İSTANBUL - Rahmet ve mağfiret ayı olan Ramazan`ın gelmesiyle beraber her yıl namazlardan sonra Camilerde düzenli olarak yapılan Kur`an-ı Kerim mukabeleleri başladı. Camilerde imamlar Kur`an-ı Kerim`i sesli olarak okurken, mukabeleye katılan cemaat ise cüzleri sessiz olarak takip ediyor.
Her gün sabah namazından önce ve öğle namazından sonra olmak üzere bir cüz okunuyor.
Mukabele nedir? Ne zaman ve nasıl başladı?
"Mukabele" kelime olarak; karşılaştırmak, karşılık vermek, karşılamak gibi manalara gelir. İslami ilimler ıstılahında ise, camilerde, mescitlerde veya başka yerlerde, bir kişinin Kur`an-ı Kerim-i okuması ve dinleyenler tarafından da Kur`an-ı Kerim açılarak takip edilen okuma şekli demektir.
Resulullah (sav) Efendimize tam yirmi üç senede peyderpey nazil olan Kur`an-ı Kerimin ilk ayeti, Mekke`de bir ramazan ayında nazil olmuştur. Ramazan orucu ise, Medine`ye gelindikten bir sene sonra, yani hicretin ikinci senesinde farz kılınmıştır. Resul-i Ekrem efendimiz, farziyetinden sonra tam dokuz sene ramazan orucu tutmuşlardır. Bu ramazan aylarından dördü yirmi dokuz, beşi de otuz gün çekmiştir. Çünkü kameri aylar bazen otuz, bazen de yirmi dokuz olabiliyor.
Ramazan ayının kudsiyetinden biri oruç tutmak, diğeri teravih kılmak ise, bir diğeri de Kur`an okumak ve dinlemektir. Bu ayda Kur`an okumanın, okunan Kur`an-ı dinlemenin kendine has bir manası vardır. Zira ramazan ayı, Kur`an ayıdır. Bu ayda Resulullah Efendimiz Kur`an`a karşı farklı bir alaka göstermiş, hatta Cebrail aleyhissmelam da bu farlı alakaya iştirak etmek üzere Rabbimiz tarafından vazifelendirilmiştir.
Her yılın ramazan ayında Cibril Aleyhisselam Resulüllah (sav) Efendimize hususi olarak gelmiş, o ana kadar gönderilmiş olan Kur`an ayetlerini Peygamber Efendimize okumuş, o da Cebrail`e (as) tekrarlamıştır. Fahr-i Kainat Efendimizin vefat edeceği sene ise bu arz, iki kere vaki olmuştur. Hz. Fatıma radıyallahü anha validemiz bu hususu şöyle anlatıyor:
"Nebi(s.a.v.) bana gizlice şöyle dedi: "Her sene Cibril, Kur`an`ı benimle birkere mukabele ederdi. Bu sene iki defa mukabele etti. Bana başka değil, ancak ecelim yaklaşmıştır, diyorum."(Buhari, 6/101-102)
Hz. Osman(r.a.) mukabeleyi ramazan ayına tahsis etmiştir Çünkü Kur`an, bu ayda vahyolunmaya başlamıştır. İşte bundan dolayıdır ki ramazan ayında mukabele okumak ve tekrar etmek müstehaptır. Bu sünnet, ashab-ı kiram tarafından yaşanmış, nesiller boyunca yaşatılmış ve nihayet günümüze kadar gelmiştir. İnşaAllah kıyamete kadar da devam edecektir.
Mü`minler Ramazan ayında Kur`an okumaya ve dinlemeye, diğer zamanlardan daha çok ehemmiyet verirler. Mutlaka bir hatim indirirler. Çünkü bu ayda Kur`an-ı Kerim`i hatmetmek, teravih namazı gibi sünnet-i müekkededir, neticeleri çok faydalıdır. (Mektubat-ı İmam-ı Rabbani, 1/61) (Erkan Yavuz- Enes Durmaz/ İLKHA)