VAN - Van Kalesi'nin güneyinde bulunan ve 1. Dünya Savaşı sonrasında Ermeniler tarafından yıkılan Horhor Medresesi, 98 yıl aradan sonra Van Valisi Münir Karaloğlu ve halkın yoğun katılımıyla kılınan Cuma namazı ile ibadete açıldı.
Van İl Müftüsü Nimetullah Arvas bir asra yakın bir süreden sonra burada verdiği ilk vaazda ayet ve hadisler ışığında cami inşa etmenin önemini anlattı.
Vanlıların yoğun katılım gösterdiği Ramazan ayının ve 98 yıl aradan sonra ibadete açılan Horhor Camii'nin ilk cumasını Ulu Cami imamı Mehmet Salih Tanrıtanır kıldırdı.
"98 yıl aradan sonra ilk Cuma namazı"
Kılınan namazdan sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Vali Münir Karaloğlu, 1915'te Rus ve Ermeni birlikleri tarafından Van'ın işgal edilmesinden sonra Horhor Medresesinin de birçok ibadethane gibi ibadete kapatıldığını hatırlatarak, "Yapılan işgalden sonra yıkılan ve o dönemde ibadete kapatılan Horhor Camii 98 yıl sonra Vakıflar Genel Müdürlüğümüz tarafından aslına uygun olarak restorasyonu tamamlanarak bugün ilk Cuma ve bu akşam da İnşallah ilk teravih namazı kılınmış olacak" dedi.
"Eski Van şehrimizdeki çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor"
Eski Van şehrinin bulunduğu alanda çalışmalarının devam ettiğini belirten Vali Karaloğlu, "Bölgede çalışmalarımız devam ediyor. Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından, Ulu Camii, Kızıl Minareli Camii ve Abbas Ağa Camisi'nin de ihaleleri sonuçlandı. Yakın bir zamanda diğer üç camimizin restorasyon çalışmaları başlayacak. Yine bildiğiniz gibi eski van şehrinde İstanbul üniversitesinin kazı çalışmaları devam ediyor. söylediğimiz gibi bütün amacımız eski Van şehrini yine 24 saat yaşanılabilir bir mekana dönüştürme noktasında çalışmalarımız bütün hızıyla devam ediyor.
Ayrıca depremde hasar gören Hüsrev Paşa ve Kaya Çelebi camilerinin de onarım çalışmalarının sürdüğünü hatırlatan Karaloğlu, Orada statik açıdan bir sorun çıktığını ve sorunun çözüldüğünü söyledi.
Bu günün kendileri ve halkı için önemli bir gün olduğunun da altını çizen Karaloğlu, "Eski Van şehri 1915'te şehir merkezinin olduğu ve insanların yaşamını sürdürdüğü bir alandı. Maalesef o elim olaylardan sonra bölge tamamen boşaltılmış. Ayakta kalabilen yapılarda zaman içerisinde tahrip olmuşlardır. Şimdi yeniden bu eski Van şehrini ve eski Van şehrindeki mabetlerin ibadethanelerin ayağa kaldırılması çalışmalarımız devam ediyor. Emeği geçen başta Vakıflar Genel Müdürlüğümüz, Bitlis Bölge Müdürlüğümüz, projeleri yapan hocalarımız, müteahhit firmamız, çalışan işçilerimiz, emeği geçen her kim varsa teşekkür ediyorum" şeklinde konuştu.
Horhor Camii' de hala kimi eksiklerinin olduğunu da belirten Karaloğlu, eksikler tamamlanıncaya kadar çalışmaların süreceğini ifade etti.
Vanlılar Üstadın hatırasına sahip çıkmalı
Bir gazetecinin Üstad Bediüzzaman Said-i Nursi'nin burayı medrese olarak kullandığını hatırlatması üzerine ise Vali Karaloğlu, "Tabi Said-i Nursi ömrünün büyük bir kısmını Van'da geçirmiş. Ve bu Horhor Camisi medresesinde öğrenci okutmuş. Ders okutmuş. Van'da sadece Horhor Camisi'nde değil. Birçok mekânda onun hatırası var. Onun hatırasına da bu çalışmalardan sonra halkımız sahip çıkacak inşallah" diye konuştu.
"Burada ilk Cuma namazını kıldırdığım için çok mutluyum"
Burada ilk Cumayı kıldıran Merkez Ulu Camii İmamı Salih Tanrıtanır, Burada İlk Cuma namazını kıldırdığı için çok mutlu olduğunu ifade ederek, "Büyüklerimizin yadigarı olan bu camide şahsım olarak namaz kıldırdığım için, başka bir duygular içerisindeyim. Gerçekten çok duygulandık. Üstadımızın burada ders vermesi, burada talebe yetiştirmesi bilahare daha da duygulandırdı bizi. Rabbim burada ibadet etmeyi cümlemize nasip eylesin" duasında bulundu.
"Ortaya çıkarılacak her eser geçmişimizi geleceğe taşıma açısından önemlidir"
Geçmişte buralarda ibadet eden Müslümanların mabetlerinin ortaya çıkarılmasının çok güzel bir gelişme olduğunu söyleyen Yazar Abdulhelim Almalı da "Bugün 98 yıl sonra da olsa burada bir camini açılışında bulunmak bir Vanlı olarak beni sevindirdi. Allah'a Hamd olsun. Burada geçmişte harap edilmiş Ermeniler tarafından yakılıp yıkılmış bu topraklarda ortaya çıkarılacak her mabet her eser geçmişimizi geleceğe taşıma açısından çok önemlidir. Bu konuda emeği geçen başta sayın valimiz, mimar Şahabettin Öztürk ve çalışanlardan hepsinden Allah razı olsun" ifadelerini kullandı.
Tarihi Van Kalesi Camii İmamı Ubeydullah Öner ise buranın 98 yıldır Ermenilerin yıkmasıyla harap olan bir cami olduğunu belirterek, "Elhamdülillah valimizin ve müftümüzün çalışmaları ile böyle bir cami yapıldı. Tabi 98 yıl sonra böyle bir caminin açılması ve ramazana denk gelmesi burada Cuma namazı kılmamız ve teravihleri kılmamız bizi çok mutlu ediyor. Bu caminin başka bir özelliği de Hz. Üstad Bediüzzaman'ın burada tedrisat yapması talebe yetiştirmesi ve üstadın bu bereketi ile bu caminin tekrar yapılması bizi çok mutlu etti" diye konuştu.
Ayrıca burada ilk defa Cuma namazı kılan halk da memnuniyetini dile getirerek bu caminin yapılmasında emeği geçenlere teşekkür etti.
Öte yandan Horhor Medresesi ve Camii, Urartular döneminde yapılmış olan tarihî Van Kalesinin hemen yanında bulunur. Bediüzzaman Said Nursi burayı 1897-1907 ve 1912-1914 yılları arasında medrese olarak kullanmış ve talebe yetiştirmiştir.
Burada verilen derslerin salonda baştanbaşa uzanan büyük bir masa etrafında verildiği rivayet edilir.
Horhor Medresesi, ismini medresenin yanında akan ve horultulu ses çıkaran sudan alır.
Bediüzzaman Said Nursi'nin, Horhor Medresesi'nde yetiştirdiği talebeleriyle birlikte 1. Dünya Savaşı'nda Ruslara karşı da mücadele etti.
O dönemde Van'ı istilâ eden Ermeniler Horhor Medresesi'ni de yıktılar. (Murat Dalgın-İLKHA)