS - Farklı bölgelerde yetiştiği gibi Bitlis ve çevresinde de son zamanlarda sıkça yetiştirilen dutun, faydaları saymakla bitmiyor. Yaz aylarının ortasında olgunlaşan bu meyve bazen uzun bazen de kısa boylu ağaçlarda yetişiyor.

Halk arasında en çok beyaz ve siyah çeşidi tercih edilen dut meyvesinin ağacı uzun ömürlü oluyor. Bu meyveyi ağaçlarda toplayan insanlar zaman zaman tatsız kazalarla karşılaşsalar da yine de bu meyveyi dalından kopararak yemeği tercih ediyorlar.
Bitlis'te özelikle Mutki ilçesinin çevre köylerinde yetişen dut meyvesi, yetiştiği yerde halkın geçim kaynağına katkı sunuyor. Olgunlaşması Ramazan ayına denk gelen dut, yemekleri daha iyi hazmettirdiğinden sofralarda sıklıkla bulunuyor.

Bu meyve taze haliyle tüketildiği gibi, kurutularak da kış aylarında kullanılıyor. Kurutulan ve öksürüğe iyi geldiği bilinen bu şifa deposu meyvenin kilosu 4 ile 5 TL arasında tezgâhlarda müşteri buluyor. Aynı şekilde bu meyvenin reçeli ve pekmezi de yapılıyor.
Dut meyvesinin birçok derde deva olduğunu ifade eden şifalı bitkiler satıcısı Murat Oran, dut meyvesinin yaprağının da ipek böceği beslemek için kullanıldığını belirterek şunları söyledi: " Beyaz ve kara olan dut, içerisinde barındırdığı vitamin ve minarelerin yanında mikrop öldürücü özeliğine de sahip olduğu biliniyor.

Halk arasında da bir çok derde deva olduğu bilinen dut meyvesi, Yorgun ve bitkin düşen vücuda kuvvet verir, kansızlığa iyi gelerek anemi olan hastaların kullanılması tavsiye edilir, ağız, bademcik ve boğaz iltihaplarına iyi gelir, diş eti hastalıklarına iyi gelir.

Yaprağı kaynatılarak suyuyla gargara yapıldığında diş ağrılarının dinmesine neden olur, ateşi düşürür. Karaciğerin kuvvetlenmesine neden olur, mide ve bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur. Yemekle birlikte tüketildiğinde yenilen yemeğin hazmını kolaylaştırır. Aynı şekilde dut, özelikle aç karna kullanıldığında kabızlığı gidererek ishale neden olur böylece bağırsak kurtlarını düşürür" dedi. (Şükrü Tontaş-İLKHA)